ABD, meteoroloji uzmanları Colorado eyaletinde Denver kentinde hava sıcaklığının bir günde 30 dereceye kadar soğuyacağını, hatta bu ani sıcaklık düşüşüyle birlikte kentte kar yağması bile beklendiğini söylemişlerdi. ABD’nin Montana ve Colorado eyaletlerinde birçok kentte polar vortex (kutup girdabı) ile kısa müddette sıcaklık 30-33 derece birden düştü. 2 gündür devam eden düşüşte iki eyalet kar yağışı sonrası beyaz örtüyle kaplandı.
“AMERİKA ÇOK BÜYÜK BİR KITA”
İstanbul Aydın Üniversitesi Anadolu BİL Meslek Yüksekokulu Müdür Yardımcısı ve Meteoroloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Inanç Özdemir, ABD’deki ani hava değişikliklerinin nedenlerini ve Türkiye için de mümkün riskleri anlattı. Amerika’nın çok büyük bir kıta olduğunu belirten Özdemir, “O yüzden büyük hava hadiseleri meydana geliyor. Kıtanın bir ucu kuzey kutbunda öbür ucu ekvatorda. Ayrıyeten, Amerika’nın batısında soğuk, doğusunda ise sıcak su akıntıları var. Colorado’yu derin bir yüksek basınç etkiledi. Kutuplardan kuvvetli rüzgarlar geldi. Şu anda bölgede kuvvetli rüzgarlar tesirli, kar yağışından sonra kuvvetli yağış meydana gelecektir. Sıcaklıkların yavaş yavaş mevsim normallerine yükseleceğini düşünüyorum” diye konuştu.
KUTUPLARDAKİ YÜKSEK BASINÇ TESIRLI OLDU
Dr. Öğr. Üyesi Itimat Özdemir, “Havanın apansız soğumasının nedeni, kutuplardaki yüksek basıncın süratli bir halde aşağıya inmesi, aşağıdaki alçak basıncın da üste gerçek çıkmasıdır. Yükseklerdeki soğuk hava daha ağırdır, süratli bir halde sıcak havanın altına girince o havayı üst kaldırıp soğutuyor. Bu türlü olunca çok kuvvetli hareketler meydana geliyor ve kar, sulu kar üzere iklim hadiseleri gelişiyor. Bunlar normaldir” tabirlerini kullandı.
SERA GAZI ANİ HAVA DEĞİŞİMLERİNE NEDEN OLUYOR
Coğrafik yapıların hava vakalarını etkilediğini söyleyen Özdemir, “Ormanlar süratle yok oluyor. Nüfus artıyor, kentlerde kentleşme oranı yüksek. Karbonmonoksit üzere sera tesiri yapan etkenlerin çoğalması, savaşların olması bile iklimi etkiliyor, ani hava değişimleri meydana geliyor” dedi.
HAVA 24 SAAT İÇİNDE OLAĞANA DÖNER
Amerika’daki ani hava değişiminin 24 saat içerisinde olağana döneceğini aktaran Özdemir, “Şu anda devam eden sulu kar yağmura dönüşecektir. Hava sıcaklığının mevsim normallerine yani 25-30 dereceye yeniden ulaşacağını kestirim ediyorum. Dünyanın farklı yerlerinde bu türlü ani hava değişimleri meydana gelecektir” diye konuştu.
“ŞEHİRLERİ AĞAÇLANDIRMALIYIZ”
Hava sirkülasyonu için planlı kentleşmenin değerine vurgu yapan Itimat Özdemir, “Şehirleri mümkün olduğuna ağaçlandırmaya çalışalım. Kesilen her ağaç iklim için külfet yaratıyor. Kentlerdeki imar planlarını yaparken meteorologları işin içinde dahil etmeliyiz, fikirlerini almalıyız. Nüfus arttığı için araç trafiğini azaltmamız çok sıkıntı lakin yeşil alanları artırmalıyız. Yüksek binalardan kaçınmalıyız. Binaları çok katlı yaparsak hava sirkülasyonu olmaz. Olmayınca bu türlü ani hava değişimleri meydana geliyor” tabirlerini kullandı.
“TÜRKİYE DAHA KISA MÜDDETTE ATLATIR”
Ani hava değişimlerine hazırlıklı olmak gerektiğini söyleyen Özdemir, “Tabii ki Türkiye’de de ani hava değişimleri olur lakin daha ılıman bir iklime sahibiz. Ani sıcak düşüşlerini daha hafif ve kısa müddette atlatırız. Türkiye’de yaz aylarında sıcaklık birdenbire en fazla 3-4 derece kadar düşer. Kışın ise en fazla -30’ları görürüz. Meskenleri dere yataklarına yapmamalıyız, kent planlarının çok dikkatli olması gerekiyor. Yüksek katlı binalardan uzak durmalıyız. Meteoroloji ünitelerinden faydalanmamız gerekiyor. Bu türlü ani hava değişimleri, bu kadar şiddetli olmasa da gerçekleşebilir, hazırlıklı olmalıyız” dedi.
Haber7