Yeni tip corona virüs (Covid-19) hastalığının en yaygın görülen semptomlarından biri olan koku kaybı, kimi hastaları aylar boyunca etkiliyor ve tasa yaratıyor. Bununla birlikte, yeni bir araştırma, hastaların koku alma duyusunu yine kazanabilmesi için en tesirli ve ucuz yolunun steroid ilaçları yerine meskende uygulanan kolay bir koku eğitimi olduğunu ortaya koydu. İngiliz bilim insanları, Covid-19 nedeniyle koku alma duyularını kaybedenlerin steroid ilaçları yerine meskende çeşitli koku antrenmanları uygulamalarının daha iyi sonuç verdiğini açıkladı.
Anosmi olarak biliniyor
Anosmi olarak da bilinen koku kaybı, bilhassa Covid-19’u hafif olarak atlanlarda en yaygın görülen semptomlardan biri olarak öne çıkıyor. Birçok beşerde Covid-19 ile bağlı koku kaybı ekseriyetle rastgele bir yardım almadan kısa bir müddet sonra iyileşiyor. Fakat, kimi insanlarda uzun vadede koku alma yeteneği tam olarak geri dönemeyebiliyor. Milletlerarası Alerji ve Rinoloji Forumu’nda yayınlanan çalışmanın ardındaki araştırmacılar, Covid-19 kaynaklı anosmiyi tedavi etmek için şimdiye kadar kullanılan metotları inceledi. Sonuçlarda, koku eğitiminin steroid ilaçlarından daha iyi bir seçenek olduğu görüldü.
Koku eğitimi nasıl yapılır?
Öteki taraftan, Covid-19 üzere viral enfeksiyonlar, başta koku alma sonları olmak üzere, kokuyu işlemekten sorumlu beyne giden irtibatlara ziyan verebiliyor. Lakin, vakitle bu hudutlar, fonksiyonlarını eski haline getirmek için onarılabiliyor. Koku eğitimi ise bu süreci hızlandırıyor.
Farklı çeşitleri olmasına karşın koku eğitiminde emsal temel antrenmanlar bulunuyor. Bu kapsamda hastalardan dört güçlü ve farklı kokuyu günde bir yahut iki kere kısa bir mühlet koklamalarını isteniyor. Bu kokular gereğince keskin rastgele birisi olabilir, lakin duygusal açıdan kıymetli yahut beğenilen kokuların daha tesirli olacağı söz ediliyor. Koku eğitimi üzerine yapılan yepyeni araştırmada (Hummel sistemi olarak bilinir) kullanılan kokular gül, okaliptüs, limon ve karanfildi. Yeni çalışmanın muharrirleri, koku eğitimin yararlarının yaklaşık dört ile altı ay boyunca uygulandıktan sonra fark edileceğini bildirdi.
Steroid ilaçlarının koku kaybını iyileştirdiğine dair bulgu yok
East Anglia Üniversitesi’nde koku ve tat araştırmacısı olan çalışmanın müellifi Carl Philpott, koku eğitiminin “Covid-19 da dahil olmak üzere çeşitli koku kaybı nedenleri için ucuz, kolay ve yan etkisiz bir tedavi seçeneği olarak öne ortaya çıktığını” söyledi. Öte yandan, steroid ilaçları Covid-19’dan vefat ve berbatlaşan hastalık mümkünlüğünü düşürdüğü biliniyor ve bedendeki iltihabı azaltıyor. Kimi hekimler covid ile bağlantılı anosmiye de yardımcı olabileceğini düşünüyor. Lakin, Covid-19 ve koku kaybına neden olduğu bilinen öteki viral enfeksiyonları içeren araştırmaların incelendiği çalışmada bu ilaçların koku kaybını tedavi ettiğine dair somut bir bulguya rastlanmadı.
Birçok insan koku alma duyusunu zaten kazanıyor
Philpott, “Steroidlerin koku kaybına yardımcı olacağına dair çok az delil var ve iyi bilinen potansiyel yan tesirlere sahip oldukları için, tavsiyemiz viral koku kaybı sonrası tedavi olarak reçete edilmemeleri gerektiğidir. Neyse ki, Covid-19’un bir sonucu olarak koku kaybı yaşayan birden fazla insan koku alma duyusunu resen geri kazanıyor. Araştırmalar, altı ay sonra insanların yüzde 90’ının koku alma duyularını büsbütün geri kazandığını gösteriyor” dedi.
Haber7
