Fortune Türkiye ve CRIF Türkiye tarafından 2008 yılından bu yana ortaklaşa gerçekleştirilen Türkiye’nin en büyük 500 şirketinin listelendiği “Fortune 500 Türkiye Araştırması’nın 2019 sonuçları açıklandı.
Buna nazaran, Fortune 500 Türkiye 2020 listesinde bölge alan şirketlerin net satışları 2019 yılında bir evvelki yıla nazaran yüzde 14.9 nispetinde artarak 1.8 trilyon TL’ye yükseldi. Lakin 2018 yılında net satışların bir evvelki yıla nazaran yüzde 31.8 arttığı göz önüne alındığında geçen yıl satışlardaki artışın sürat kestiği görülüyor.
TÜPRAŞ TEPEDE
Fortune 500 Türkiye listesinin birinci sırasında 89.6 milyar TL net satış geliriyle yeniden TÜPRAŞ konum aldı. 87.9 milyar TL net satış geliriyle listeye 2. sırada giren Güç Piyasaları İşletme, 62.8 milyon TL FVÖK ile kâr sıralamasında lakin 316’ıncı olabildi.
75 milyar 118 milyon lira net satış geliriyle üçüncü sırada bölge alan Türk Hava Yolları, 2009 yılından bu yana aralıksız sürdürdüğü ihracat şampiyonluğunu bu yıl da kimseye kaptırmadı. Petrol Ofisi’nin 53 milyar 663 milyon lira net satış geliriyle dördüncü sırada mahal aldığı Fortune 500 Türkiye listesinde, Opet, 46 milyar 381 milyon lira net satış geliriyle beşinci oldu. 40 binin üzerinde çalışanı ve 8 bin 640 mağazasıyla Türkiye’nin dört bir yanında faaliyet gösteren BİM, 6. sıradan girdiği listede (geçen yıl) net satışlarını yüzde 24.4 orantısında artırarak 40.2 milyar TL’ye çıkârmayı başardı.
Ford Otomotiv, 39.2 milyar TL net satış geliriyle Fortune 500 Türkiye listesinde 7’inci sırada mekan alırken, Ahlatçı Kuyumculuk, listeye 34.7 milyar TL net satış geliriyle 8’inci sırada, Arçelik, 31.9 milyar TL ile 9’uncu sırada, RC Rönesans İnşaat ise 28.7 milyar TL net satış geliriyle 10’uncu sırada girdi. 527.6 milyar TL satış gelirine sahip olan Fortune 500’ün birinci 10’unda yüklü olarak petrol ve güç kolunda faaliyet gösteren şirketler nokta aldı.
İHRACAT DOLAR BAZINDA DÜŞTÜ
Fortune 500 Türkiye şirketlerinin yekun ihracatı 2019 yılında bir evvelki yıla nazaran TL bazında yüzde 14.6 nispetinde artarak 515.8 milyar liraya çıktı. İhracat dolar bazında ise bir evvelki yıla nazaran yüzde 2,7 daralarak 90.9 milyar dolara geriledi. Fortune 500 Türkiye’de konum alan şirketlerin net satışlarının yüzde 72’sini iç satışlardan oluşurken, ihracatın behresi yüzde 28 oldu.
Fortune 500 Türkiye ihracat listesinde birinci 5’te sırasıyla; THY, Ford Otomotiv, Arçelik, RC Rönesans ve Türkiye Petrol Rafineleri mekan aldı.
NET KÂRDA YÜZDE 44.5 ARTIŞ
Fortune 500 Türkiye 2020 listesinde mekan alan şirketlerin net satış gelirleri geçen yıl, bir evvelki yıla nazaran sürat keserken, kârdaki artış dikkat çekiyor. Listedeki şirketlerin 402’si kâr açıklarken, 98’i zarar açıkladı.
Geçen yılki listede zarar açıklayan şirket sayısının 119 olduğu göz önüne alındığında, bu yıl zarar açıklayan şirket sayısının gerilediği görüldü. Listedeki şirketlerin yekun net kârı geçen seneye nazaran yüzde 44,5 orantısında artarak 78.1 milyar TL’ye çıktı.
Esas Faaliyet Kâr Marjı ve Vesair Gelir/Gider istikrarının 2019 yılında bir evvelki yıla orantıyla daraldığı görülüyor. Bunun yanı sıra Finansman Giderleri’nde gerçekleşen yüzde 22.72 orantısındaki azalma ile net kâr marjında artış olduğu görülüyor.
Döviz kurlarının görece istikrarlı olduğu geçen yıl Fortune 500 Türkiye şirketlerinin net kâr artışının ana nedeni ise geçen yıl nemalarda yaşanan süratli düşüş oldu. Fortune 500 Türkiye şirketlerinin net satış kârlılığı 2018 yılında yüzde 3,40 iken, 2019 yılında yüzde 4,28 seviyesine yükseldi. 2018 yılında yüzde 10,07 olan özkaynak kârlılığı ise 2019 yılında yüzde 11,73’e çıktı.
İSTİHDAM ARTTI
Listedeki 500 şirketin 2018’de sağladığı yekun istihdam 1 milyon 150 bin seviyesinden 2019’da 1 milyon 240 bine yükseldi. Türkiye’deki istihdam içerisindeki hisse da yüzde 3.9’dan yüzde 4.43’e çıktı.
RC Rönesans İnşaat Taahhüt, 54 bin 106 çalışanı ile istihdamda birinci sırada nokta aldı. BİM Birleşik Mağazalar, 51 bin 765 çalışanıyla 2. sırada bölge alırken, 43 bin çalışanı ile PTT (Posta ve Telgraf Teşkilatı) Fortune 500 Türkiye listesinde en fazla istihdam sağlayan üçüncü şirket oldu.
Fortune 500 Türkiye listesine giren 323 şirketin net satış geliri 1 milyar TL hududunu aştı. Net satış gelirleri 10 milyar TL’nin üzerinde olan şirket sayısı 29’dan 33’e çıktı. Listede bölge alan şirketlerin Türkiye’nin GSYİH’nın yüzde 42,6’sını oluşturduğu hesaplandı.
Sonuçların açıklandığı basın toplantısındaki sunumda Türkiye’de 1 milyar liranın ya da 10 milyar liranın üzerinde net satış gelirine sahip şirket sayısının arttığı kaydedilirken, Türk şirketlerini global rakipleri ile kıyaslandığında çok küçük kaldığı tespiti dikkat çekti.
O denli ki; Gerçekten Fortune 500 Türkiye şirketlerinin net satışlarının yekunu bile Fortune 500 ABD listesinin bir numarası olan Walmart’ın yüzde 61’ine denk gelebildi. Fortune 500 Türkiye’nin yekun net satışları 321.8 milyar TL oldu. Fortune ABD listesinin birinci sırasında bulunan Walmart’ın net satışları ise bu yıl açıklanan olgulara nazaran, 523.9 milyar dolara ulaştı.
HALKA AÇIK ŞİRKET SAYISI DÜŞÜYOR
Türkiye’de yıllardır ağır çalışmalar yapılsa da büyük şirketlerin halka arz ilgisinin artmadığı bilakis gerilediği, Fortune 500 Türkiye listesinde konum alan Borsa İstanbul’da süreç gören şirketlerin sayısında da net olarak görüldüğü söz edildi. Buna nazaran, Fortune 500 Türkiye listesinin birinci açıklandığı 2008 yılında 124, 2009 yılında ise 129 şirket Borsa şirketi iken, bu yılki listede taraf alan 500 şirketten 98’i Borsa şirketlerinden oluştu.
Haber7