Pandeminin global ekonomilerde yarattığı büyük dalgalanmanın tesiriyle tarihi tepelere kadar çıkan döviz kurları son devirde düşmeye başlayınca vatandaşın da gözü fiyat artışlarına çevrildi.
Dolardaki artışı anında fiyatlarına yansıtan birçok dalın dövizdeki düşüşü fiyatlarına birebir süratte yansıtıp yansıtmayacağı merak ediliyor. Otomotivden beyaz eşyaya, telefondan televizyona, pirinçten ayçiçek yağına çabucak tüm kalemlerde indirim beklentisi artmış durumda. Kelam konusu beklenti tüm dalların de gündeminde.
YÜZDE 20 İNDİRİM MÜMKÜN
Kurdaki gerilemeyle birlikte gözler yükselişin en fazla hissedildiği taşınabilir bağlantı araçlarına çevrildi. Direkt olarak ithalata bağlı bir bölüm olarak kurdaki gerilemeyi olumlu bulduklarını söyleyen Taşınabilir İrtibat Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş Adamları Derneği (MOBİSAD) Mustafa Kemal Turnacı, fiyatlarda indirimin mümkün olacağını söyledi. Firmaların ithalat yaparken bankalarla muhakkak bir kur üzerinden muahede yaptığını söyleyen Turnacı, “Bu mutabakatların müddeti 3 ay da bir yıl da olabilir. Asıl bu mühletler bittiğinde yeni siparişlerde bu kurdaki düşüş hissedilecektir. Bizim bölüme yönelik yapılacak vergi düzenlemesi ile taşınabilir araçlarda yüzde 20’ye varan bir indirim kelam konusu olabilir diye düşünüyorum. Böylece fiyatlar makul düzeye gelir.
“Vestel İcra Heyeti Lideri Turan Erdoğan ise kurdaki gerilemenin maliyetler için değerli olduğunu lakin fiyat değişimini konuşmak için döviz kurunun 3-4 ay bu düzeyde devam ettiğini görmek gerektiğini söyledi. Dövizde yaşanan gerilemenin teknoloji eserlerinin ulaşılabilir olması manasında çok değerli olduğunu söyleyen Teknosa Genel Müdürü Bülent Gürcan da şu değerlendirmeyi yaptı: “Dövizde yaşanan gerilemenin şubat ayının sonuna kadar, yaklaşık yüzde 10’luk fiyat düşüşlerine imkân tanıyacağını öngörüyoruz. Şimdiden eğitim ve iş için çok tercih edilen notebookların fiyatlarına yansımaya başladı. Ana kategoriler ortasında yer alan TV ve telekom eserlerinde de kademeli olarak ay sonuna kadar fiyat düşüşleri bekliyoruz.”
BESİNDE İNDİRİM MUŞTUSU
Tüketicinin fiyat artışından en fazla şikâyet ettiği eser kümesi ise besin… Türkiye Besin ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) Lider Vekili Rint Akyüz, düşüşün bilhassa bitkisel yağ ve pirinç üzere ithalat yüklü dallarda kendini hissettireceğini söyledi. Tarım eserlerinde bir tesirinin görülmesini beklemediklerini lisana getiren Akyüz, süt ve süt eserlerinin fiyatlarında indirim olmasının beklenmediğini belirtti. Reis Besin İdare Şurası Lideri Mehmet Reis, “Tarımda gübre, mazot, ilaç üzere direkt dövize endeksli yüksek bir maliyet kelam konusu. Buradaki gerileme fiyatlara olumlu yansıyacaktır elbette. Bilhassa pirinç ve fasulye üzere ithalata bağımlı eserlerin fiyatlarında yüzde 10-15 civarında indirim olur” dedi.
SON FİYAT PERAKENDECİNİN İNSİYATİFİNDE
Süratli tüketim eserleri de kurdaki yükselişi en fazla hisseden bir öteki bölüm olarak öne çıktı. Emellerinin rekabetçi paha ve kalitede eserler sunarak markalarını tüketicilerle buluşturmaya devam olduğunu söyleyen P&G Türkiye, Kafkasya ve Orta Asya İdare Konseyi Lideri Tankut Turnaoğlu, şunları kaydetti: “Bizde eserlerin fiyatı; hammadde, paketleme, işletme, üretim, lojistik, dağıtım, pazarlama araştırmaları, reklam maliyetleri üzere üretimden tedarik zinciri maliyetlerine kadar birçok faktöre bağlı olarak değişkenlik gösteriyor. Yasal gerekliliklere bağlı olarak son fiyatı belirlemek perakendecilerin insiyatifinde.”
