Tarih boyunca hem dini açıdan hem de imparatorlukların güçlerini göstermesi için siyasi bakımdan değerli bir yere sahip olan mescitler, İslam dünyasının değerli sembolleri olarak dikkat çekmiştir. Müslümanlar için maneviyatı yüksek ibadet yerleri olan mescitler, her milletten ve dinden insan için ise süper mimarisiyle dikkat çeken özel yapılar olmuştur. Geçmişten günümüze her medeniyetin kendine has cami mimarisi olsa da son yüzyılda çağdaş cami örnekleri ortaya konulmuş ve yapılar birbirleriyle yarışır hale gelmiştir. ‘Dünyanın en büyük camisi’, ‘dünyanın en hoş camisi’, ‘dünyanın en renkli camisi’ üzere unvanlarla yarışan mescitler, artık en sıra dışı ve değişik dizaynlarıyla yarışıyorlar.
Birbirinden farklı mimarileriyle dikkat çeken dünyanın en değişik mescitlerini sizler için derledik…
PIR FAYSAL CAMİİ- PAKİSTAN
Suudi Kralı Faysal bin Abdülaziz’in 1996 yılında Pakistan’ı ziyareti sonrasında Pakistan halkına armağan olarak yaptırdığı Faysal Camii ve Külliyesi, İslamabad kentinin en görkemli yapısı olarak biliniyor. Türk mimar Vedat Dalokay’ın tasarımı olan Faysal Camii, milletlerarası müsabakada 43 proje ortasından birinci seçilerek hayata geçirilmiştir. Türk mimar Dalokay’ın birinci olarak Ankara için tasarladığı bu proje, fazla çağdaş bulunduğu için vazgeçilmiş ve bu görkemli yapı, Pakistan için kabul edilmiştir.
Türk camilerindeki merkezi plan anlayışıyla tasarlanan caminin minarelerinde de Edirne Selimiye Camii örnek alınmıştır.
Vedat Dalokay projesinin müsabakayı birincilikle bitirmesinin akabinde şu açıklamayı yaptı;
“Mabet, kent silüetinde geceleyin de varlığını ortaya koyabilmelidir. Kubbe yarıklarını ve minarelerin konstrüktif elemanlarını aydınlatan ışık hazneleri, ambet formunun gerçek kişiliğini bozmadan onu içten aydınlatmakta ve mabet, geceleyin de gündüz canlılığında yaşamaktadır.”
“Cami, tabiatla kaynaşmıştır; topraktan yükselen, on abağlı bir fikirle ele alınmıştır. (…) Her gün gerçekleşecek cenaze namazları ve merasimleri, mabet aktivitesini aksatmayacak orijinal bir anlayışla ele alınmıştır. Hazırlanan başka bir platform, en büyük cenaze namazı ve merasimlere imkan vermektedir. Bu, planın en büyük ve yeni özelliğidir. Cemaatler ortasında güçlü bir bağ kurulmuştur ve tüm noktalardan, tüm cemaatlerin her türlü dini aktiviteye rahatça ve tıpkı anda katılabilme imkanları araştırılmıştır.”
PIR ZAYİD CAMİİ- ABU DABİ
Pir Zayid Camii, Birleşik Arap Emirlikleri’nin başşehri Abu Dhabi’de İslam kültürünün çeşitliliğini bir çatı altında birleştirmek gayesiyle Buyruk Pir Zayed bin Sultan Al Nahyan tarafından inşa ettirilmiştir. Yaklaşık 545 milyon dolar harcanarak tamamlanan caminin üretiminde dünya kültürlerini birleştirmek maksadıyla Türkiye, Yeni Zelanda ve Almanya üzere dünyanın farklı ülkelerinden getirilen materyaller ile pek çok tarihi mimari örneği kullanılarak meydana getirilmiştir. Caminin dış cephesi, kolonları ve yeri büsbütün mermerle döşenmiş olup avizeleri swarovski pırlantalarla kaplıdır.
82 farklı boyutta kubbeye sahip olan ve dünyanın en büyük mescitlerinden biri olma özelliği taşıyan Pir Zayid Camii’nde 40 bin kişi tıpkı anda ibadet edebilmektedir.
KRİSTAL CAMİİ- MALEZYA
Çağdaş İslam mimarisinin en hoş örneklerinden biri olan Kristal Camii, imalinde cam, metal ve kristal gereçlerin çokça kullanılmasından dolayı bu ismi almıştır. Kuala Terengganu kentinde bulunan cami, parlak ve görkemli mimarisiyle hayli varlıklı ve göz alıcı görünmektedir. Çi mimarisi özellikleri ve üretiminde kullanılan kimi gereçlerin Çin’den getirilmesi nedeniyle Malezya halkı tarafından yansılarla karşılaşılsa da ülkenin önde gelen mimari örnekleri ortasında bulunuyor.
