Birtakım fırsatçılar maliyeti düşürmek ve daha fazla kar elde edebilmek ismine vatandaşların sıhhatini hiçe sayarak besin eserlerinde hile yapıyor. Son olarak hileye mevzu olan eserlerden biri de kilosu 800 liraya kadar ulaşan çam fıstığı. Halk ortasında dolmalık yahut helva fıstığı olarak bilinen ve vatandaşların gramla satın aldığı eserin kilosu 800 ile 1000 lira ortasında değişiyor.
1 ton çam kozalağının ayıklanmasıyla yaklaşık 80 kilo elde edilen çam fıstığının yüksek fiyatını düşürmek için birçok hileye başvuruluyor. Kilogram fiyatını düşürmek isteyen birtakım fırsatçılar çam fıstığını yer fıstığı ile karıştırarak internet üzerinden satıyor. Kimileri ise çam fıstığı yerine ‘dolmalık fıstık’ yazılı paketlerde çam fıstığını andıran yer fıstığı satarak, vatandaşı aldatıyor.
‘AYIRT EDEBİLMEK İÇİN TADINA BAKARIZ’
Antalya’da 22 yıldır aktarlık yapan Mustafa Uzun, yer fıstığının küçük olanlarının çam fıstığından ayırt edilmesinin güç olduğunu söyledi. Uzun, “Çam fıstığı bizim kesimimizde Güneriçi olarak bilinir. Bergama bölgesinde ağır toplanan bir eserdir. Halk ortasında dolma ve helva fıstığı olarak bilinir. Kilosu 800 lira üzere sayılara satılmakta. Düşük fiyattan satan yerler var. Yer fıstığı dediğimiz fıstığın en küçük ebatları buna çok benzemektedir. Birebir tıpkı üzere görünür hatta biz bile ayırt edebilmek için tadına bakarız. Çam fıstığı, kilosu 20 lira olan yer fıstığı ile birbirine çok emsal. Çam fıstığının içerisine yer fıstığı karıştırılarak fiyatı düşürülüyor” dedi.
‘GRAMLA SATIYORUZ’
Çam fıstığının fiyatının binlerce liraya kadar ulaşabildiğini söyleyen Uzun, “Bu eserin alım formu genelde kilogram biçiminde değildir. Hatta marketlerde 20 gramlık paketler halinde satılır. 20 gramlık paketler halinde alındığında kilosu 1500 liraya kadar çıkıyor. Biz dökme adabı sattığımızdan ötürü müşterilerimize 50, 100, 150 gram biçiminde sunum yapabiliyoruz. 100 gramı şu an 80 liraya satıyoruz” diye konuştu.
FİYATIN YÜKSEKLİĞİ ÜRETİM ZORLUĞUNDAN
Çam fıstığının içerisindeki yağ, protein, potasyumla vitamin ve mineral açısından hayli varlıklı olduğunu söyleyen Besin Mühendisleri Odası Antalya Şube Lideri Ali Manavoğlu, “Çam ağaçlarının kozalaklarından toplanıyor, güneşte bekletiliyor, kabukları açılıyor, içerisindeki çam fıstıkları dışarı çıkıyor, tekrar soyuluyor, zahmetli bir süreçten geçiyor. Kilosu şu an neredeyse 1000 liraya yakın. Toplanmasından tüketiciye ulaşmasına kadar çok meşakkatli bir eser. Fiyatının yüksekliği de bu zorluklardan geliyor” dedi.
‘DOLMALIK FISTIK DİYE ÖTEKİ FISTIKLAR SATIYORLAR’
Satın alınan eserin nitekim çam fıstığı olup olmadığının denetim edilmesi gerektiğini belirten Manavoğlu, “Bazen ise çam fıstığı yazan eserleri 60-70 lira üzere sayılara görebiliyoruz. Burada tüketici ambalajda nitekim ‘çam fıstığı’ yazıyor mu diye bakmalı. Çam fıstığı yerine farklı fıstıklar koyarak ‘dolmalık fıstık’ ismi altında tüketiciye uygun fiyatlı satılabiliyor. Aslında çam fıstığı besin içeriği ve lezzet manasında bedelli bir eser. İçerisindeki fıstık çam fıstığı mı denetim edilmeli. Tadında ve kokusunda bir değişiklik varsa aslında çam fıstığı değil farklı bir fıstık tüketiliyor” diye konuştu.
Haber7