Sıhhat Bakanlığı Bilim Heyeti Üyesi ve İstanbul Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Marazları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kolu Talim Üyesi Prof. Dr. Recep Öztürk, Demirören Haber Ajansı (DHA)’nın sorularını yanıtladı.
“GRİP SALGINLARI BAŞLAMADAN KOVİD VAKALARINI AZALTMAMIZ GEREKİYOR”
Kasım ayından itibaren mevsimsel grip periyoduna girileceğinin belirten Prof. Dr. Öztürk, iki marazın bir arada görülmesinin sıhhat sistemini çok olumsuz etkileyeceğini kaydetti. Kovid-19’dan korunmanın bu açıdan da çok değerli olduğunu söyleyen Prof. Dr. Recep Öztürk, “Yaşlılar ve kronik marazı olanlarda grip de ölümcül olabiliyor. Kovid vakalarını o vakte kadar mealli biçimde azaltmalıyız ki, sıhhat sistemimiz hastalarımıza bugün olduğu üzere nitelikli ve yığılma olmadan kaliteli bir hizmet verebilsin. İkisi de birbirine benzeyen öldürücü iki hastalık. Astımlılar var, teneffüs yolu rahatsızlığı olanlar var, bunların illetleri Kasım sonu alevlenmeye başlıyor ve Aralık-Ocak-Şubat-Mart ve Nisan devirlerinde bu tip hastaların hastaneye müracaatlarında ağır bir artış yaşanıyor. Sıhhat sistemi bunlara nitelikli bir hizmet verebilecek kapasitede lakin bunun üzerine Kovid de eklenirse, o devir bugüne kadar görmediğimiz yığılmalar, Garp memleketlerinden şahit olduğumuz hastaların hastane koridorlarında yatmak zorunda kaldığı sahneler, ağır bakım imkanlarının ehliyetsiz hale gelmesi üzere riskler bizim için de tasdikli olur. Sıhhat işçisi de fedakârca aylardır çalışıyor, konutlarına aylarca gitmeyenler var. Maske kullanmamayı bir özgürlükler yeri olarak göremeyiz o nedenle. Hastalanmayarak ve gayrısına illeti bulaştırmayarak vatandaşlık vazifemizi yapmamız gerekiyor. Aksi taktirde en gelişmiş memleketlerin sıhhat sistemleri bile bu yükü kaldıramaz. Erişkin aşılama da bu bahiste çok çok değerli. Bu yığılmaları önlemek açısından Pnömokok aşılarını olmalı risk kümesi bireyler. Onun mevsimi yok. Ekimin birinci haftalarında da grip aşılarını yaptırmalılar” diye konuştu.
“SINAVLARI ERTELEMEK KOVİD-19 AÇISINDAN RİSKLERİ AZALTMAYACAK”
ÖSYM’nin yayımladığı takvime nazaran, 2020 Üniversite Kurumlarına Giriş Imtihanları (YKS), 27-28 Haziran’da gerçekleştirilecek. Yaklaşık 2,5 milyon kişinin gireceği YKS ile ilgili de açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Recep Öztürk, ferdî korunma ve hijyen kurallarına riayet edildiği sürece Kovid-19 açısından ekstra bir risk bulunmadığını açıkladı. Öztürk, “Sınavların ertelenmesi talepleri konuşuldu. Hayatın pekçok ortamında yeni olağana geçilen bugünlerde eğitimde de bu geçişin yapılmasının önünde bir beis yok. Testleri ertelemek Kovid-19 açısından riskleri azaltmayacak. Riski azaltacak olan şey, zatî tedbirler ve maske-mesafe kurallarına uymaktan geçiyor” dedi.
