Topkapı Sarayı’nda Bayan Efendiler ve Cariyeler Taşlığı ile Harem Hastanesi’nin onarımın tamamlanmasıyla Harem-i Hümayun kısmında ziyaretçilerin gezilebileceği alanların kapasitesinin 3 katına çıkması hedefleniyor. Ulusal Saraylar Yönetimi Lideri Yıldız, “Modern müzeciliğin imkan verdiği bütün imkanları kullanarak epeyce nitelikli bir müze ortaya çıkacağını düşünüyoruz.” dedi.
2014’ten bu yana restorasyondaydı
Topkapı Sarayı’nın Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki Ulusal Saraylar Yönetimi Başkanlığına periyoduyla sürat kazanan Harem kısmındaki onarım çalışmaları sonuç vermeye başladı. 2014’ten bu yana onarımda olan, Osmanlı harem teşkilatının formlandığı yapıları barındıran kısımlarda son basamağa gelindi. Klasik Anadolu mesken mimarisini andıran avlu ve etrafında iki katlı yapılardan oluşan Bayan Efendiler ve Cariyeler Taşlığı’ndaki onarımda öncelikle kubbe ve tonoz konservasyonu yapıldı. 1940’lı yıllardan kaldığı düşünülen beton sıvalar kaldırılarak, özgün tuğla derz teknikleri uygulandı, duvar çini ve fotoğraflarının onarımı tamamlandı.
Onarımda son etaba gelindi
Harem Hastanesi’nin onarım çalışmasında da son basamağa gelindi. Mümkün bir salgından saray halkının etkilenmemesi için Harem’in en ücra noktasına inşa edildiği düşünülen hastaneden, Sultan Abdülaziz periyodundaki kolera salgınında istifade edildiği biliniyor. Tüm çalışanları bayanlardan oluşan hastanede, ecza odası, hastalar ustası odası, hastalar odası, mutfak, hamam, odunluk, gasilhane, çamaşırhane ve kimi odalar yer alıyor. Bu yıl içerisinde tamamlanması planlanan çalışmalarla Topkapı Sarayı Harem kısmında gezilebilecek alanlar 3 katına çıkarılacak.
Ordunun gereksinimleri için her şey düşünülmüş
Ulusal Saraylar Yönetimi Lideri Dr. Yasin Yıldız, yaptığı açıklamada, Topkapı Sarayı Harem Dairesi’nin yerli ve yabancı kamuoyunda ilgi çeken bir yer olmasına karşın ziyaretçiyle gereğince buluşamadığını söyledi. Yıldız, haremde yalnızca padişah ve ailesinin yanı sıra onların hizmetinde bulunan önemli sayıda çalışan ordusunun da yer aldığını kaydederek, “Bu ordunun muhtaçlıkları için her şey Topkapı Sarayı’nda düşünülmüş. Topkapı Sarayı’nın Harem kısmında yer alan hastane hem cariyelere hem de saray hanımlarına hizmet verecek derecede büyük bir hastane.” dedi.
Depo olarak kullanılmış yerler ziyarete açılacak
Bugüne kadar ziyarete hiç açılamayan, evvelki yıllarda depo olarak kullanılan yerlerin da ziyaretçiyle buluşacağını lisana getiren Yıldız, cariye koğuşlarının çabucak yanında bulunan Bayan Efendiler daireleri, 17. yüzyıl yapıları ile Osmanlı çinilerinin en hoş örneklerini barındıran yapıların da ziyarete açılabileceğini bildirdi. Yıldız, yıl sonuna kadar açılacak 25 depo, onarım atölyeleri, laboratuvar ile konservasyon merkezini de içinde barındıran bir yapı kurduklarını, böylelikle sarayın depo sıkıntısını büsbütün çözeceklerini belirtti.
200 bine yakın taşınabilir eser var
Topkapı Sarayı’nda 200 bine yakın taşınabilir tarihi yapıtın olduğunu anlatan Yıldız, “1924’te müze olduktan sonra depo sorunu yaşanmış ve bu yer (Harem Hastanesi) depo olarak kullanılmış. Depo kurallarını ne kadar taşıdığı da tartışılır. Ulusal Saraylar Yönetimi, 2019 Eylül’den beri Topkapı Sarayı’nı uhdesine aldı ve 18 aydır önemli çalışmalar yürütülüyor. Pek çok çağdaş depo yerleri oluşturuldu. Yıldız Sarayı ve Dolmabahçe’deki çağdaş depolar devreye sokuldu ve bu yerlerin kıymetli kısmı asli fonksiyonuna döndürülmüş oldu.” diye konuştu. Yıldız, Harem Dairesi’ndeki onarımların daha çok yapısal olduğunu, 17. yüzyılın başına kadar izlenebilen yerlerin bulunduğunu kaydetti.
Topkapı Sarayı’na farklı periyotlarda mimari eklemeler yapıldı
Topkapı Sarayı’nın üzerine farklı devirlerde mimari eklemeler yapıldığı için farklı yüzyıllara ilişkin eklentiler de bulunduğuna dikkati çeken Yıldız, şöyle devam etti: “Eklentilerin tasnifi, korunabilmesi, günümüze ulaşan örneklerin koruma edilebilmesi, konservasyonlarının yapılabilmesi onarımın ana çerçevesini oluşturuyor. Bunun dışında her onarımda olduğu üzere statik sorun yaşayan yerler, özgünlüğünü kaybetmiş nesnelerle ilgili de gerekli sağlamlaştırma ve güçlendirmeler yapılmış durumda. Bahsettiğimiz yerler 16-17-18. yüzyıl yerleri. Her türlü teknolojiyi kullanmanız mümkün değil lakin çağdaş müzeciliğin bize imkan verdiği bütün imkanları bir ortada kullanarak, gerek canlandırmalar, gerek teknolojik betimlemeler, gerek klasik eser sergilemelerle epey nitelikli bir müze ortaya çıkacağını düşünüyoruz. Bu yıl içerisinde müzeyi tamamlamayı düşünüyoruz.”
Yıldız, Harem Hastanesi’nin Bayan Efendiler ve Cariyeler Taşlığı, cariye koğuşları, çamaşırhaneleri ve mutfaklarıyla bir bütün olduğunu belirterek, “Bu yerleşkenin tamamını inşallah Harem Hastanesi’yle birlikte açacağız.” dedi.
Haber7