HAZIR GİYSİDE UMUTLAR ARTTI
Hazır giyim dalında de gözler yeni döneme çevrilmiş durumda. LC Waikiki İdare Konseyi Lideri Vahap Küçük, “Kurda yaşanan kıymetli gerilemeye karşın maalesef iplik ve kumaş fiyatlarında gerileme olmadı. Bizler tüketicilerimize daha düşük fiyata eser sunmak için elimizden geleni yapıyoruz. Hammaddede düşüş olursa anında fiyatlarımıza yansıtırız” dedi. Penti İdare Şurası Lideri Sami Kariyo ise şunları kaydetti: “Sektörümüzde dolar kuru düşüşünün fiyatlara olan tesirini kısa müddette görmemiz mümkün olmuyor. Koleksiyonlarımızın siparişlerini ya da üretimini en az 6 ay evvel tamamlıyoruz. Lakin yaz dönemine yansıtırız.”
MOBİLYADA YÜZDE 8 BEKLENİYOR
Hammadde olarak dışa bağımlı bölümlerden biri de mobilya. Pamuk, çelik tel, kumaş üzere ana girdilerini ithalatla temin eden mobilya, kurdaki gerilemenin değerli oranda hissedildiği bir bölüm olarak öne çıktı. Toplam maliyetlerinin yüzde 50’sini hammaddenin oluşturduğunu söyleyen İstikbal Mobilya Genel Müdürü Mehmet Ali Yörük, şunları kaydetti: “Dövizdeki paha kaybı istikrarlı olursa elbette bunu liste fiyatlarımıza düşüş olarak yansıtırız. Biz fiyat listelerimizi 3 aylık dönemler halinde belirliyoruz. Düşüş kalıcı olursa 1 Nisan’da belirleyeceğimiz listede fiyatlarımız yüzde 7-8 daha düşük olacaktır.
“OTOMOTİVDE FİYATLAR ARTMAZ”
Kurdaki gerilemeyle birlikte gözlerin çevrildiği kesimlerden biri de otomotiv… Toyota Türkiye CEO’su Ali Haydar Bozkurt, “Bölümde 50’ye yakın marka, 280 modelle hizmet veriyor. Münasebetiyle burada büyük bir rekabet kelam konusu. Birkaç 100 TL’lik fark için tüketici öteki markayı tercih edebiliyor. Yani fiyatta ağır bir rekabet yaşanıyor. Bu nedenle herkes fiyatını en düşükte tutmak için önemli tahliller yapıyor. Kurlar bu türlü devam ederse önümüzdeki devirde firmalar ya faizdeki yükselişi tüketiciye yansıtmamak için faiz kampanyaları yapabilir ya da liste fiyatlarında indirime gidebilirler” değerlendirmesini yaptı. Bölümün hiçbir vakit kurdaki yükselişi birebir oranda fiyatlarına yansıtmadığını söyleyen Şahsuvaroğlu Otomotiv İdare Konseyi Lideri Murat Şahsuvaroğlu da, “Yeni kurla gümrüklenecek araçlar için elbette bu düşüş değerli. Kurun gerilemesiyle en azından fiyatlarda artış olmayacağını öngörebilirim, bunu da çok değerli buluyorum” dedi. Şahsuvaroğlu, kesimde verilen faiz takviyelerinin de araç başına 6-7 bin lirayı bulduğuna işaret etti.
YAZLIK AYAKKABIDA FİYAT YÜZDE 10 İNER
Şu anda kış dönemi eserlerini büyük indirimlerle sattıklarını söyleyen Ziylan Ayakkabıcılık İdare Şurası Lideri Mehmet Ziylan, “Fiyatlar şu sıralar esasen cazip. Kesim için asıl değerli olan kurdaki gerilemenin kalıcı ve istikrarlı olması. Bizim ana hammaddelerimizin tamamı dövizle temin ediliyor. Gerileme kalıcı olursa yaz döneminde fiyatlar yüzde 8-10 daha düşük olacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
Haber7