“ERTELEDİĞİNİZDE KOVİD TABLOSUNUN DAHA ÂLÂ OLACAĞININ GARANTİSİ YOK”
Devlet tarafından tüm tedbirlerin en üst seviyede alındığını vurgulayan Prof. Dr. Öztürk, şöyle devam etti: “Temmuz ya da Ağustos’ta Kovid-19 açısından çok daha iyi bir konumda olma garantimiz yok. Dünyada da bu türlü. Son günlerde en yüksek vaka sayılarına ulaştı pekçok memleket. Vaka sayısından bizim çok geçmişimizde olan memleketler, önümüze geçti şu an. Imtihana giriş kuralları Bilim Konseyi ve Halk Sıhhati üyelerimiz tarafından net olarak belirlendi. Devlet diyor ki, sende bir hastalık belirtisi varsa bunu bana bildirirsen yahut ben tespit edersem, bu evlatlarımızın imtihana girmesine de beis olmam ancak onları farklı bir tarafta teste alırım. Sınıfa maskeli giren her öğrenci arasında bir en az 2 metrelik arayı temin etme garantisini veriyor. Imtihan binası kapılarında görüyoruz, yığılmalar oluyor. Bunların önüne geçmek talebelerimiz ve ailelerimizin elinde. Şu anda teste girecekler lise çağındaki evlatlarımız, her biri yetişkin sayılır artık. Sıhhat Bakanımız da bilhassa ricada bulundu, imtihan meydanlarında bir yığılma olmaması için. Sınıflarda da zatî kurallara münâsib davranılırsa riski sıfıra yaklaştırırız. Evlat endokrin mütehassısları da kronik illetler açısından evlatların imtihanlara girecek olmasının, günlük hayatlarındaki rutinden farklı olarak ekstra bir tehlike yaratmadığının altını çiziyor. Ailelerimiz ve evlatlarımızı mahalsiz kaygılara sevk etmek gereksiz. Onlardan tek beklentimiz, mektep önlerinde yığılmalara yol açmamaları, aralık kurallarına uymaları”
“SALGIN DÜNYADA DA BİTMİŞ DEĞİL”
Brezilya, Amerika üzere devletlerde vaka sayılarının pik yaptığını vurgulayan Prof. Dr. Öztürk, “Tablo dünyada bu halde ilerlerken salgın bitiyor diyemeyiz. Amerika’dan sonra Brezilya, 1 milyonun üzerinde vakayla devam ediyor. Hindistan, Rusya dışında, bizden çok daha az nüfusa sahip Peru, Şili üzere devletler dünya sıralamasında vaka sayısı açısından bizim çok önümüze geçtiler. Dünyada günlük 120-180 bin seviyesinde vakalar görüldüğünü ve pek çok devlette yüksek sayıda ölümlerin devam ettiğinin altını net olarak çizmek gerekli. Kaldı ki mevsimsel grip dönemi gelecek Kasım ayına sahih. Münasebetiyle şahsî tedbirlere sıkı bir halde devam etmemiz gerekiyorö diye konuştu.
“KURALLARA UYULSAYDI VAKA SAYISI 500’ÜN ALTINA İNECEKTİ”
Bu illette bulaşan virüs sayısının ne kadar yüksekse illetin o kadar ağır seyrettiğine işaret eden Prof. Dr. Öztürk, laflarını şöyle sürdürdü:
“Eğer biz himaye önlemlerimizi uygulamazsak bu riski artırmış oluruz. Sahihi marazının ciddiyetini pek çok kişi kavramıştı. Fakat dünyada da vakalar biraz azalınca, yeni sıradana geçilmesini de biz yanlış anladık ve gördük ki fiziki uzaklığın, şahsî korunmanın ihlal edilmesiyle birlikte bu derhal yansıdı sayılara. Günlük vaka sayısında yüzde 50’lik artışla 1600’lü rakamlara ulaştık tekrar. Şayet hiç ara vermeden yeni olağana geçiş sürecinde de kurallara tam olarak uysaydık bugün rakamlar çok daha aşağılarda olacaktı muhtemelen. Projeksiyonlar, 500’ün altına ineceğimizi gösteriyordu. Toplulukta bir yanlış beklenti var, virüs mutasyon geçirecek ve ortadan kalkacak. Mutasyon, olumsuz cephede de olabilir ve çok daha ağır, önemli hastalık yapma gücüne de kavuşabilir. Şu anda virüsle ilgili bu türlü bir haber şimdi yok. Hastalık biraz daha hafif seyrediyor zira bir formda daha çok korunuyoruz. Bir kişinin bile maskeli olması bulaşma riskini azaltıyor. Hele karşılıklı iki kişi de maskeli ise, el temasıyla bulaş olmadığı takdirde, risk çok daha azalıyor”
“SEL YA DA SİVRİSİNEKLE HASTALIK BULAŞMAZ”
Virüsün bulaşma yolunun teneffüs yolları ile olduğunu ve damlacık yoluyla gerçekleştiğini söyleyen Prof. Dr. Recep Öztürk, geçtiğimiz günlerde meydana gelen sel felaketlerinin Kovid-19 salgınına direkt bir tesirinin olmayacağını da söyledi. Prof. Dr. Öztürk, “Sellerin bu türlü bir riski yok. Fakat bu güçlükle durumu yaşayan aileler maske ve toplumsal aralık konusunda gereğince dikkatli davranmayabilir. Ama o vakit bulaştırma riski artar. Yoksa sel ya da çamur sularından Kovid-19 yayılımının artması kelam konusu değil” dedi.
Sivrisinekler yoluyla da Kovid-19 bulaşamayacağını vurgulayan Prof. Dr. Öztürk, “Sivrisineklerle bu marazın bulaşması mümkün değil. Zira bu, havadan bulaşan bir virüs. Vektörün sokması ya da ısırmasıyla bir bulaş laf konusu değil şu an ” tabirlerini kullandı.
Haber7