Irmak kenarına konumlandırılan ve bilhassa akşamları büründüğü manzarayla ışık saçan Kristal Camii’de teknolojik bir alt yapıya sahip olması sayesinde kablosuz internet üzerinden de hizmet verilebilmektedir.
ŞİAN (XİAN) ULU CAMİİ – ÇİN
Çin’de tarihi İpek Yolu’nun başlangıç yeri olan Şian kentinin Şian Ulucamisi, 13 asırdır Müslümanlara hizmet ediyor. M.S 742 yılında Tang Hanedanlığı periyodunda inşa edilen cami, yüklü olarak Çin mimarisi özellikleri taşımasıyla birinci bakışta Budist tapınağı gibi görünse de İslam mimarisine de rastlanıyor. İçinde dershane, yemekhane ve külliye bulunan mescitte Çin çizgi sanatıyla bezenmiş kapılar, kemerler dikkat çekiyor. Kur’an-ı Kerim’in 30 cüzünün nakşedildiği ahşap, hem Şian Ulu Camii’nin hem de İslam dünyasının en ender örneğini oluşturuyor.
Şian Ulu Camii’nde Çin’deki öbür mescitlerin bilakis cami dışından duyulacak biçimde ezan okunuyor ve ezan kent merkezinde yankılanıyor.
KUL ŞERİF CAMİİ- RUSYA
Kazan Kremlin’inde bulunan Kul Şerif Camii, Avrupa’nın en büyük mescitlerinden biri olarak biliniyor. Kazan Hanlığı’nın 1552 yılında yıkılan baş mescidinin anısına inşa edilen cami, Tataristan’da İslam dinin ve devletin yine doğuşunu temsil ediyor. Cami ismini, Rusya’ya karşı direnişin lideri olan Kul Şerif’ten alarak 1996 yılında tekrar inşa edildi. Mescitte Doğu Avrupa Müslümanlarının Diyanet İşleri Yönetimi’nin sembolü olan lale tasvirlerine yük verilirken bu sembol, tekrar doğuşu tabir etmektedir.
İki platformdan oluşan Kul Şerif Camii’nin üst katı cami olarak, alt katı ise İslam müzesi ziyaretleri için hazırlanmıştır.
NUSRAT JAHAN CAMİİ- DANİMARKA
Danimarka nüfusunun yüzde 4’ünü oluşturan Müslümanların 1967 yılında Kopenhag’ın eteklerinde inşa ettikleri Nusrat Jahan Camii, Danimarka’nın birinci mescididir. 120 kişi kapasiteli cami, Ahmediye Cemaatinin dayanağıyla yapılmıştır.
CENNE ULU CAMİİ- MALİ
Mali’nin sembolü ve Afrika’nın kerpiç sarayı olarak isimlendirilen Cenne Ulu Cami, yaklaşık bin yıllık tarihiyle ve mimarisiyle göz kamaştırıyor. UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan Cenne Camii, Malili Müslümanlar için büyük bir kıymet taşıyor. Sahel Sudanez mimari stilinde dört köşe ve kerpiçten yapılan cami, hiçbir süslemeye ya da dekoratif nesneyi sahip değil.
İçinde bulunan yüzden fazla sütunun ayakta tuttuğu bu dünyanın en büyük toprak yapısı, her yıl “Çamur Bayramı’nda” halkın kendi elleriyle taşıdığı çamurlarla tekrar onarılıyor.
MAHABAT MAQBARA TÜRBESİ- HİNDİSTAN
Hindistan’ın Junagadh kentinde bulunan Mahabat Maqbara, aslında bir cami değil ama değişik mimarisi nedeniyle listemizde yer alıyor. Mahabat Maqbara, Vezir Bahaduddinbhai Hasainbhai’nin türbesi olarak hem İslam hem de Hinduizm mimarisinin bir ortaya getirilmesi eşsiz bir yapının örneğidir.
Taştan oyulmuş duvarlar, sütunlar, kemerler ve pencereler, çağdaş mimaride eşine az rastlanır özgün bir hoşluğa sahip. Türbenin minare ve kubbeleri, İslam mimarisi özellikleri taşırken heykel ve sütunlar gotik stildedir.
Haber7