Savaşa toplumsal medyadan yaptığı paylaşımda şu tabirleri kullandı;
1- Günlerdir temelsiz bir karalama kampanyası ile başlatılan “128 milyar dolar nerede?” sorusunu gelin birlikte cevaplayalım.
2- İktisatta hiçbir şey durduk yere ortaya çıkmaz ya da ortadaki pahalar bir anda buhar olup yok olmaz. Varlıklar mevcut durumlara nazaran daima olarak el değiştirirler. Bu durum ekonomik hayatın rutin bir sürecini oluşturmaktadır.
3- Öte yandan, döviz süreci çift taraflı bir süreçtir. Bu karalama kampanyasını başlatanlar, bir para ünitesi verilirken başka para ünitesinin alındığını ya bilmiyor ya da milletimizi kandırmaya çalışıyorlar.
4-Merkez Bankası bilançosundan da anlamadıkları için bilançoda bir varlığın azalması halinde yerine diğer bir varlık girdiğinden de haberleri yok; buharlaşmadan bahsediyorlar.Sanki Merkez Bankası rezervlerinin karşılıksız olarak birilerine verildiği algısı yaratmaya çalışıyorlar.
5-Halbuki, son 3 yılda maruz kalınan jeopolitik riskler ve pandemide oluşan dış açık,sermaye çıkışı,firmalar ile hanehalkının döviz ve altın talebi ile oluşan kur baskısı nihayetinde ödemeler istikrarı açığının finansmanının doğal sonucu olarak rezervlerdeki değişim kelam hususudur.
6- Ocak 2020’den itibaren dünyayı, Mart ayından sonra ise Türkiye’yi tesiri altına alan Covid-19 pandemisi nedeniyle Türkiye, 2019’a nazaran, mal ihracatında 12 milyar, hizmet ihracatında ise 30 milyar dolarlık bir kayıp yaşamıştır.
7- Bu nedenle, tarihimizde birinci kere, 2019’da yıllık bazda 6,8 milyar dolar fazla veren cari süreçler istikrarı, 36,7 milyar dolar açık vermiştir. 2019’a nazaran cari süreçler istikrarında 45 milyar dolar sapma yaşanmıştır. Bu sapmanın tamamı TCMB’nin döviz rezervleriyle karşılanmıştır.
8- Covid-19’un birinci şokunun yaşandığı devirde, dünyada ülkelerin kapanması sonrasında milletlerarası ticaretin daralması nedeniyle dolar likiditesinin sıkıştığı anda, ödemeler istikrarının devamlılığını sağlamak için döviz muhtaçlığının Merkez Bankası tarafından karşılanması elzemdi.
9- Bu yaşanan olumsuz süreçte döviz talebi TCMB tarafından karşılanmasaydı, istihdam, büyüme, gerçek dal, bankacılık bölümü dahil her bölümü etkileyen bir ekonomik kriz ile karşı karşıya kalınabilirdi. Her kriz ortamında dillendirilen faiz artışlarıyla bu süreç atlatılamazdı.
10- Pandeminin getirdiği belirsizlik tüm dünyada inançlı liman olarak bilinen dolara ve altına yönelimi artırmıştır. Tıpkı formda Ülkemizde de yabancı para mevduatında son derece önemli bir artış yaşanmıştır.
11- 2019 yıl sonu prestijiyle Türkiye’de yerleşik gerçek ve banka dışı hukukî şahıslarca mevduat ve iştirak bankalarında tutulan yabancı para mevduat seviyesi 194,4 milyar dolardan 2020 yıl sonu prestijiyle 234,9 milyar dolara yükselmiştir.
12- Bu periyotta risklerin artması nedeniyle özel bölüm yabancı para borç stokunu azaltma eğiliminde olmuştur. 2019 yıl sonunda 189,2 milyar dolar olan özel bölümün (finansal+finansal olmayan) yurt dışından sağladığı kredi borcu 2020 yıl sonunda 173,9 milyar dolara gerilemiştir.
13- Ayrıyeten ülkemiz için değerli bir gelir kaynağı olan turizm gelirleri tekrar olumsuz olarak etkilenmiştir. 2019 yılında 34,5 milyar dolar olan turizm gelirlerimiz 2020 yılında 12,06 milyar dolara gerilemiştir.
14- Covid-19’la uğraş verilirken, yalnızca ödemeler istikrarı üzerinden 41 milyar dolarlık net döviz çıkışı TCMB’nin rezervleriyle finanse edilmiştir. 2018 yılından 2020 sonuna, gerçek kesim ve finans kurumlarının dış borçlarında net kapatılan borç 21 milyar doların üzerindedir.
15- Dövize artan talebi karşılamak için Türkiye ya IMF’e gidecekti ya da faizleri şok bir biçimde arttırarak kendi gerçek bölümüne ziyan verecekti. Lakin, Türkiye bu yolları tercih etmemiş ve gerçek kesimin döviz gereksinimini karşılamak için TCMB rezervlerini kullanmıştır.
16- TCMB rezervleri, Türkiye’nin üretim ve ihracatını sürdürebilmesi için, gerçek kesimin hammadde, orta mamul ve makine ithalatını gerçekleştirmesini sağlayacak döviz likiditesi için harcandı.
17- Verilen dayanaklar sonucunda, tüm olumsuz şartlara karşın 2020’nin son 4 ayında Cumhuriyet tarihi aylık ihracat rekorları kırıldı. İhracatta yaşanan artış 2021’in Ocak, Şubat ve Mart aylarında da devam etti. Hatta, tarihte birinci sefer, aylık ihracat 18 milyar doları aştı.
18- Türkiye, G-20’de Çin’le birlikte müspet büyüyen yegane iktisattır. TCMB’nin üretimi destekleyici siyasetleri olmasaydı, bu büyüme sayılarına ulaşamazdık.
19- Dünya standartlarında tutulan datalar ve TCMB bilançosu bu kadar şeffafça ortadayken, buharlaşan yahut kaybolan bir TCMB döviz rezervinden bahsetmek anlamsızdır.
20- Öncelikle, en az 41 milyar doları 2020 yılının ödemeler istikrarı açığını kapatmak ismine, en az 30 milyar doları da gerçek bölümün, bankacılık dalının açık konumunu azaltmak maksadıyla ve hane halkının döviz talebi nedeniyle kullandırılmıştır.
21- Türkiye, bütün finans, döviz, para piyasalarının istikrarını bozma potansiyeli taşıyacak derecede büyük boyutlu bir finansal operasyonla başa çıkabilmiştir. Şubat 2021 itibariyle döviz rezervi ise 95,5 milyar dolar iken, Nisan ayı başında 87,6 milyar dolardır.
22- Türkiye, büyüme oranlarına nazaran incelendiğinde, 2020 yılında G-20 ülkeleri ortasında 2’inci, dünyada ise 4’üncü ülke olmuştur. Bu gerçeği yok sayarak 128 milyar dolar nerede? sorusunu soracak yüreği bulmak iktisat cehaletinden öteki bir şey değildir.
23- Sn. Cumhurbaşkanımızın liderliğindeki iktisat üst idaremiz tüm kurumlarıyla enflasyonda kalıcı düşüşü sağlama amacı doğrultusunda, kalıcı iyileşme yoluyla makroekonomik istikrarın olumlu tesiriyle yatırım, üretim +
24- İstihdam ve ihracatı arttırıcı sürdürülebilir büyüme için gerekli tüm şartların oluşması ismine var gücüyle çalışmaktadır. “İstiklalden İstikbale” vizyonuyla İktisat Islahatları bu vizyonun odunsuz kararlı yol haritasıdır.
Haber7
