Karadeniz’deki büyük doğal gaz keşfiyle dikkatleri üzerine çeken Türkiye, Sakarya Gaz Sahası’nda bulduğu 320 milyar metreküplük rezervi kullanmaya başlarsa, ithalatını düşürecek. Türkiye’nin bulduğu rezerv, dışarıdan hiç alım yapmasa bile 7-8 yıllık muhtaçlığını karşılayacak büyüklükte. Yılda 45-50 milyar metreküp doğal gaz tüketen Türkiye’nin, 2023’te Karadeniz’deki doğal gazı kullanıma başladığında, hangi ülkeden alımını durduracağı yahut kısacağı merak ediliyor.
TÜRKİYE’NİN TUTUMU NET
Bu yılın birinci yarışana ilişken bilgiler, Türkiye’nin bu bahisteki tutumunu ortaya koyuyor. Bu yılın birinci altı ayında Türkiye’nin Rusya ve İran’dan ithal ettiği gazın ölçüsü neredeyse yarı yarıya düşüren Türkiye, en fazla gaz ithalatı yapılan ülke Azerbaycan oldu. Güç Piyasası Düzenleme Kurumu datalarına nazaran, bu yılın ocak-haziran devrinde Türkiye’nin toplam doğal gaz ithalatı 2019’un tıpkı devrine nazaran yüzde 3,5 azalarak 22 milyar 483 milyon 46 bin metreküpe geriledi.
AZERBAYCAN’DAN ALIMI ARTIRDIK
Koronavirüs salgını nedeniyle ekonomik faaliyetin yavaşladığı kelam konusu devirde Türkiye, ülke bazında en yüksek ölçüde doğal gazı 5 milyar 444 milyon 99 bin metreküple Azerbaycan’dan ithal etti. Bu ülkeden alınan gazın ölçüsü geçen yıla nazaran yüzde 23,4 arttı. Bu ölçünün artmasında Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı’ndan gelen gaz ölçüsündeki yükseliş tesirli oldu.
İRAN VE RUSYA’DAN KISTIK
Başka yandan, birebir devirde Rusya’dan ithal edilen gazın ölçüsü yüzde 41,5 düşüşle 4 milyar 678 milyon 66 bin metreküpe geriledi. Geçen yılın tıpkı devrinde Rusya’dan 7 milyar 993 milyon 86 bin metreküp gaz ithal edilmiş, Rusya en fazla ithalat yapılan ülke olmuştu. Yılın birinci yarısında İran’dan alınan doğal gazın ölçüsü ise yüzde 46 azaldı ve 2 milyar 29 milyon metreküp düzeyinde gerçekleşti. İran’dan nisan, mayıs ve haziran aylarında hiç doğal gaz ithalatı yapılmadı.
DAHA UCUZ OLAN SPOT PİYASAYA YÜK VERDİK
Tıpkı periyotta ithalatın 12 milyar 152 milyon 85 bin metreküpü boru sınırlarıyla yapılırken 10 milyar 330 milyon 61 bin metreküplük kısmı sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) olarak gerçekleştirildi. Bu devirde boru çizgileriyle ithal edilen gazın ölçüsü yüzde 24,8 azaldı, LNG ithalatı ise yüzde 44,8 artış gösterdi. Türkiye, ocak-haziran devrinde en fazla LNG’yi 2 milyar 991 milyon 68 bin metreküple uzun vadeli kontratı bulunan Cezayir’den ithal ederken, en fazla spot LNG Katar’dan alındı. Bu periyotta, Katar’dan 2 milyar 853 milyon metreküp LNG ithal edildi ve bu ölçü geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 124 artış gösterdi.
Ayrıyeten ABD ve Nijerya ve Trinidad ve Tobago’dan da LNG alan Türkiye; bu alanda satın alma yaptığı kaynak ülkelerini de çeşitlendirdi. Ekvator Ginesi, Kamerun, Mısır, Norveç ve İspanya LNG ithalatı yapılan öbür ülkeler ortasında yer aldı.
BU KEŞİF TÜRKİYE İÇİN BİR BAŞLANGIÇ
GER Partners Araştırma ve Strateji Yöneticisi Emin Emrah Danış, Karadeniz’deki gaz keşfinin uzun vadede cari açığımıza katkı sağlayacağını vurguladı. Danış, “Önümüzdeki sene Rusya ile, 2026’da ise İran ile biten konratımız var. Nijerya ile 2021’de bitecek kontratımız var. Bunlardan şayet tekrar bir alım öngörülüyorsa Botaş tarafından doğal burada değerli olan fiyattır. Türkiye’de uygun fiyat ve kontrat kaidesi bulursa tekrar almaya devam edebilir. Lakin bu keşif bizim bu uygun koşullarla gaz alabilmemiz için, uygun olan piyasa koşullarını yaratması gerekiyor. Pazarlık gücümüzü arttıracak. Türkiye için çok büyük bir başlangıç. Türkiye’nin güç bağımsızlığına giden yolda hakikat bir adım attığını gösteriyor” dedi.
Haber7