Piyasada gözler bu hafta Merkez Bankası’nın alacağı faiz kararına çevrildi. Enflasyon beklentilerinin ‘çıpalanabilmesi’ açısından toplantıdan net telaffuzlar çıkmalı.
Siyaset faizinin yüzde 24’ten yüzde 8.25’e düşürüldüğü “faiz indirim sürecindeki” Merkez Bankası (MB) Para Siyaseti Şurası (PPK) toplantılarından sonraki en heyecanlı PPK toplantısı 20 Ağustos Perşembe günü yapılacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz hafta faizlerin daha düşeceğini söylemiş olsa da faiz indirimlerinin sonuna gelinmiş olabilir.
Evvelki haftanın sonlarına yanlışsız Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’ndan (BDDK) gelen swap düzenlemeleri, ancak daha da değerlisi, MB’nin evvel telaffuzları akabinde da hareketleriyle resmi olmasa da “işgören faizler” geçtiğimiz hafta arttı.
Sıkılaşma adımı…
16 Temmuz’da yüzde 7.34’e kadar gerilemiş olan MB’nin ‘Ağırlıklı Ortalama Fonlama (AOF)’ faizi 14 Ağustos itibariyle 9.06’ya yükseldi.
Bu süreçte MB birinci olarak piyasa yapıcılarına verdiği düşük faizli likidite limitini evvel yarıya indirdi, kurlardaki yükselişin devam ettiğinin görülmesi ile bu limiti sıfırladı. Akabinde haftalık siyaset faizi olan yüzde 8.25’ten yaptığı fonlamayı günlüğe çevirdi. Bununla da yetinmeyip, fonlamayı da siyaset faizinin 150 baz puan üzerinde olan üst limitten fonlama sağladı. AOF’ın yükselmesinin nedenleri bunlardı. Şayet bu siyaset uygulanmaya devam edecek olur ise AOF bu haftanın birinci yarısında 9.75’e epey yakınsayacaktır.
Geçtiğimiz hafta Faiz ve fonlama cephesinde bir adım daha atıldı ve MB 1 aylık fonlama ihalesi açtı. 20 milyar TL’lik fonlama sağlanan bu ihalede ortalama kolay faiz yüzde 10.96 (bileşik yüzde 11.52) olurken, en yüksek faiz yüzde 11.10 (Bileşik 11.68) olmuş.
Merkez Bankası tarafından atılan bu adımlar; kurlarda yaşanan yükselişe reaksiyon olarak piyasalara, para siyasetinin sıkılaştırılmaya başlandığı iletisini verdi.
Enflasyon beklentisi
Piyasa bu bildirisi aldıktan sonra dolar/TL kurunda 10 Ağustos’taki 7.3824 tepesinden sonra 11 Ağustos’ta 7.2010 düzeylerine kadar hudutlu da olsa bir gerileme yaşandı, hafta 7.3650 düzeyinden kapandı. Kalıcı bir geri çekilme olmasa da yine bir yükselişin yaşanıp yaşanmayacağı bu hafta yapılacak PPK’dan çıkacak karara bağlı olacak!
Aslına bakarsanız MB’nin kendi yıl sonu ortalama enflasyon beklentisi bile yüzde 8.90’da iken 8.25’teki bir siyaset faizi ile yola devam etmesi güç ve literatüre bakıldığında anlamsızdı. Gerçekten Faal Rasyo sonrasında haziran ortası, temmuz ayı boyunca yaşanan düşük faizli süratli kredi genişlemesi, negatif faiz siyaseti sonrasında döviz, altın, otomobil ve konut cephesine süratli bir alım dalgası geldi.
Önümüzdeki periyottaki en azından enflasyon beklentilerinin “çıpalanabilmesi” açısından bu haftaki PPK’dan net telaffuzlar çıkması gerekiyor.
Farklı stratejiler ortaya çıkabilir
Şayet MB para siyasetinde faizlerin artırılması istikametinde “net” bir ileti verecek olur ise önümüzdeki devir için farklı stratejiler ortaya çıkacak. Şok bir faiz artışı beklemiyorum. Yalnızca ben değil, Anadolu Ajansı’nın 22 ekonomist ortasında yaptığı ankette, 4’ü hariç 18 ekonomist de benim üzere artış beklemiyormuş. Aslına bakarsanız “nominal” yani siyaset faizini değiştirmesini beklemiyorum.
Faizin artırılmadığı bir durumda “net” ileti ne olabilir derseniz, yaşananlardan sonra MB sıkı para siyasetine geçecektir şekli net bir açıklama bile kâfi olacaktır, illa faizin artırılması bile gerekmiyor. Başka yandan Merkez Bankası AOF üzerinden; hatta gerektiğinde işi Geç Likidite Penceresi’nden (GLP) fonlamaya kadar götürerek (GLP faizi de Gecelik fonlama üst bandının 150 baz puan üstü yani yüzde 11.25) “işgören faizi” yükseltebilme talihini kullanabilir.
Şayet bir faiz artışı gelecekse bunun en azından 150 baz puan ile bu hafta başında ulaşılacak zımni faiz artışı düzeyinin yakalanması daha yanlışsız olur. 25 – 125 baz puanlık artışlar manalı bir faiz artışı olmayacaktır.
