İŞTE RESUL KURT’UN O YAZISI:
Okurlarımızın çok sordukları bahislerden birisi de Bağ-Kur borçlarının silinmesi yahut eski periyot Bağ-Kur ödenmeyen vergi kaydı/şirket iştiraki olan devrin primlerinin ihyasıdır. Mevcut yasal düzenlemelere nazaran Bağ-Kur sigortalısı olması gerekmesine karşın, 1.10.2008’den evvel Bağ-kayıt ve tescili yapılmayanlar bu devirlere ait Bağ-Kur primi ödeyememektedir. 01.10.2008’den öncesi periyoda ait Bağ-Kur sigortalılığını gerektiren vergi, oda ve sicil kayıtları olsa bile, SGK tarafından geriye dönük Bağ-Kur hizmeti verilmemektedir.
Geçmiş yıllarda kayıt ve tescili yapılmayan periyotlara ait Bağ-Kur sigortalılığının 01.10.2008’den öncesi periyoda ilişkin kısmının da ödenebilmesi için, yasal bir düzenleme yapılması gerekmektedir. Bu istikamette bir düzenleme yapılmadığı takdirde vergi ve ticaret sicil kayıtlarıyla geçmiş yıllardaki Bağ-Kur primi ödenemeyen mühletlere ilişkin sigorta primlerinin ödenebilmesi mümkün olmayacaktır.
Kendi ismine ve hesabına bağımsız çalışanlarla tarımda kendi ismine ve hesabına bağımsız çalışanlardan, Kuruma kayıt ve tescilleri yapıldığı hâlde, 31/10/2020 tarihi prestijiyle Bağ-Kur prim borcu bulunanların, bu tarihten evvelki mühletlere ait prim borçlarını, bu unsurun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ikinci ayın sonuna kadar ödememeleri yahut ilgili Kanunları uyarınca yapılandırmamaları halinde, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha evvel ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu prestijiyle, prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi prestijiyle sigortalılığı durdurulur. Durdurulan mühletler sigortalılık mühleti olarak kıymetlendirilmez ve bu mühletlere ait Kurum alacakları takip edilmeyerek bunlara Kurum alacakları ortasında yer verilmemektedir. Sigortalılıkları durdurulanlardan bu Kanunun 4/(b) bendi (Bağ-Kur) kapsamında çalışmaya devam edenlerin sigortalılıkları 1/11/2020 tarihi prestijiyle tekrar başlatılır.
Fakat, daha sonra sigortalı ya da hak sahipleri tarafından talep edilmesi hâlinde durdurulan sigortalılık müddetlerinin tamamı, talep tarihinde 80 inci unsurun ikinci fıkrasına nazaran belirlenecek prime temel yarar meblağı üzerinden borç fiyatı hesaplanarak ihya edilir. Hesaplanan borç meblağının tamamını, borcun bildiri tarihinden itibaren üç ay içinde ödedikleri takdirde, bu müddetler sigortalılık müddeti olarak kıymetlendirilir. Bildirim edilen borç fiyatının bu müddet içinde büsbütün ödenmemesi hâlinde bu müddetler sigortalılık mühleti olarak kıymetlendirilmez ve bu husus kapsamında ödenmiş olan fiyatlar ilgilinin prim ve prime ait borcunun bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak iade edilir. İhya edilerek kazanılan hizmet mühletleri borcun ödendiği tarihten itibaren geçerli sayılır. Sigortalılıkları durdurulanlar ile bunların bakmakla yükümlü olduğu şahıslar hakkında 1/1/2012 tarihinden bu unsurun yürürlük tarihine kadar durdurulan müddetler için genel sıhhat sigortası kararları uygulanmaz.
BAĞ-KUR BORCU SİLİNMESİ
– Bağ-Kur kaydı olmayanlarla ilgili 4 Ekim 2000 tarihinde yapılan düzenleme ile Bağ-Kur kayıt ve tescili olmayanların hak ve yükümlülükleri 4 Ekim 2000’den sonra başlatılmış ve öncesi için 6 aylık bir müddet tanınmıştı. 4 Ekim 2000 tarihinde kayıt ve tescili olmayan Bağ-Kur’luların borçları silindi.
– (5510 süreksiz unsur 17 ile) 1.5.2008 öncesine ilişkin beş yılı/60 ayı aşan borçlar silindi.
– (5510 süreksiz m.63) ile 1.5.2015 öncesine ilişkin 12 ayı aşan borçlar silindi.
– (5510 süreksiz m.76) ile 1.6.2018 öncesine ilişkin borçlu olunan aylar için borçlar/hizmetler silindi.
– Yeniden (5510 süreksiz m.83) ile 1.11.2020 öncesine ilişkin borçlu olunan aylar için borçlar/hizmetler silindi. SGK’na kayıt ve tescilleri yapıldığı hâlde, 31/10/2020 tarihinden evvelki mühletlere ait Bağ-Kur prim borçlarını ödemeyen yahut 7256 sayılı Kanun uyarınca yapılandırmayanların sigortalılıkları durdurulmuştur. Prim ödemesi bulunan sigortalıların daha evvel ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu prestijiyle, prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi prestijiyle sigortalılığı durdurulmuştur. Durdurulan müddetler sigortalılık mühleti olarak değerlendirilmeyecek olup, bu mühletlere ait Kurum alacakları takip edilmeyecektir.
SİLİNEN BAĞ-KUR GÜNLERİNİN İHYASI
7256 sayılı Kanuna nazaran silinen Bağ-Kur sigortalılığı ihya edilebiliyor. Silinen Bağ-Kur günlerinin ihyası evvelki devirlere ilişkin Bağ Kur prim borcu bulunan şahısların bu borçlarının sıfırlanması yahut yapılandırılmasıdır. Burada Bağ-Kur borcu silinmemiş üzere Ana Para + Tefe/Tüfe özerinden hesaplanan gecikme artırımı tek seferde ödenirse hizmet kazanılıyor. Silinen hizmetin tamamı üzerinden ihya mümkündür. Yapılandırma müddeti sonunda ihya halinde her gün için seçilen günlük matrahın yüzde 34,50’si üzerinden bildirim edilecek borcu üç ay içinde ödeme kaidesiyle ihya geçerli oluyor.
Haber7
