Koronavirüsle birlikte birçok şirket konuttan çalışma uygulamasına başlayınca ofis kiraları düştü. İstanbul’da ofislerin en ağır olduğu Levent-Maslak- Esentepe sınırında ofis kiralarındaki düşüş yüzde 20’yi geçti. Ankara’da bu oran yüzde 30.8’i, İzmir’de ise yüzde 25’i buldu.
Ticari gayrimenkul danışmanlık şirketi Cushman&Wakefield’ın mevzuyla ilgili raporuna nazaran, ofis kiraları metrekare başına aylık 170 lira ile en yüksek İstanbul Levent’te gerçekleşti. Lakin Levent’te bile yıllık düşüş yüzde 21.9 oldu. İstanbul Esentepe-Gayrettepe ve Maslak bölgesinde kiralar metrekare başına 105 liraya indi. Anadolu yakasında da ofis kiraları yüzde 22.7 gerileyerek, metrekaresi 120 lira düzeyine indi. İzmir’de kiralar yüzde 25 düşüşle 65 TL’ye, Ankara’da ise yüzde 30.8 düşüşle 65 TL’ye geriledi. 2020 yılında kiralama süreçlerinin yüzde 55’i yılın ikinci yarısında gerçekleşti. Bununla birlikte, dördüncü çeyrekte gerçekleşen kiralama muahedeleri hem metrekare bazında hem de sayıca, sırasıyla yüzde 40 oranında yenileme süreçlerinden oluştu. Yeni kiralama mutabakatları da evvelki çeyreğe ve yıla nazaran düşüş gösterdi.
UYDU OFİSE GEÇİLİYOR
Pandemiyle birlikte mevcut ofis arzının ne olacağı merak konusu… Cushman&Wakefield’ın raporunda, çalışanların ikamet yoğunluğuna bağlı olarak tek bir çekirdek genel merkez yerine, uygun uydu ofislerin orta vadede ön plana çıkacağına vurgu yapıldı.
DEPO ARAYIŞINA GİRDİLER
Pandemi ofis kiralarını düşürürken bir öbür alanda ise fiyatları artırdı. Tüketiciler e-ticarete yüklenince, işletmeler de depo arayışına girdi. Depo kiralamaları bir evvelki yıla nazaran iki kattan fazla arttı. 2020’de toplam süreç hacmi 338 bin metrekare oldu. İstanbul’da depo kiraları metrekare başına 34 TL, Ankara’da 20 TL oldu.
PLAZALAR DÖNÜŞECEK
Assembly Buildings kurucu ortağı Yiğit Şatıroğlu, ofis fiyatlarının arz-talep münasebeti sebebiyle düşeceğini belirterek, şöyle konuştu: “Zaten İstanbul’da arz fazlası bulunuyordu, şirketlerin ofislerini küçültmesi nedeniyle çok önemli dekorasyonlu ofis arzı çıkacak. Plaza dışındaki ofis sistemleri yani küçük şirketlerin kullandığı apartman dairesinden dönüşülmüş ofis talebinde çok azalma beklemiyoruz. Plazalar dönüşmek zorunda. Plazaların giriş katlarındaki alanlar çok daha interaktif, ortak kullanımlara yatkın olarak değişecek. Buralarda etkinlikler, buluşmalar, çalışma alanları, toplantı alanları, dinlenme odaları olacak.”
MESKENE OFİS KOLTUĞU GİDİYOR
NURUS İdare Heyeti Lideri Güran Gökyay, bu süreçte ofislerden konuta ve uydu ofislere yüzde 30 kayma yaşandığını belirterek, “Dönüşümlü çalışma modeline uygun tahliller getiriyoruz. Ofislerdeki çalışma sıhhatini konutlara taşıdık. Ofiste olması gereken teknolojik ve ergonomik altyapının meskende de olması gerektiği anlaşıldı. Son iki ay içinde konutlarda çalışanlar için şirketler 10 bine yakın ofis koltuğu ve çalışma masası aldırdı. Pandemide mesken tipi ofis mobilyasında yüzde 20, ihracatta yüzde 50 artış yakaladık” diye konuştu.
Haber7