Azeri petrolünün Türkiye üzerinden uluslar arası pazarlara aktarım edilmesinde kritik kıymete sahip olan Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Ham Petrol Boru Hattı’nda, varil başına Türkiye’ye kalan gelgelelim “verimli ve faal işletmecilik” için son nokta zayıf bulunan 55 centlik “geçiş ücreti”nde tarihi dönemeç… Ankara, laf konusu fiyatın artırılması için kolları sıvadı.
BTC’nin işletmecileri arasında bölge alan en büyük ortak olarak öne çıkan İngiliz BP ile görüşmelere başlandı. Türkiye, geçiş fiyatının artırılmasında kararlı… Dünyada, emsal hatlarda ödenen geçiş fiyatının 1.5-2 dolar seviyesinde olduğuna dikkat çekilerek, bu fiyatın düşük kaldığı ve her geçen gün maliyetler önünde eridiğine işaret edildi.
HaberTürk’ten Olcay Aydilek’in haberine nazaran, BTC Petrol Boru Hattı üzerinden Hazar Bölgesi’nde üretilen petrol Ceyhan’a taşınıyor ve tankerlerle milletlerarası pazarlara ulaştırılıyor. Hattın kapasitesi yıllık 50 milyon ton, günlük 1 milyon varil. BTC boru hattı, yekun bin 76 kilometre uzunluğa sahip. Türkiye kısmının uzunluğu, bin 74 kilometre.
Hattın, Türkiye kısmını BOTAŞ gerçekleştirdi. Bu kısmın işletmesini, BOTAŞ International Limited (BIL) yürütüyor. Hattan, 4 Haziran 2006 tarihinde petrol akmaya başladı.
55 CENT ALIYOR
Hattan, akan her varil petrol için Türkiye 55 centlik “geçiş ücreti” alıyor. Bunun, 28-29 centi BIL’e, kalan kısmı de vergi olarak devlete aktarılıyor.
Yıllardır tartışma konusu olan bu fiyat, “etkin-verimli işletmecilik” ve yıllar içinde oluşan maliyetlerin karşılanmasında ehliyetsiz kaldı. Vakit zaman bu fiyatın artırılması için görüşmeler yapıldı. İstenen sonuç bir türlü alınamadı.
TÜRKİYE KARARLI
Türkiye, geçiş fiyatının günün koşullarına elverişli ve işletmeciliğin rasyonel olarak sürdürülmesi çerçevesinde artırılması konusunda teşebbüslerine başladı. Ankara, geçiş fiyatının artırılması için bastırıyor.
Bu maksatla, laf konusu hattın işletmecileri arasında bölge alan en büyük ortak İngiliz BP ile görüşmeler başladı. Enerji idaresi, Azerbaycan ulusal petrol şirketi SOCAR’la da bir araya geliyor.
Türkiye, geçiş fiyatının artırılmasına ait talebini somut münasebetleri ile iletti. Bu fiyatın artırılmasının ekonomik ve teknik gerekliliğini anlattı. Dünyada, benzeri hatlarda ödenen geçiş fiyatının 1.5-2 dolar seviyesinde olduğuna dikkat çekildi. Bu fiyatın, düşük kaldığı ve her geçen gün oluşan maliyetler önünde eridiği söz edildi.
Haber7