İnsan ögesinden kaynaklı olarak meydana gelen trafik kazalarını minimize düşürmek, şoförün trafiğe çıktığı andan itibaren hafıza, sürat denetimi ve saldırganlık üzere durumlarda davranış ve yansılarını ölçmek için uygulanılan psikoteknik testi 31 Aralık’tan itibaren ticari araç şoförlerine mecburi hale geliyor. Türkiye’de son 10 yılda yaklaşık 12 milyondan fazla trafik kazası meydana gelirken, 50 bini aşkın kişi hayatını kaybetti.
Meydana gelen trafik kazalarının ise yüzde 96’sının şoför kusurundan kaynaklı olması psikoteknik imtihanının ne kadar kıymetli olduğunu bir sefer daha gözleri önüne getirdi.
Trafik kazalarındaki insan kaynaklı sebepleri minimize ederek, insan kaybının en düşük düzeyde olmasını hedeflediklerini belirten Trafik Güvenliği ve Psikoteknik Merkezleri Dernek Lideri Cengizhan Kutlu, ”Sürücülerin refleksini, algısını ve karar verme kabiliyetini ölçerek, riskli şoförleri tespit etmek ve bu sayede insan kaynaklı meydana gelen trafik kazalarını en aza indirmek için uygulanan psikoteknik testi 31 Aralık 2020 itibariyle ticari araç şoförlerine mecburî hale getirildi. Son vakitlerde artan trafik kazalarının önüne geçmek için genelge yayınlayan İçişleri Bakanlığı, 01 Ocak 2021 itibariyle psikoteknik evrakı olmayan şoförlere 1083 lira cezai süreç uygulayacak. Bu ceza ise 2020 fiyatlarıdır. Yeni yılda sayı 1180 lira olacaktır.
Salgın sürecinde maske ne ise, trafikte de psikoteknik o manaya gelmektedir. Riskli şoförleri trafikten çekmek için uygulanan psikoteknik test, psikologlar eşliğinde en fazla 1,5 saat ortasında gerçekleştiriliyor. Bu müddet içerisinde daima dikkat testi, mühakeme testi, uyum testi, seçici dikkat testi, sürat aralık kestirim testi, çarpışma varsayım testi, görsel algı bellek testi, kişilik testi, görsel süreklilik testi, çevresel görsel görüş testi, reaksiyon suratı testi ve trafiğe ait görüş testi olmak üzere 12 farklı test uygulanarak riskli şoförleri tespit edip, bu riskli şoförleri trafikten uzaklaştırıp trafik kazalarının olumsuz tesirlerini azaltmak hedefleniyor” dedi.
Psikoteknik, kişinin refleksini, algısını, muhakemesini, karar verme kabiliyetinin yerinde olup olmadığını seçtiğini tabir eden Kutlu, ”Psikoteknik hiçbir vakit kişinin zihinsel ıstırabını ortaya çıkartmaz. Psikolojimiz muhakkak bir mühlet refleksini, algısını, karar verme yetisini kaybedebilir, biz buna riskli şoför diyoruz. Bu riskli sürücüyü trafikten uzaklaştırmak için kesinlikle bir testten geçmesi gerekiyor. Bu testin ismi da psikoteknik testi.
Şoförler bu teste girerek trafikte araç kullanıp kullanamayacaklarını görmeleri gerekiyor. Türkiye’nin çabucak hemen birçok noktasında 850 tane psikoteknik merkezleri var. Hatta biz 2 yılda bu sayıyı 10 katı arttırdık. Son istatistiklere nazaran trafik kazalarının yüzde 96’sı insan ögesinden kaynaklanmaktadır. Bu yalnızca servis, şehirlerarası otobüs, toplu taşıma değil, taksi, şirket üzere hatta herkesin bu testte tabi tutulması gerekiyor. Toplumsal duyarlılığımızı arttırmamız gerekiyor. Sabır ile 1 yıl bu kontrolleri sağlarsak, trafik kazalarında önemli azalmanın olacağını göreceğiz” diye konuştu.
Psikoteknik merkezlerin afaki bir fiyat talep etmediğini belirten Kutlu, ”170 ile 220 ortasında değişen fiyatlar var. Buna ayrıyeten 50 lira üzere bir psikiyatri muayenesiyle birlikte en fazla 250 lira üzere makul bir fiyat ödeniyor. Alınmış olan hizmet 5 yıllık bir hizmettir. Yıllık ortalama 34 liraya gelmektedir. Yalnızca ticari araç kullanıcıların değil, tüm araç kullanıcılarının bu teste tabi tutulması gerekmektedir. İnsan hayatı 250 lira değil, 250 milyondan bile kıymetli değil. Yapılan araştırmalara bakılacak olursa, insan bedeninin 46 milyon dolar gibi bir pahaya sahipmiş. Manevi olarak olarak ise hiçbir bedelle ölçülemediği belirtilmektedir. Tüm insanlarımızın Avrupa düzeyinin üzerinde bir trafik ile hayata tutunmalarını istiyoruz. Kimsenin kimseyi kırmadığı, daima korna basıp, sağa sola geçmediği bir trafik ile yaşamak istiyoruz. Trafik kazalarındaki yüzde 96 insan ögesini ne kadar geliştirir ve kültürel düzeyini ne kadar üst çıkarırsak bizi memnun edecektir” dedi.
Psikoteknik dokümanının, SRC yahut ehliyet üzere olması gerekenlerden biri olduğunu belirten Kutlu, ”Çünkü oluşabilecek kazada ticari araç şoförünün psikoteknik dokümanı yoksa, sigorta kasko eksik evraktan ötürü hasar ödemez” diyerek de şirketleri uyardı.
Haber7