Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sıhhati Ana Bilim Kolu Lideri ve Sıhhat Bakanlığı Toplum Bilimleri Kurulu üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, DHA’ya yaptığı açıklamada koronavirüs salgını sürecinin başından beri Türkiye’deki olayların ve vefatların az olmasında sıhhat çalışanlarının emeğinin çok olduğunu söyledi. İlhan, “Hatta Türkiye’de vefatların bu derece az olmasını direkt sıhhat çalışanları ve sıhhat sistemine bağlamak gerekiyor. Sıhhat çalışanları icabında 36 saate kadar vazife yapıyor, 12 saat konutta duruyor, tekrar gelip 36 saat çalışıyor. Tüm arkadaşlarımız, hemşire arkadaşlarımız, paklık vazifelileri, yemekhane çalışanları, güvenlik görevlilerimiz çabucak hepsi tüm sıhhat çalışanları süreçte çok emek veriyor. Hakikaten yüzünde kalıcı maske izi olan bireyler var. Bu süreçte enfekte olan çok arkadaşımız var. Hayatını kaybeden 30’a yakın hekimimiz, çok daha fazla sayıda da sıhhat çalışanımız var. Sıhhat çalışanları koronavirüsün nasıl bulaştığını biliyorlar, kendilerini muhafazaya çalışıyorlar; ancak hastanede verdikleri hizmetler sırasında hepsi enfekte oluyor. Tüm sıhhat çalışanları cansiperane çalışıyor” dedi.
‘HAFTA SONU ÇOK OLUMSUZ BİR FOTOĞRAF VARDI’
Prof. Dr. İlhan, DHA’nın haberindeki Kurban Bayramının 3’üncü günü İstanbul’da çekilen, toplumsal ara kuralını ihlal ederek Kabataş iskelesinden Ada vapuruna koşan vatandaşların fotoğraflarının sıhhat çalışanlarını kırdığını belirterek, “Bazen manzaraları görürken çok kırılıyorlar. Hafta sonu çok olumsuz bir fotoğraf vardı. ‘Vapura koşuş’ fotoğrafı. Medyada yer aldı, sizler verdiniz. Bu fotoğrafı konuşunca arkadaşlarımızla inanın hepsinin kalbi çok kırılmış durumda. Hocam, ‘biz bu kadar emek sarf ediyoruz, cansiperane çalışıyoruz’ diyorlar. Sıhhat çalışanlarının şu anki çalıştıkları kıyafetleri düşünseler. İçlerine çok ince kıyafetler giyiyorlar, üstlerine kat kat giyiniyorlar. Yüzlerinde çift maske, gözlük, başlarını kapatıyorlar, sahiden çok güç koşullarda çalışıyor. Üzerlerinde çok yük var. Tam ‘vakaları azalttık’ diyorsunuz tekrar 1000’leri geçtik. Belirsizlik ortamı herkese olduğundan çok daha fazla sıhhat çalışanlarını etkiliyor. Sıhhat çalışanları başka alanlardaki hastalar için verilecek hizmeti de düşünüyor. Bugün koronavirüs var; ancak başka hastalarımız da var. Öteki alanlarda hizmet almak için gelen hastalarımızın koronovirüsten enfekte olmasından da haliyle çekiniyoruz. Sıhhat çalışanlarının bir kısmı bayramda ailelerini gördü, bir kısmı göremedi. Bayramda çocuklarını, ailelerini görmeden geçiren sıhhat çalışanları var. Bayramı hasta yatağında geçiren sıhhat çalışanları var, hayatlarını kaybedenler var. Bunun için vatandaşlarımızın sıhhat çalışanlarına takviye olması gerekiyor. Yapılacak iş çok kolay aslında; fizikî aralık, maske ve hijyen kuralları. Buna uyarsa vatandaşlarımız, bizlerde onlara minnettar oluruz, onları alkışlarız” diye konuştu.
‘BULAŞ OLMUYOR MANASINA GELMEZ’
Prof. Dr. İlhan, ‘açık alanlarda virüs bulaşmıyor’ halinde yanlış bir algı olduğunu belirterek, “‘Koronavirüs açık alanlarda daha az bulaşır’ demektense, ‘koronavürüs kapalı alanlarda daha fazla bulaşır’ demek daha gerçek. Kapalı yerde virüs doğal olarak daha fazla bulaşmakta. Kapalı alanı doğal havalandırma ile havalandırınca virüsün bulaşı azalacaktır. Açık alanda yer çok daha geniş olduğu için bulaş ihtimali azalacaktır. Fakat bu, ‘bulaş olmuyor’ manasına gelmiyor” tabirini kullanıyor.
‘RAKAMLAR ÇOK İLERLERSE ÜLKE GENELİNDE KISITLAMALAR OLABİLİR’
Prof. Dr. İlhan, hadise sayılarında artış olursa bölgesel olarak birtakım kısıtlamaların olabileceğini vurgulayarak, şunları kaydetti: “İl Genel Hıfzıssıhha Heyetleri her hususta yetkili. Vilayet Genel Hıfzıssıhha Konseyi o vilayet için, o hafta sonu için, o vilayette sokağa çıkma yasağı duyuru edebilir, sokakta bulunulan saatlere kısıtlama getirebilir, AVM’leri kapatabilir. Okulların açıldığını düşünürsek okullar ile ilgili kısıtlamaya gidebilir. Her türlü yetki ilin kendisinde. İlin kendisi dahilinde yapabileceği üzere ilçede, mahallede de bunu gerçekleştirme yetkisine sahip Vilayet Genel Hıfzıssıhha Şurası. Örneğin; A vilayetinde hadiseler daima artıyor, B vilayetinde artmıyor. Türkiye genelinde kısıtlamaya gitmek öteki vilayetlerle ilgili de kimi ezalar ortaya çıkarılabilir. Kurallara uyulmayan vilayetlerde kısıtlamaya gidilmesi, kurallara uyulan vilayetlerde kısıtlamaya gidilmemesi daha gerçek bir yaklaşım olacaktır. Tabi sayılar çok ilerler, 2 binleri, 3 binleri geçer tabi ülke genelinde de benzeri kısıtlamalar getirilebilir. Şu an bu türlü bir fikir kelam konusu değil.”
Haber7
