Londra’da Sotheby’s Müzayede Meskeni tarafından 31 Mart 2021 tarihinde düzenlenen ‘Art of the Islamic World&India’ isimli müzayede Yasal Sultan Süleyman’a ilişkin tablo ile gündeme geldi. Fakat birebir müzayedede Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığı sesiz sedasız bir operasyona imza attı. Tam 19 yıl önce Adana Ulu Camii’nden çalınan 223 karo çiniden ikisinin izine dedektif üzere iz sürülerek Londra’daki müzayedede rastlandı.
Londra’da 31 Mart’ta yapılan müzayededen yaklaşık bir ay evvel Kültür ve Turizm Bakanlığı uzmanları kataloğu incelemeye aldı. Katalogda 115 lot numarası ile 2 adet İznik çinisinin de satışa sunulduğu tespit edildi. Çinilerin Türkiye’de nereden çalınmış olabileceği ihtimali üzerine araştırma başlatıldı. Çiniler 6 Aralık 2002’de Adana Ulu Camii’de gerçekleşen soygundaki çiniler ile benzerlik gösteriyordu.
INTERPOL DEVREDE
Sotheby’s Müzayede Konutu tarafından satışa konan çini karolar 25.8 cm ile 25.6 cm ölçülerindeydi. 115 Lot numarası ile satışa çıkarılan çini karoların ölçüleri Türkiye’nin Interpol’e bildirdiği çalıntı çini karoların ölçüleri ile neredeyse teğe bir birebirdi. Kültür ve Turizm Bakanlığı uzmanları satışa sunulan çinilerin bu soyguna ilişkin çiniler olduğunu bilimsel raporlar ile ispat etti. Interpol kayıtları ile birlikte durumu Dışişleri Bakanlığı’na rapor etti. Londra Büyükelçiliği İngiliz polisi ile temas kurdu. Eldeki doküman, fotoğraf ve raporlarla yapıtların Türkiye’den çalındığı söylendi.
Müzayede meskeni bunun üzerine katalogda yer verdiği 2 çini karoyu satıştan çekti. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığı, Interpol kanalıyla da yapıtların Türkiye’ye iadesi için çalışmalarını sürdürüyor. Şayet eserler iade edilmezse Türkiye hukuksal yollara başvuracak.
512 YILLIK TARİH
Adana’nın Seyhan ilçesindeki Ulu Camii’nin üretimine Ramazanoğlu Halil Beyefendi tarafından 1509’da başlandı. Halil Bey’in vefatı üzerine oğlu Piri Mehmet Paşa tarafından 1541 yılında tarihi yapı tamamlandı. Caminin mimarisi Selçuklu ve Memluk üsluplarını taşıyor. Duvarları siyah beyaz mermer taşlarla bezeli olan caminin batı ve doğu cepheli birer kapısı bulunuyor. 16’ncı yüzyıldan kalma çinileri ile meşhur olan caminin duvarlarındaki çiniler beyaz yer üzerine lacivert, firuze ve mercan kırmızısı renklerden oluşuyor. Bitki motifleri ile süslenen 16 ve 17’nci yüzyıllara ilişkin eserler, Osmanlı çini sanatının İznik ve Kütahya’da yapılmış en olgun ve en hoş örneklerini teşkil ediyor. Çiniler birebir vakitte 18’inci yüzyıla ilişkin soluk ve gri renkli geç evre çinilerini de ihtiva ediyor.
Haber7