Elazığ’da UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’ndeki tarihi Harput Mahallesi’nde unutulmaya yüz tutan Artuklu periyoduna ilişkin, 800 yıllık Esadiye Cami, 4 yıldır devam eden onarım çalışması ile eski görkemine kavuşuyor.
Tarihi tam olarak bilinmemekle bir arada çok az sayıdaki yazılı kaynakta Artuklu hükümdarı Fahrettin Karaaslan tarafından 13. yüzyıl başlarında yapıldığı tabir edilen ve vakitle harabeye dönen tarihi caminin yine ayağa kaldırılması için Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 2016’da onarım çalışması başlatıldı.
Günümüze orjinal olarak yalnızca taç kapısı ve iki mihrabı ile temel kalıntıları ulaşabilen cami, taç kapısının üzerinde yer alan lakin tahrip olduğundan günümüze ulaşmayan iki aslan figürü kabartmasından ötürü halk ortasında Arslanlı Cami olarak da biliniyor.
Temel kalıntılarından cami ve medreseden oluşan bir külliye olarak tasarlanıp inşa edildiği tespit edilen caminin Malatya Vakıflar Bölge Müdürlüğü koordinesinde 4 yıldır süren onarımının yıl sonuna kadar tamamlanması hedefleniyor. Caminin hem turizme kazandırılması hem de ibadete açılması planlanıyor.
Malatya Vakıflar Bölge Müdürü Kenan Doğan, AA muhabirine, Kültür ve Turizm Bakanlığının takviyesiyle Vakıflar Genel Müdürlüğünün son 17 yılda ülkedeki kültür varlıklarını restore edilerek yine ayağa kaldırılması ya da doğal sebeplerle hasar görenlerin onarılarak turizme kazandırılması noktasında kıymetli çalışmalar yürüttüğünü söyledi.
Bu kapsamda tarihi Harput Mahallesi’nde Artuklu devrini yansıtan 800 yıllık Esadiye Mescidi’ni yine eski görkemine kavuşturmak için onarım çalışması başlattıklarını aktaran Doğan, “Artuklu periyodu Fahrettin Arslan periyodunda yapılmış bir yapımızdır.” dedi.
GELECEK JENERASYONLARA KALACAK
Doğan, caminin iç ve dış mimarisi ile yapıldığı devrin kültürünü yansıtması bakımından kıymetli bir cami olduğunu lisana getirdi.
Yaklaşık 4 yıldır devam eden onarım çalışmasında sona gelinen camiyi yıl sonu itibariyle hem turizme hem de uygun görülmesi halinde ibadete açmayı planladıklarını aktaran Doğan, şöyle konuştu “Burada 2012 yılında, yapının daha özgün mimarisini ve temel izlerini belirlemek, medrese kısmı ile cami ortasında her hangi öteki bir yapı daha var mı yok mu diye öncelikle bir hafriyat çalışması yaptık. Hafriyat çalışmasında yapı ile alakalı kontaklı öbür bir temel izine rastlanmadı. Bunun üzerine caminin onarım projesini hazırladık ve onarım sürecini başlattık. Buradaki yapıyı ayağa kaldırırken çabucak bitişiğindeki Ahi Musa Türbesi’nin onarımını da ihaleye dahil ettik. 2020 yılı sonunda onarım çalışmalarını bitirmeyi hedefliyoruz. Bu halde temel kalıntıları üzerinde olan bir yapıyı bir ecdat yadigarını ayağa kaldırıyoruz, bunu da gelecek jenerasyonlara bırakacağız, bununla alakalı çalışmaları süratli bir formda yapıyoruz. Harput’un en kıymetli yapıtlarından biri, inşallah bu eserimizi de Elazığ ve ülke turizmine kazandıracağız.”
Doğan, temel kalıntılarından yola çıkarak aslına uygun bir biçimde onarımını yaptıkları caminin taç kapısı üzerinde bulunan iki arslan kabartmasının yıllar evvel tahrip edilmiş olmasından ötürü bunların biçimi ile ilgili bir evraka ulaşamadıklarını kaydetti.
Bu nedenle orjinal biçimini bilmedikleri aslan kabartmalarına taç kapıda yer vermediklerini aktaran Doğan, şunları kaydetti “Bu tarihin yapıların ayağa kaldırılması, kültür varlıklarının ülkeye kazandırılması noktasında bakanlığımız tüm gücüyle çalışıyor. Biz de Vakıflar Genel Müdürlüğümüz olarak Türkiye genelinde bugüne kadar 7 binden fazla yapıtı ayağa kaldırdık. Biz de kendi bölgemiz olarak Tunceli, Elazığ ve Malatya’da neredeyse el atmadığımız bir yapıtımız kalmadı. Çabucak çabucak birçok yapımızın onarımını tamamladık. Bölge olarak bugüne kadar 100 milyon liranın üstünde onarımlara bir harcama yaptık. Çalışmalarımızı tüm süratiyle devam ettiriyoruz.”
Haber7
