Prof. Dr. Osman Müftüoğlu, Hürriyet gazetesinde ‘Pandemi yorgunuyuz’ başlığıyla yayımlanan yazısında uzamış kovid-19’a dair dikkat çeken bilgiler verdi
“Pandemi her an her yerde gündemin bir numaralı hususu. Pekala, neden? Nedeni açık; Pandemide bu belalı, bu yapışkan, bu olağanüstü tehlikeli virüse paçayı kaptıranların sayısı 100 milyonu çoktan geçti. Bu ortada da neredeyse 3 milyona yakın insan hayatını kaybetti” ifadesini kullanan Müftüoğlu, şöyle devam etti:
“Peki, sıkıntı yalnızca hastalanmakla, sırf hayat kaybıyla bitiyor mu? Hayır, bitmiyor! Kovid önümüze yeni yeni ve şaşırtan faturalar koymaya devam ediyor. Üstelik faturalar adeta tefeci faturası üzere (!) Öde öde bitmiyor. Pandemi yorgunluğu ise o bitmeyen faturaların en kıymetlilerinden biri. Pekala ne var o faturada? Merak edin ve buyurun.
Daha evvel de yazdım. Kovid-19’a yakalananların neredeyse 10’da birinde hastalığı takiben yeni birtakım sıhhat meseleleri ortaya çıkıyor. Bunlara ‘Kovid-19’un kalıcı bozuklukları’ deniyor. Bu bozuklukların başını da ‘kronik yorgunluk sorunu’ çekiyor. Pekala, öbürleri da var mı? Var, maalesef.”
Müftüoğlu, yeni yayımlanan ve 17-87 yaşları ortasında 47 bin 910 Kovid-19 hastasının geriye dönük incelemesine dayanan bir ‘yeniden kıymetlendirme çalışması’nın kronik Kovid probleminde insanları bekleyen meselelerin neler olduğunu anlattığını aktardı. Müftüoğlu, şunları söyledi:
Uzamış Kovid-19’un işaretleri
“Yukarıda belirttiğim meta tahlil ve aşağıdaki bilgileri Dr. Mustafa Özdoğan’ın web sayfasından özetleyerek aktarıyorum.
* BELİRTİ 1: Yorgunluk (yüzde 58)
* BELİRTİ 2: Baş ağrısı (yüzde 44)
* BELİRTİ 3: Dikkat bozukluğu (yüzde 27)
* BELİRTİ 4: Saç dökülmesi (yüzde 25)
* BELİRTİ 5: Nefes darlığı (yüzde 24)
Long Kovid nasıl anlaşılıyor?
Kovid-19 geçirenlerde ‘bir müddet sonra ortaya çıkan’ ilerleyici yorgunluk hali, tekrarlayan baş ağrıları, sisli beyin işaretleri, nefes darlığı ya da hava açlığı şikâyetleri dikkati çeken birinci sıkıntılar.
Bu üzere sıkıntıları yaşayanlarda yapılan laboratuvar incelemelerinde bilhassa akciğer grafileri (bazen tomografi incelemeler de gerekebiliyor) ve kronik bir iltihabın varlığını gösteren laboratuvar incelemeleri (D-dimer, NT-proBNP, CRP, ferritin, prokalsitonin üzere testler) teşhisi mutlaklaştırmak emeliyle kullanılıyor.
Öteki belirtileri neler?
Kovid-19 geçirenlerde, bilhassa de hastalığı ağır atlatıp uzunca bir mühlet sonra iyileşenlerde, özellikle da kronik hastalığı olanlar ve bayanlarda; ‘uzamış Kovid-19’ sıkıntısının birçok belirtisi var. O belirtilerden en çok dikkati çekenler ise şunlar:
* Kronik öksürük
* Göğüs ağrısı
* Nefes darlığı/hava açlığı
* Uyku apnesi
* Kalp ritmi bozukluğu
* Sisli beyin/unutkanlık
* Depresyon/kaygı
* Dikkat bozukluğu/odaklanamama
* Takıntı gibisi ruhsal değişimler.”
Hürriyet
Haber7