Siyaset değişikliği
Nitekim bir faizi artışı yapılacak, majör bir anlayış ve siyaset değişikliği yapılacaksa bu sefer de yüzde 10.82 düzeylerdeki 2020 yıl sonu, yüzde 9.70’teki önümüzdeki 12 ayın enflasyon beklentilerinin üzerinde, yatırımcıya stopaj sonrasında “reel faiz” getirecek bir düzeye çekilmesi gerekli. Bunun için de en azından birinci basamakta 375 baz puanlık bir faiz artışı yapılması gerekir ki bugünkü siyaset yapıcıların böylesi bir radikal değişimi; mecbur kalmadıkları sürece, tercih edeceklerini düşünmüyorum.
Şayet resmi faizler artırılmadan yalnızca gecelik üst bant ve GLP ile yola devam edilecek olur ise kurlarda bir anda olmasa da her fırsat bulduğunda üst gidecek stilde oynaklığı yüksek bir seyir bizleri bekliyor olacaktır.
Kuru nasıl tesirler?
25-150 baz puanlık bir artış ve beraberinde sıkı para siyaseti söylemi gelecek olur ise dolar/TL kurunda birinci etapta 7.0650 – 7.1320 bandına yanlışsız bir geri çekilme yaşanabilir, bu bant birkaç ay korunabilir.
Şayet 375 ve daha üstte radikal bir faiz artışı gelecek olur ise bunun piyasalara söz ettikleri farklı olacaktır. Birinci bakıştaki yorum ‘politika yapıcılar piyasadan etkilendiler’ halinde olabilir. Lakin bu yorumdan daha kalıcı olanı ‘enflasyon – faiz döngüsünde dünyaca kabul edilen bilimsel yoldan gidileceği, bunun da sürpriz riskini azaltacağı’ yorumu olacaktır.
Bu durumda dolar/TL kurunda birinci kademede 6.8650 – 6.9275 bandına kadar bir düzeltme, devamında da düşük 6.70’li düzeylere hakikat bir hareket görülebilir. 150 – 375 ortasındaki artışlarda ne olur derseniz, o vakit az önce belirtmiş olduğum iki yorumdan birincisi daha fazla konuşulur olacaktır. Kur hareketleri de kısa müddetli düşük 7’ler ile yüksek 6’lar ortasında salınır lakin oynaklık tekrar yüksek olur.
Altın ve gümüş ağır satış yedi
7 Ağustos’ta 2075.11 ons/dolar ile altın tarihi doruğunu görürken, 29.85 ons/dolar ile gümüş Nisan 2011’den sonraki en yüksek düzeylerini görmüştü. Geçtiğimiz hafta içinde başta bu ikisi olmak üzere kıymetli metallere satış geldi. Her ne kadar bu satışlar Rusya’dan gelen aşı haberiyle ilişkilendirilse de satış, aşı haberinden evvel başlamıştı bile.
Yüklü olarak fiziki altın ve gümüşe dayalı yurt dışındaki borsada süreç gören fonlardan (BigF-ETF) gelen kâr satışları ile 12 Ağustos’ta altın 1863.20’ye gümüş 23.44’e kadar düştü. Sonrasında gelen toparlanma ve düzeltme ile haftayı altın 1244.55’ten gümüş ise 26.43’ten kapattı.
Altın 12 Ağustos’ta 1856’dan geçen yükseliş trendine hayli yaklaşırken, gümüş gibisi yükseliş trendinin epey üzerinden döndü. Her ikisinde de kısa vadeli bir düzeltme/yükselişten sonra Elliottwave teknik tahlil usulündeki “c dalgası” yani üçüncü düzeltme dalgasının geleceğini iddia ediyorum.
Altın için bahsetmiş olduğu trend bu hafta içinde 1865 düzeylerinden geçiyor. Birebir teknik tahlil yoluna nazaran “c dalgasının” “a dalgasında” görülen düzeyin de altına inmesi gerekiyor. Bu açıdan bakıldığında altının düşük 1840’lardan geçen 50 günlük Kolay Hareketli Ortalamasına (BHO) kadar gerilemesi mümkünlüğü var ve bana nazaran bu mümkünlük az da değil. Bu düzeylerin görülmesi sonrasında başlayabilecek yükseliş daha güçlü olacak ve yeni tepelerin görülmesi mümkünlüğü artacaktır.
Düzeltme mi?
Hadiseye gümüş açısından bakıldığında emsal düzeltmelerin daha derin olması ihtimali altına oranla yüksek. Bunda mart ortasında 126’lara ulaşan altın/gümüş oranının (Benim AGU paritesi dediğim oran) 69’lara kadar gerilemesinin de tesiri olacaktır. Kovid nedeniyle mart ayı ortasında gelen sert satışlar sırasında görülen 11.80 ons/dolar ve evvelki hafta görülen 29.85 düzeyinden bakıldığında gümüşün yüz gündeki artışı yüzde 156.4 olmuştu. Çok yüksek bir artış bu. Birebir devirde altındaki artış yüzde 43 üzere “mütevazı” denilebilecek bir düzeyde kalmış durumda.
Bu nedenleri de göz önünde bulundurarak, gümüşteki düzeltmenin daha sert olacağını iddia ediyorum. Gümüşte birinci kıymetli dayanak düzeyi 25.55’te, asıl 22.90 düzeyi kritik dayanak olacaktır. Bu düzeyin altına inilmesi durumunda 20.50’lerden geçen 50 günlük BHO düzeyinin test edilmesi ihtimali çok artacaktır.
Haber7
