Önümüzdeki hafta Meclis’te görüşülmeye başlanacak kanun teklifi çalışma hayatıyla ilgili pek çok düzenleme içeriyor.
İşgücü piyasasının esnekleştirilmesi, koronavirüsün tesirinin azaltılmasına yönelik hayata geçirilen kolaylaştırıcı koşullarla kısa çalışma ve fesih yasağı uygulamasının müddetinin uzatılması üzere bahislerde düzenleme içeren kanun teklifi çalışma hayatında kalıcı değişiklikler de öngörüyor.
Bunlardan bir tanesi de işsizlik ödeneği alanların tekrar iş bulmasını teşvik etmek.
10 AYA KADAR
İşsizlik ödeneğinden yararlanmak için işsiz kalmadan evvelki son 3 yıl içinde en az 600 gün prim ödemiş olmak ve kanunun öngördüğü formda işten ayrılmış olmak gerekiyor. Kendi isteği ile işsiz kalanlar işsizlik ödeneği alamıyorlar.
Son 3 yıl içerisinde en az 600 gün işsizlik primi ödenmiş ise 6 ay, 900 gün işsizlik primi ödenmiş ise 8 ay, 1.080 gün prim ödenmiş ise 10 ay işsizlik ödeneği alınabiliyor. 10 ayın üzerinde işsizlik ödeneği ödenmiyor.
İŞKUR’UN TEKLİFLERİ
İşsizlik ödeneği alan şahıslara İŞKUR son işlerindeki mesleklerine uygun, son aldıkları fiyata yakın düzeyde ve ikamet adreslerinden en fazla iki vesait ile ulaşılabilecek bölgelerde iş önerebiliyor. Ödenek alan şahısların önerilen işler için patronlarla görüşmesi koşul. Aksi taktirde ödenek kesiliyor.
Ayrıyeten kendisine bu halde önerilen üç işi haklı bir münasebet olmadan reddeden bireylerin de işsizlik ödenekleri kesiliyor. Münasebetiyle İŞKUR işsizlik ödeneği alan şahısların işgücü piyasasına tekrar dönmesi için ödenek alan şahıslara portföyündeki açık işlerden iş önererek bu süreci yönetmeye çalışıyor.
Ancak bugüne kadarki sonuçlar gösteriyor ki bu sürecin sonuçları olumlu değil. Hasebiyle bu mevzuda yeni bir düzenlemenin yapılması gerekiyor.
İŞ GÜCÜNDEN UZAKLAŞMA…
Prim ödeme kaidelerini sağlayan ve kanunun öngördüğü biçimde işsiz kalan bireyler, işsiz kaldıktan sonra 6 8 yahut 10 ay boyunca işsizlik ödeneği alabiliyorlar. Bu mühlet içerisinde şahısların işgücü piyasasından uzaklaşmaları ve mesleklerini yapamamaları kelam konusu oluyor.
Bilhassa 10 ay işsizlik ödeneği alınan durumlarda şahısların iş ve mesleklerinden uzak kalma müddeti mesleğe nazaran uzun olabiliyor. Teknolojik değişimin çok süratli gerçekleştiği günümüzde şahısların hünerlerinin erozyona uğraması kelam konusu olabildiği üzere çalışma istek ve dilekleri da kaybolabiliyor.
Bu süreçte bireylerin gelişimlerini sürdürmek için gayret sarf etmemesi halinde kayıplar kalıcı hale de dönüşebiliyor.
DÜZENLEME NE GETİRİR?
Mecliste önümüzdeki hafta görüşülmeye başlanacak kanun teklifinde yer alan düzenlemeye nazaran, işsiz kaldıktan sonra ödenek almaya başlayan şahıslar, işten çıkış tarihinden itibaren 90 gün içerisinde yeni bir işe girer ve en az 12 ay kesintisiz çalışırlarsa, işsiz kaldıkları müddetin primleri işsizlik sigortası fonundan ödenecek. Münasebetiyle işsiz kalıp ödenek alan şahısların yine işe dönüşleri teşvik edilmiş olacak.
KİM KAPSAMDA?
Düzenleme işsizlik ödeneğinden maaş almayı hak edecek halde işten ayrılan ve işten ayrıldıktan sonra en geç 90 gün içerisinde yeni bir iş bulan bireyleri kapsayacak. Bu şahıslar potansiyel olarak düzenlemenin kapsamındaki haktan yararlanabilir durumda olacaklar.
Bu bireyler yeni buldukları işte yahut bu işten ayrılsalar bile kesinti olmadan öbür bir işte toplam 12 ay çalışırlarsa işsizlik ödeneği aldıkları mühletin uzun vadeli sigorta kolları primlerinin ödenmesi için İŞKUR’a başvuracaklar.
İŞKUR bu bireylerin gerekli kaideleri sağladığını denetim edecek ve koşulları sağlayan şahısların işsiz kaldıkları mühletin uzun vadeli sigorta kolları primleri işsizlik sigortası fonundan karşılanacak.
90 GÜNLÜK UZUN VADELİ SİGORTA KOLLARI PRİMİ
Örneğin Ahmet Beyefendi, 3 yıldır kesintisiz olarak çalıştığı işyerindeki işinden patron tarafından 31 Ekim 2020 tarihinde çıkartılır, 1 Şubat 2021 tarihinde yeni bir işe girer ve bu işte 1 Şubat 2022 tarihine kadar çalışırsa, Ahmet Bey’in Kasım Aralık ve Ocak aylarına ilişkin 90 günlük uzun vadeli sigorta kolları primi işsizlik sigortası fonundan ödenecektir.
Bu sayede Ahmet Bey’in emeklilik için gerekli prim ödeme gün sayısı 90 gün artacağı üzere, malulen emeklilik ya da geride kalanlara mevt aylığı bağlanması için gerekli prim ödeme gün sayısının doldurulması da mümkün olabilecektir. Bu nedenle düzenlemeden yararlanmak için sadece sigortalılara değil, sigortalıların hak sahiplerine de talep hakkı tanınması kelam konusu olacaktır.
NE AMAÇLANIYOR?
Düzenlemenin hedefi işsizlik ödeneği alan şahısların en fazla 90 gün iş ve mesleklerinden uzak kalarak yine bir iş bulmalarının teşvik edilmesi. Bu sayede şahısların işsizlik ödeneği alırken daha etkin bir biçimde iş aramaları sağlanabilecek ve bir iş bulmaları halinde işsizlik ödeneği aldıkları müddette yaşadıkları prim kaybının telafi edilmesi kelam konusu olacaktır. Bu düzenleme bilhassa emeklilik için yaşı doldurmuş lakin prim günü eksiği olan bireylerde tesirli olacaktır. Bunun yanında sigorta kollarından sağlanacak yardımları hak etmek için gerekli prim ödeme gün sayısının doldurulması için 90 güne kadarki primlerin ödenmesi gerekliliği doğduğunda bu düzenlemenin ehemmiyeti artacaktır.
Haber7