Salih’in “müdahale” davetini reddeden meclis, bunu devlet egemenliğinin ihlali ve “büyük ihanet” seviyesinde bir cürüm olarak kıymetlendiriyor. Meclise nazaran bu birebir devranda Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun (BMGK) kararları ile memleketler arası hukuku kararlarının de ihlali niteliği taşıyor.
Tarafların, BM’nin teşebbüsüyle 1,5 yıl süren müzakerelerin akabinde 17 Aralık 2015’te Fas’ın Suheyrat kentinde imzaladığı Suheyrat Ittifakı’nı tanımayan Salih, Mısır ordusunu memlekete müdahaleye çağırma kararını da kendi başına aldı ve meclise sunmadı.
Salih’in bu kararı, Libya Devlet Yüksek Kurulu Üyesi Abdurrahman Şatır’ın reaksiyonuna neden oldu.
Şatır, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Kaderin tuhaflıklarından biri, seçilmiş bir meclisin yetkisinin, meclis yöneticisinin şahsında mahsur kalmasıdır. Öyleyse meclis üyelerinin geri kalanına ne gerek var ki?!” tabirini kullandı.
TRABLUS VE TOBRUK ARASINDAKİ DEMOKRASİ FARKI
Libya Devlet Yüksek Kurulu, kurulduğu tarihten bu yana 4 sefer başkanlık seçimi yaptı.
Kurulun başkanlığına birinci olarak Abdurrahman Suveyhili, son olarak da Halid el-Mişri seçildi.
Salih ise 5 Ağustos 2014’te hizmete başlamasından bu yana Temsilciler Meclisi (TM) başkanlığı için hiçbir seçime müsaade vermedi, pek çok hayati ehemmiyete sahip bahiste meclise başvurmadan tek başına karar aldı.
Bu duruma reaksiyon olarak Tobruk’taki TM milletvekillerinin birden fazla Trablus’a geçti ve orada 5 Mayıs 2019’da 50’den fazla milletvekilinin iştirakiyle yapılan seçimde Es-Sadık el-Kehili’yi meclise yeni lider olarak belirledi. Yaklaşık bir yıl sonra da Hammude Seyyale meclis başkanlığına getirildi. Seyyale, Trablus’taki milletvekili sayısının 70’in üzerine çıktığını açıkladı.
Tobruk’ta kalan milletvekillerden 26’sı da Salih’in tek başına karar almasına dolaylı reaksiyon vererek “Orta Akım Topluluğu” isminde bir küme kurdu. Bu küme, bölünmüş meclisin birleştirilmesi için de davette bulundu.
Güney yerinden 14 milletvekili ise ahalinin “ülkenin bölünmesine yol açabileceği endişesiyle” karşı çıkmasına karşın Fezzan blokunu oluşturdu.
Salih’in meclisi devre dışı bırakarak tek başına karar alması sonucunda üçe bölünen mecliste Trablus ortamı 100, Fizan ortamı 40 ve Berka yeri de 60 milletvekili elde etmiş oldu.
OTURUM BİLE YAPAMIYOR
Ama 12 milletvekili kontenjanı bulunan Derne’de seçimin boykot edilmesi nedeniyle milletvekili sayısı 48’e düştü. Buna karşın Salih meclis başkanlığı inhisarını kendi elinde tutmayı sürdürdü.
Salih, yerinde sayının elde edilememesi nedeniyle uzun devirdir Tobruk’taki Temsilciler Meclisi milletvekilleriyle bir araya gelmedi. Tobruk’taki milletvekili sayısı 26’yı geçmiyor.
Burada “Yasalara münasebetli bir oturum düzenleyemeyen bir meclis, yöneticisine, Berka ortamını ilhak etme isteğindeki yabancı bir devletin ordusunu devlete müdahaleye çağırma müsaadesi verebilir mi?” sorusu akla geliyor.
Salih ve Hafter yanlısı kimi Libyalı kabile başkanlarının Mısır ordusunu müdahaleye çağırmasının da hiçbir yasal yahut anayasal dayanağı bulunmuyor.
MEŞRUİYET BAŞKANLIK KURULUNDA
Libya’da meşruiyeti bulunan tek yasal taban memleketteki tarafların imzaladığı ve BMGK’nin oy birliğiyle onayladığı Suheyrat Muahedesi.
Suheyrat Muahedesi Başbakan Fayiz es-Serrac başkanlığındaki Başkanlık Kuruluna, Türkiye ile Libya arasında 27 Kasım’da imzalanan “Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakat Muhtırası” ile iki devletin memleketler arası hukuktan kaynaklanan haklarının korumasını hedefleyen “Deniz Salahiyet Meydanlarının Sonlandırılmasına Ait Mutabakat Muhtırası” üzere memleketler arası muahedeler yapma hakkı veriyor.
Kabile liderlerinin hiçbir yasal ve anayasal meşruiyeti olmadığı üzere Salih de milletvekilleri olmadan hiçbir yasal salahiyete sahip bulunmuyor.
Hafter’e ülkeyi yönetme salahiyeti verilmesi ya da Mısır ordusunun müdahale için memlekete çağrılması üzere gelişmeler, Arap memleketlerindeki karşı devrimlerin desteği ve kışkırtmasıyla 2014’te başlayan isyanın halkalarından biri niteliği taşıyor.
Haber7