Lifli besinlerin doğal fiş fırçası fonksiyonu gördüğünü belirten Uzman Diş Tabibi Elifhan Alagöz, olağan öğünlerin dışında tüketilen karbonhidrattan da uzak durulması gerektiğini söyledi. Diş ve dişeti sorunlarından korunmak isteyenler için tavsiyelerde bulunan Alagöz, gün içerisinde istikrarlı ana öğünler ile şeker yahut şekerli eserlerin (rafine karbonhidratlar), asitli içeceklerin alınmadığı orta öğünlerden oluşan bir beslenmenin diş ve dişeti sıhhatinin birinci adımı olduğunu söyledi.
Olağan öğünün dışında alınan karbonhidrata dikkat
Ağız ve diş sıhhatinin korunmasında esas proteinler, karbonhidratlar ve yağlar bulunduğunu aktaran Alagöz, “Yağlar; besin unsurlarına kayganlık kazandırdıklarından, besinlerin dişlere tutunmasını azaltarak plak oluşumunu azaltan tesir gösterirken; proteinler ise ağızda metabolize edilmeleri sonucu oluşan son eserin bazik olması nedeniyle asidik ortamı nötralize ederek çürük önleyici tesir gösterirler. Burada en değerli nokta; karbonhidratlardır. Diş çürüğüne neden olan faktörlerin başında sükroz ve glikoz içerikli karbonhidratlar yer alır. Olağan öğünlerin dışında alınan karbonhidratlar daha çok çürük yapan tesir gösterirler. Zira olağan öğünlerde tükürük salgısı daha fazladır ve çiğneme sayısı daha fazla olduğundan çürük oluşumuna elverişli ortam oluşmaz” dedi.
Günlük beslenme programında probiyotiklerin kâfi ölçüde alınmasının hem diş çürüklerinden birinci derece sorumlu patojen olan S. Mutansın sayısını azaltacak hem de dişeti sorunlarının önüne geçerek diş ve dişeti sıhhatinin korunmasına yardımcı olacağını vurgulayan Alagöz, “Antienflamatuar, antimikrobiyal özellikleri olan meyan kökünün ağız hijyeni eserlerinde yahut besin destek eserlerinde alınması; diş çürükleri, ginigivitis (başlangıç seviyesi dişeti iltihabı), periodontitis (kemik yıkımının eşlik ettiği ileri seviye dişeti iltihabı), aftöz ülserler üzere ağız hastalıklarının oluşmasını önlemede etkilidir” diye konuştu.
Siyah ve yeşil çay, dişleri çürükten koruyor
Türkiye’de sudan sonra en sık tüketilen içecek olan siyah çay ve yeşil çayın florür, polifenoller ve kateşin içerdiğini belirten Alagöz, şöyle konuştu: “Bunlardan florürün, diş çürüğüne karşı müdafaada aktifliği tartışmasız. Polifenoller ise çürük oluşumdan sorumlu patojen olan S. Mutans gelişimini baskılayarak aktiflik gösterirken, kateşin ise çürük oluşumunu önleyen antikaryojenik özelliği ile öne çıkıyor. Bu bileşenleri içermesi nedeniyle günlük diyette siyah ve yeşil çay eğinin dişleri çürüğe karşı muhafazada tesirli olacak.”
Süt ve süt eserleri doğal esirgeyici
Diş ve dişeti sıhhati için tekliflerde bulunan Beykent Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Elifhan Alagöz, “Süt ve süt eserleri, diş ve dişeti sıhhatinin korunmasında çok değerli bir yere sahiptir. Bilhassa peynir en üst sırada yer alır. Yararları saymakla bitmeyen peyniri kısaca ele aldığımızda tükürük akışını uyararak fizyolojik yıkama özelliği sayesinde ağız hijyeninde tesirlidir. Ayrıyeten yüksek oranda kalsiyum, fosfat ve kazein içermesi ile dişi asit taarruzlarına karşı koruyarak diş çürüğü oluşumunu maniler. Dolayısı ile bir öğün yahut şekerli bir atıştırmanın akabinde bir kesim peynir (5 gram) tüketimi, dişleri çürüğe karşı müdafaada ve dişeti sıhhatinde tesirli olacaktır. Süt, laktoz (en az çürük oluşturma potansiyeli olan şeker) içermesine karşın yapısında bulunan kazein, kalsiyum ve fosfat nedeniyle çürük oluşumunu önler, diş sıhhatinin korunmasında etkilidir” diyerek günlük diyete süt ve süt eserleri olan peynir ile yoğurt eğinin ağız ve diş sıhhatinin korunmasında aktif olacağını belirtti.
”Lifli besinler doğal diş fırçası”
Doğal diş fırçaları olarak kabul edilen lifli besinlerin, tüketimleri akabinde tükürük akışının uyarılmasına neden olarak dişleri ve diş etlerini koruduğuna dikkat çeken Alagöz, kelamlarının şöyle sürdürdü: “Artan tükürük salgısının, ağızdaki yiyecek artıklarının temizlenmesine yardımcı olmakla kalmayıp, tıpkı vakitte alkali olduğu için plak asidini nötralize ederek dişleri çürüğe karşı koruyacaktır. Rafine edilmemiş bitkisel besinleri yüksek oranda tüketen şahıslarda daha az çürük görülmesinin temel nedeninin de budur. Tükürük akışını uyararak dişleri koruyabilecek başka yiyecekler ortasında yer fıstığı da bulunmaktadır.”
”Kuru üzüm şeker içermesine karşın faydalı”
Tanınan bir atıştırmalık yiyecek olarak kuru üzümün de genel insan sıhhatine yarar sağlayabilecek polifenoller, flavonoidler, demir, mineraller, potasyum, kalsiyum ve birtakım B vitaminleri içerdiğini söyleyen Alagöz, “Kuru üzüm kolesterol ve yağ içermez, antioksidanlar açısından zengindir ve iyi bir lif kaynağıdır. Kuru üzüm ağırlıkça yüzde 60 şeker içermesine karşın, bu şekerde diş çürüğü ve dişeti hastalığında faal rol oynayan sükroz saptanmaz. Ayrıyeten; kuru üzümlerin diş çürüğü ve dişeti sorunlarından sorumlu bakterilere karşı büyüme inhibe edici aktivitesi vardır. Dolayısı ile kuru üzüm, yaygın olarak tüketilen şekerli atıştırmalık yiyeceklere sağlıklı bir alternatiftir” diyerek kelamlarını sonlandırdı.
Haber7