Sözcü gazetesinden Nuray Tarhan’a konuşan, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Lideri Tarım Siyasetlerinden Sorumlu Başdanışmanı Orhan Sarıbal’ın, buğday ihracatıyla ilgili kelamları tartışılıyor.
Sarıbal’ın, “Türkiye, 2020 yılında toplam üretimin yüzde 48’i oranında buğday ithal ederek dünya rekoru kırdı. Nüfusu 1.4 milyara yaklaşan Çin ise ikinci sırada yer aldı” savları çok konuşuldu.
TMO GENEL MÜDÜRÜ GERÇEKLERİ TEK TEK AÇIKLADI
Hükümete yakın kaynaklar ise, ana muhalefetten gelen bu savın hakikat olmadığını savunuyor. Pekala gerçek ne? Türkiye’nin buğday ithalatı neden yüksek?
Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan bu yana, yetkili kuruluş olan Toprak Mahsülleri Ofisi (TMO) Genel Müdürü Ahmet Güldal bu soruların cevabını Sputnik Türkiye’ye verdi.
‘Un, makarna, bisküvi ihraç ediliyor; Türkiye yıllık yaklaşık bir milyar dolar net dış ticaret geliri sağlıyor’
Ahmet Güldal, “Ülkemiz yıllık buğday üretim ölçüsü son 5 yılda ortalama 20,7 milyon ton, tüketim ölçüsü ise 19 milyon tondur. Genel prestijiyle ülkemiz buğday üretimi, tüketimimizi karşılamakta olup mamul unsur ihracatı için iç piyasadan temin edilen buğdayın yanında ithalat da kelam konusu olmaktadır” dedi.
İthal edilen buğdayın ise un, makarna, bisküvi, irmik ve bulgur üzere mamul hususun üretimi için kullanılarak ihraç edildiğini belirten Güldal kelamlarını şöyle sürdürdü:
TÜRKİYE DÜNYADA UN İHRACATINDA BİRİNCİ, MAKARNA İHRACATINDA İKİNCİ SIRADA!
“Ülkemiz tarafından ithal edilen buğday, ihracatında dünyada üst sıralarda yer aldığımız un, makarna, bisküvi, irmik ve bulgur üzere mamul hususun üretimi için kullanılmaktadır. Dünya un ve bulgur ihracatında birinci, makarna ihracatında ise ikinci sıradayız. 2016-2020 ortalamasını baz aldığımızda bu ticaretten ülke iktisadına yıllık yaklaşık bir milyar dolar net dış ticaret geliri elde edilmektedir.”
‘Kovid-19’dan ötürü buğday fiyatında artış yaşandı’
TMO Genel Müdürü Güldal, Kovid-19’un son devirde üretimi etkilediğini söz etti. Bu duruma olumsuz iklim şartları da eklenince bir ölçü üretim azalması yaşandığını söyledi.
Güldal, “Stokların destek edilmesi nedeniyle buğday ihracatımız, ölçü olarak son 2 dönemde ithalatın altında gerçekleşti. Yeniden de son iki dönem buğday dış ticaretinde ülkemiz kıymet olarak sırasıyla 340 milyon dolar ve 436 milyon dolar fazla verdi” diye konuştu.
‘Kıyaslamanın birebir tarihler baz alınarak yapılması gerekiyor’
Öte yandan TMO’nun buğdayı yerli üreticiden 1.800 liraya, yurtdışından ise 2.450 liraya ithal ettiği tezleri da gündemde.
TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal, bu argümanların gerçek olmadığını savundu. Öncelikli olarak üreticilerden yapılan iç alımlarla stokların oluşturulduğunu, iç alımın eksik kaldığı takdirde ise dış alım yoluna gidildiğini aktaran Güldal, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“2020-2021 döneminde hasat öncesi 4 Mayıs 2020 tarihinde alım fiyatlarımızı açıkladık ve bu fiyatlar üzerinden de iç alımlarımızı gerçekleştirdik. Akabinde farklı vakitlerde yapılan bir dizi dış alım ile stoklarımızı destek ettik. Bizim alım fiyatı açıkladığımız tarihte, buğday fiyatlarını bir evvelki seneye nazaran yüzde 22, arpa fiyatlarını ise yüzde 24 artırarak açıkladık. Bu tarihte yurtdışı ekmeklik buğdayın ton fiyatı 213 dolarken biz, bu ölçüye 235 dolar yani 22 dolar daha fazla verdik.”
TMO’nun alım fiyatları ile yurtdışı alım fiyatları ortasında bir kıyaslama yapılacak ise bu kıyaslamanın birebir tarihler baz alınarak yapılması gerektiğini bilhassa vurgulayan Güldal, “TMO’nun 10 ay evvel açıkladığı fiyatlarla bugünün fiyatlarının kıyaslanması, hakikat bir kıyaslama değildir” dedi.
Haber7