Turpgiller familyasından olan bitkinin anavatanın Hindistan ve Çin’dir. Ilıman iklimlerde yetişen turp devletimizde de üretim ortamı epeyce fazladır. Akdeniz, Karadeniz ve Ege nahiyelerinde yetiştirilebilir. Türkiye’de turpun en yaygın ve iyi yetiştiği konum Osmaniye-Kadirli’dir. Devletimizde her yıl yaklaşık olarak 170 bin ton turp yetişmektedir. İlkbahar aylarında ekimi başlayan turp sonbahara kadar devam eder. Siyah, beyaz, al olarak farklı çeşitlerde yetiştirilir. Al turp en yaygın olanıdır ve ekildikten yaklaşık 2 ay sonra yetişir, yılda ortalama 5 defa hasat edilir.
İçerdiği varlıklı vitamin ve minerallerle sıhhat açısından nispeten yararlıdır. Yalnızca meyve kısmı değil birebir vakitte otları da sıhhate çok yararlıdır ve tüketilmesi tavsiye edilir. Sıhhate olan yararı yalnızca günümüzde bilinen bir gerçek değildir. Tarih boyunca, bin yıllardır tüketilen turp, Antik Roma ve Mısır uygarlıkları farklı meydanlarda kullandıklarına evraklarda rastlamaktayız.
TURPUN YARARLARI
Antioksidan ve yüksek lif zengini, içerdiği A, C, K, B1, B2, B3 ve B6 vitaminleri yanında demir, magnezyum, potasyum, kalsiyum açısından da çok zengindir. Kış aylarında vücut direncini arttırarak marazlara karşı koruyan turpun yararları şöyledir:
–Günlük ömrümüzde insan sıhhatine en kıymetli yararı antioksidan özelliğinin olmasıdır.
–Nizamlı turp tüketilmesi vücudun toksinlerden arınmasını sağlar.
–İdrar söktürücü özelliği ile vücutta bulunan toksinlerin doğal formda dışarı atılmasına yardımcı olur.
–Yeniden idrar sökücü özelliği ile böbrek taşı oluşumuna beis olur.
–Kan dolaşımını hızlandırarak kalp ve damar sıhhatinin sistemli çalışmasını sağlar, kalp bunalımı riskini azaltır.
–İçerdiği C vitamini sayesinde kış aylarında grip ve nezle üzere marazlardan korunmayı sağlar.
–Demir eksikliğine bağlı olan kansızlığa iyi gelir.
–Mahsusen kış aylarında kendini gösteren astım ve bronşit üzere teneffüs yolu hastalıklarına karşı vücut direncini attırır.
–Turp suyu teneffüs yolu hastalıklarına bağlı olarak meydana gelen balgam ve öksürüğe iyi gelir.
–Sindirim sisteminin çalışmasını sağlayarak sindirime bağlı olan kabızlık üzere meselelerinin giderilmesine yardımcı olur.
–Gebelerde görülebilecek düşük tehlikesi ve erken doğum riskini azaltır.
–Kanser hücrelerinin oluşmasına mani olur. Münhasıran kolon, göğüs ve pankreas kanseri riskini azaltır.
–Sıhhate bu kadar yararı olan turpun cilt ve saç bakımında da hayli yararlıdır. Cilt kuruluğuna ve saç dökülmesine iyi geldiği kanıtlanmıştır.
TURPUN TASARRUF BIÇIMLERI
Kış aylarında sofralardan eksik edilmeyen turpun farklı salata ve mezeleri yapılmaktadır.
Münhasıran yemeklerin yanında mevsim salatası olarak tüketilen turp limonla karıştırıldığında güçlü bir şifa deposu haline gelir.
Salatası dışında turp otlarından çok olağan bir yemek de yapılabilir. Turp otları ayıklanıp yıkandıktan sonra suda haşlanıp süzülür. Daha lezzetli hale getirmek için limon suyu eklenerek sağlıklı bir öğün olarak tüketilebilir.
Tüm bunların dışında turpun farklı tasarruf formları de vardır. Örneğin:
Turp Suyu: Kabukları soyup yıkandıktan sonra rendelenen suyu süzülür. Öksürüğe ve böbrek illetine iyi geldiği görülür. Başkaca saça maske olarak uygulandığında saç dökülmesini önlemektedir.
Turp suyuna birkaç damla zeytinyağı eklendiğinde cilde sürülür, bu tatbik cildin nem nispetini istikrarlar.
Kara Turp Tanımı: 1 adet siyah turpun içi yarısına kadar oyulur, alt kısmı iğne yahut kürdan yardımıyla delinir ve 1 tatlı kaşığı kadar çiçek balı eklenir. Oyulmuş ve altı delinmiş turpu bir bardağın üzerine oturtarak sabaha kadar balın bardağa akması beklenir. Bu karışım doğal bir öksürük şurubudur. Turpun suyuyla karışan ve daha akışkan bir hal alan bal 1 yaşını geçmiş bebeklere içirilir.
TURPU TÜKETMEMESİ GEREKENLER
Birçok rahatsızlığı iyi gelen turp, ölçüsüz tüketildiğinde tam zıddı tesir yaratabilir. O yüzden tüketim ölçüsüne dikkat edilmesi tavsiye edilir. Mahsusen mide rahatsızlığı olan insanların kullanırken dikkat etmesi gerekir.
1 ADET TURPUN BESİN BEDELLERI
Karbonhidrat 9.06
Protein 1.82
Yağ 0.28
Lif 3.68
Kolesterol 0
Sodyum 103.5
Potasyum 621
Kalsiyum 57.5
Vitamin A 6.1
Vitamin C 34.04
Demir 0.78
Haber7