VARYANTLARA YUNAN HARFLERİ VERİLDİ
1) Delta varyantı yeni mi bulundu? ‘Bir bu eksikti’ diyeceğim fakat…
Yeni değil. Biz Delta varyantını aslında Hindistan varyantı olarak biliyoruz ama 1 Haziran prestijiyle Dünya Sıhhat Örgütü değişikliğe gitti ve varyant isimlerini Yunan alfabesinden harflerle değiştirdi. İngiliz varyantı Alpha, Güney Afrika varyantı Beta, Brezilya varyantı Gama, Hindistan varyantı ise Delta olarak anılıyor artık. Altında tabii ‘ırkçılık’ kaygıları yatıyor. Varyantların birinci tespit edildikleri ülkeleri ‘damgalayacak’ halde isimlendirilmesi o ülkelere ziyan veriyordu. Bu nedenle düzenleme yapıldı.
YÜZDE 60 DAHA BULAŞICI
2) Delta varyantı daha mı bulaşıcı?
Başından beri Delta varyantı ‘çift mutasyonlu’ olarak isimlendiriliyor. Yani 2 mutasyonlu virüs birleşiyor (California mutasyonu üzerine spike proteinin yapısını değiştirmesi ile) üçüncü, harika bulaşıcı yeni bir mutasyon oluşuyor. Bu yeni mutasyonun antikordan kaçabilme özelliği var. Hastalığı atlatanlar bu yeni virüs ile yine enfekte olabiliyor. Maalesef birebir durum aşılar için de geçerli. Aşı aktifliğinin bu virüs için daha düşük olduğunu gösteren datalar geliyor. Bir araştırmaya nazaran Delta varyantı Alfa’ya kıyasla yüzde 60 oranında daha bulaşıcı.
3) Belirtileri neler? Farklılıklar kelam konusu mu?
Mide, baş ve boğaz ağrısı, bulantı, ishal, kusma, yüksek ateş, burun akıntısı ile kendini gösteriyor. Gençlerde ağır bir soğuk algınlığı şeklinde ortaya çıkıyor. Koronavirüste görmeye alıştığımız tat ve koku almada kayıpların ise daha geride kaldığı biliniyor.
TEK TESİRLİ USUL AŞI
4) Aşıların aktifliği düşük dediniz… Ülkemizde uygulanan BioNTech ve Sinovac aşılarından kaçabilir mi? Tehlikede miyiz?
Maalesef Sinovac ile ilgili elimizde çok bilgi yok. Singapur’dan gelen birtakım bilgilere nazaran aşı Delta virüse karşı 25’te 1 tesirli üzere. Pfizer-BioNTech aşısı en tesirli olanı üzere… Birinci dozdan sonra hastaneye yatmaya karşı yüzde 94, iki dozdan sonra hastaneye yatmaya karşı yüzde 96 tesirli olan aşının, Delta varyantına karşı ise bir dozdan sonra yüzde 36, iki dozdan sonra yüzde 88 tesirli olduğu tespit edildi. AstraZeneca ise Delta varyantına karşı, bir dozdan sonra yüzde 30 ve iki dozdan sonra yüzde 67 tesirli. Türkiye’de sıhhat çalışanları biliyorsunuz ocak ayında Sinovac ile aşılandı, 3. doz vakti geldi. O nedenle tüm varyantlara karşı daha tesirli olduğu gözlemlenen BioNTech ile bir ‘pekiştirme’ dozunun daha uygun olacağı söylenebilir.
5) Bu şartlarda tek kurtarıcı yeniden aşı demek sanırım yanlış olmaz?
Yanlışsız. Aşılar tek kurtarıcımız şu an için. Rusya alarm verdi; oluşan yeni hadiselerin yüzde 90’ının Delta varyantı olduğu bildirildi. Hem komşuyuz hem de yaz geldi malumunuz. Rusya’dan fazlaca turist gelecek. Bu da varyantın Türkiye’ye yayılabileceği manasına geliyor. Buna karşı kesinlikle tedbir alınmalı. Aşılama şu an çok iyi gidiyor. Bu süratle devam edip, yüzde 70’leri geçersek, Avrupa’nın da korktuğu 4. dalgadan halkımızı korumakta başarılı oluruz.
4. DALGA UYARISI YAPILIYOR
6) Dünya genelinde alarm var. Salgında 4. dalga ihtarları yapılıyor. Ne kadar gerçekçi?
Dünya genelinde korkulan bu maalesef. İngiltere olağanlaşmayı 1 ay daha erteledi. Yasakları kaldırmıyor. Vakalarda son bir haftada yüzde 79’luk artış olduğu belirtiliyor. Fransa, İngiltere’den gelecek olanlara karantina uygulanması kararı aldı. Hadise sayılarında rekor bir artışın kaydedildiği Moskova’da an prestijiyle 9 bin 120 COVID-19 olayı görüldü. Delta varyantı nedeniyle hadise sayıları son haftalarda 3’e katlandı. Biz de sonbahar ile viral enfeksiyon periyoduna gireceğiz. O vakte kadar aşılamaları tamamlayabilir, toplumsal bağışıklık oranlarını yakalayabilirsek en az hasarla bunu atlatabiliriz. Umuyorum, bu süratle gidersek, ülkemizde 4. piki görmeyiz ya da tahminen çok küçük bir artış ile bu güçlü süreci tamamlarız.
MASKELERİ ÇIKARMAYIN
7) Aşımızı olduk… Kendimizi korumak için ekstra yapılabilecek bir şey var mı pekala?
1,5 metre ara, el yıkama, maske takma ve havalandırma gibi kurallara motamot devam etmek gerekiyor. Unutmayın ki aşılı olsanız dahi virüs alabilir, hastalığı hafif semptomlarla geçirebilirsiniz. Az da olsa bulaştırıcı olma ihtimaliniz de var. Ayrıca aşı olmayan, yaygın genç nüfus var. Hele de bizde başka ülkelerden de fazla. Kuralları hiçe saymak için çok erken. Yüzde 70 üzeri toplumsal bağışıklık olacak ki tahminen o vakit maske-mesafe-hijyeni bırakacağız… Şimdi o etaba gelmedik! Yeniden erken bir formda gevşedik! Kendimizi ve yakınlarımızı korumak istiyorsak bunlara dikkat etmek şart! Yayılmanın durdurulması için varyantın olduğu bölgelere seyahat etmekten de kaçınılmalı.
Hürriyet
Haber7