Doğu Akdeniz’de Yunanistan’la tansiyon yaşanırken, dün kıymetli gelişmeler yaşandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Avrupa Birliği Kurulu Lideri Charles Michel ile görüştü. Daha sonra Birleşmiş Milletler Genel Konseyi’ne hitap eden Erdoğan, akşam saatlerinde de Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile görüştü.
Doğu Akdeniz konusunda yanına Yunanistan’ı alarak Türkiye’ye karşı yaptırım uygulanmasını öneren Macron ile yapılan görüşme hem Türkiye hem milletlerarası basında son dakika olarak duyuruldu. Kıymetli görüşmenin geçmişine dair kıymetli ayrıntılar ortaya çıktı.
Hürriyet gazetesi muharriri Abdülkadir Selvi, bugünkü köşe yazısında; görüşmenin perde ardını, “Macron’un, AB zirvesinde Merkel’le bilek güreşine tutuşup yenilmek yerine Erdoğan’la görüşme talebinde bulunduğu ortaya çıktı” biçiminde özetledi.
Selvi’nin “Görüşme talebi Macron’dan geldi” başlıklı yazısından ilgili kısım şöyle:
Virüs nedeniyle AB tepesi 1 Ekim’e ertelendi lakin Rum bölümünün Türkiye’ye yaptırımlar uygulanması tarafındaki eforları tepe öncesinde tansiyonu yükseltmişti.
Rum kesitini Fransa ve Yunanistan’la birlikte okumak gerekiyor. Bakmayın Türkiye’nin yalnız kaldığı istikametindeki yorumlara… Demirel’in dediği üzere, “Türkiye büyük bir ülkenin ismi demek.” Tepe öncesinde bir dizi diplomatik teşebbüs başlatıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Almanya Başbakanı Merkel ve AB Kurulu Başkanı Michel ile yaptığı üçlü tepe değerli bir adımdı. Türkiye’ye yaptırımlara karşı çıkan Merkel, diyaloğa geçilmesini savunuyor.
Üçlü doruğun iki ayağı vardı:
1- Türkiye-Yunanistan tansiyonu.
2- Doğu Akdeniz’de gerginliğin giderilmesi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yunanistan ile diyaloğa hazır olduğumuz bildirisini verdi. Merkel ve Michel’in duymak istediği de buydu. Hatta Erdoğan, iki ülke ortasında istikşafi görüşmelerin başlayabileceğini tabir etti. Eğer Merkel’in eforlarıyla Oruç Reis Antalya’ya çekilip Mevlüt Çavuşoğlu ile Borrell 6 Ağustos’ta Malta’da görüştüğü sırada Yunanistan Mısır’la muahede yapmasa, 7 Ağustos’ta istikşafi görüşmelerin başlayacağı duyuru edilecekti.
MERKEL’İN TEKLİFİNE ERDOĞAN’IN CEVABI
Uğraşları sonucunda Oruç Reis’in limana çekilmesini sağlayan Merkel’in, Yunanistan’ın Mısır’la muahede yapması üzerine “Şok oldum” dediği söz ediliyor. Oysa Merkel, o gün iki ülke ortasında istikşafi görüşmelerin başlayacağının duyuru edilmesini bekliyordu. Hatta Cumhurbaşkanı Erdoğan’a “Miçotakis’le telefonla görüşür müsünüz?” diye teklifte bulunmuştu. Erdoğan da “Önkoşulsuz olursa niçin olmasın, ben konuşurum” diyerek diyalog kapısını aralamıştı. O gün gerçekleşmeyen Erdoğan-Miçotakis görüşmesinin yapılması, iki önderin videokonferans yoluyla görüşmesi bekleniyor.
Doğu Akdeniz’deki tansiyon konusunda ise Erdoğan, üçlü dorukta yaptığı öneriyi BM Genel Kurulu’na seslenişi sırasında lisana getirdi. Doğu Akdeniz’le ilgili bir konferansın düzenlenmesini önerdi.
MACRON’UN TALEBİ DÜN SABAH İLETİLDİ
Dünün sürprizi ise Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un görüşmesiydi. Görüşme talebi Macron’dan gelmiş. Fransa Cumhurbaşkanı’nın görüşme isteği üçlü doruktan evvel dün sabah Türkiye’ye iletilmiş.
Türkiye aleyhinde yapılacak tüm teşebbüsleri gerçekleştiren Macron’un, AB doruğu öncesinde Erdoğan’la görüşmek istemesi kıymetliydi. Sağa sola kulak kabarttım, iki noktaya işaret ettiler.
1- Merkel’in Türkiye’ye yaptırımlar konusundaki kararlı tutumu Macron’u geriletti.
2- Yalnız kaldı. Türkiye aksisi tavrında Yunanistan ve Rum kısmı dışında AB içinden güçlü bir dayanak bulamayan Macron, giderek yalnız kaldığını gördü. Macron, yalnızlığı birinci olarak MED7 olarak isimlendirilen toplantıda yaşadı. Yunanistan ve Rum kesiti ile baş başa kalırken İtalya, İspanya, Portekiz ve Malta’dan takviye bulamadı.
Macron’un, AB zirvesinde Merkel’le bilek güreşine tutuşup yenilmek yerine Erdoğan’la görüşme talebinde bulunduğu ortaya çıktı.
BİR BAKANIN GÖZÜNDEN
Daha evvel gerçekleşen Erdoğan-Macron görüşmesinde yer alan bir bakan anlatmıştı. “Cumhurbaşkanımız Macron’a o denli şeyler söylüyor ki… ‘Macron senin yaşın genç bilmezsin lakin Afrika’daki sömürgeci geçmişinizi unutma. Cezayir’de, Ruanda’da yaptığınız katliamları öğren, o denli konuş’ diyor” demişti. Erdoğan da “Macron’a siyasette daha yenisin, tarihini öğren” dediğini açıklamıştı.
YAPTIRIM BEKLENİYOR MU?
Rum kesiti yaptırım talebinden vazgeçmediği sürece Türkiye’ye yaptırım konusu masada duruyor. Tepe ertelendi. 1 Ekim’de milletlerarası konjonktür nasıl olur, şimdiden kestirmek mümkün değil. Lakin dünden itibaren güçlenen sinyaller, AB tepesinden bir yaptırım kararının çıkmayacağı istikametindeydi. “Yunanistan yeni bir kriz çıkarmazsa” şerhini düşmek kaydıyla.
Haber7