Acıbadem Eskişehir Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Cantuğ Çalışkan, “Rahim ağzı kanserinin tedavisi cerrahi ya da radyoterapi ile yapılıyor. Fakat son devirlerde bağışıklık sistemini devreye sokmayı amaç alan immünoterapi usulü üzerine de ağır çalışmalar gerçekleştiriliyor” diye bilgi veriyor.
Bu hastalık Türkiye’de yılda 1500 bayanda görülüyor.
Her yıl dünyada 530 bin bayana rahim ağzı kanseri tanısı konuyor, ne yazık ki 270 bin bayan da bu hastalık nedeniyle hayatını kaybediyor. Bu hastalığa bağlı ölümlerin yüzde 85’i gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerde görülüyor. Ülkemizde de yılda yaklaşık bin 500 bayan rahim ağzı kanseri tanısı alıyor. Rahim ağzı kanserinin yüzde 90’ında HPV (Human Popullama Virüsü) virüsünün DNA’sının bulunduğunu ve bunun da kanserin viral enfeksiyon sonucu geliştiğini gösterdiğini anlatan Prof. Dr. Ahmet Cantuğ Çalışkan, şöyle devam ediyor: “Çok sayıda HPV tipi bulunuyor. Lakin bilhassa Tip 18 ve 18, tüm rahim ağzı kanserlerinin yüzde 75’inden sorumlu. Aslında HPV enfeksiyonlarının birden fazla süreksiz ve kişinin bağışıklık sistemi ile tabiatıyla düzelir. Lakin bazen enfeksiyon hücresel değişikliklere neden olabilir. Şayet tedavi uygulanmazsa yıllar içinde en kolay hücresel değişikliklerden kanser gelişebiliyor. Hadiselerin yaklaşık yüzde 10’unda 1 yıldan az müddette hastalık ilerliyor. Sigara, doğum denetim haplarının uzun vadeli ve denetimsiz kullanımı, doğum sayısının fazlalığı ile HSV ve HIV enfeksiyonlarının bulunması, rahim kanserinin ilerlemesini etkileyen faktörler olarak karşımıza çıkıyor.” dedi. Rahim ağzı kanseri, serviksin (rahmin vajinaya bağlanan boyun halindeki kısmı, rahim ağzı) hangi bölgesinde geliştiğine nazaran isimlendiriliyor, tedavi prosedürü de kanser çeşidine nazaran belirleniyor.
Erkek çocuklar da aşılanıyor
Gelişmiş ülkelerde 11-12 yaşlarındaki kız ve erkek çocuklarına, HPV aşısının cinsine nazaran iki ya da üç doz uygulandığını anlatan Prof. Dr. Ahmet Cantuğ Çalışkan, bu sayede rahim ağzı kanserleri kadar orofarinks, anüs ve penis kanserlerinin de önlendiğini gösteren çalışmalar olduğunu belirtiyor. Aşılama periyodunun çocuklukla hudutlu olmadığını, cinsel münasebet öncesinde 13-26 yaş ortasında yaptırılmasının da önleyici tesir gösterdiğini kaydeden Prof. Dr. Ahmet Cantuğ Çalışkan, “Aşı çalışmalarının yanı sıra rahim ağzı kanserinin tedavisi için bağışıklık sistemini devreye sokmayı amaçlayan immunoterapi teknikleri de araştırılıyor. Bu çalışmalar tedavi edici aşılar, T hücre tedavisi ve maksada yönelik ilaçlar olarak özetlenebilir” diyor.
Belirti vermeden ilerliyor
Rahim ağzı kanseri belirti vermeden ilerliyor. Lakin vajina kanamalar, vajende doluluk ya da kitle hissi, vajinal akıntı ya da ağrılı cinsel alaka üzere belirtiler bu kanser tipini akla getiriyor. Belirtiler görülmese bile bayanların her yıl PAP smear testi yaptırması öneriliyor. Bilhassa 1990’lı yıllarda kanser nedeni olarak HPV’nin tespit edilmesiyle birlikte aşı çalışmalarının sürat kazandığına ve yüzde 95 oranında önleyiciliğe sahip aşıların geliştirildiğine işaret eden Prof. Dr. Ahmet Cantuğ Çalışkan, “Bu nedenle tüm dünyada aşılama programları ile rahim ağzı kanseri önlenmeye çalışılıyor. Aşılama birincil tedbire usulü olarak kabul edilirken servikal sitoloji (rahim ağzı hücrelerinin incelenmesi) ile tarama ikincil tedbire usulü olarak kabul ediliyor. Kanser gelişiminde HPV virüsü etken olduğu için HPV testleri ile tarama büyük değer taşıyor” diye bilgi veriyor. Yapılan testlerde HPV testi negatif çıktığında kanser taraması daha aralıklı devirlerde yapılabiliyor.
Tedavi prosedürü cerrahi ya da radyoterapi
Tarama sonuçlarının olağan dışı hücre geliştiğini göstermesi halinde sürecin “rutin tarama, faal ve sık ek testlerle müşahede, kolposkopi (6-40 kat büyütme özelliği olan kolposkop isimli ışıklı aletle rahim ağzının değerlendirilmesi) ve tedavi” olarak ilerlediğini anlatan Prof. Dr. Ahmet Cantuğ Çalışkan, “Rahim ağzı kanserlerinin tedavisinde cerrahi ve radyoterapi yollarından yararlanılıyor. Kanserin erken periyodunda hastalığın yayılımı çok az olduğu için cerrahi tedavi öne çıkarken radyoterapi rahim ağzı kanserinin her evresinde uygulanabilliyor” diyor.
‘Aşılama programı yaygınlaştırılmalı’
İleri evre rahim ağzı kanserlerinde dışarıdan verilen radyoterapiye ek olarak brakiterapi de uygulanıyor. Radyoaktif kaynakların, tümör ve amaç dokuların içine özgün tekniklerle yerleştirildiği brakiterapide yüksek doz uygulanmasına rağmen komşu mesane, rektum ve ince bağırsak üzere organların ziyan görmesi de engelleniyor. Brakiterapi kullanımının uzmanlık gerektirdiğinin altını çizen Prof. Dr. Ahmet Cantuğ Çalışkan, kelamlarını “Gelişmekte olan ülkelerde rahim ağzı kanseri tanısı çoklukla ileri evrede konulabiliyor ve tedavi imkanları da kısıtlı. Bu da mevt oranlarının yükselmesine neden oluyor. Tüm dünyada aşılama programları ve tedavide kullanılan imkanlar yaygınlaştırılmalıdır” diye bitiriyor.
Haber7