ABD, Çin ile başta ticaret ve teknoloji olmak üzere pek çok alanda yaşadığı tansiyon ve Pekin idaresinin Hint-Pasifik bölgesindeki “saldırganlığına” karşı Hindistan ile iş birliğini artırıyor.
ABD’deki başkanlık seçimlerine sayılı günler kala Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve Savunma Bakanı Mark Esper, ABD’nin Çin’i çevreleme stratejisinin modülü olarak Hindistan’da bulunuyor.
Pompeo ve Esper’in Yeni Delhi’nin Pekin idaresi ile Ladakh’ta yaşadığı hudut sorunları devam ederken Hindistan’a gelmesi, bu ziyareti Hint idaresi için manalı kılıyor.
NDTV kanalındaki habere nazaran, Pompeo ve Esper, Hintli mevkidaşları Subrahmanyam Jaishankar ve Rajnath Singh ile 3’üncü Hindistan-ABD 2+2 Diyaloğu kapsamında başşehir Yeni Delhi’de bir ortaya geldi.
Görüşmede bölgesel güvenlik iş birliği, iki ülke askeri üniteleri ortasındaki bağlar, inançlı bağlantı sistemleri ve bilgi paylaşımı, savunma ticareti ve potansiyel yeni alanlardaki iş birlikleri ele alındı.
Ayrıyeten iki ülke ortasında Temel Değişim ve İşbirliği Mutabakatı (BECA) da imzalandı.
Mutabakat ile Hindistan, ABD’nin askeri uydularından gerçek vakitli hassas datalara, topoğrafik imgelere, zımnî jeo-uzamsal ve kıymetli kritik bilgilere erişim sağlayabilecek.
“HER TÜRLÜ TEHDİDE KARŞI HİNDİSTAN’IN YANINDAYIZ”
Pompeo, burada yaptığı açıklamada, ABD’nin özgürlük ve egemenliklerine yönelik tehditler karşısında Hindistan halkının yanında duracağını söyledi.
Galwan Vadisi’nde hayatını kaydeden Hint askerleri için başsağlığı dileyen Pompeo, Hindistan ve ABD’nin iştiraklerini birçok cephede genişletmek için birlikte çalışmaya kararlı olduklarını tabir etti.
Pompeo, Hindistan ve ABD’nin yalnızca Çin Komünist Partisinin oluşturduğu tehditlere değil, tüm tehditlere yönelik iş birliğini güçlendirdiğine işaret etti.
ABD, HİNDİSTAN İLE ASKERİ BAĞLANTILARI ARTIRIYOR
Yeni Delhi ile Pekin idareleri ortasındaki hudut tansiyonları, Çin ile başta ticaret olmak üzere teknoloji, Tayvan’la münasebetler, Güney Çin Denizi’ndeki gelişmeler, Hong Kong, insan hakları üzere çeşitli mevzularda uyuşmazlıklara sahip olan ABD ortasındaki tansiyonu daha da artırdı.
Washington idaresi de Çin’i izole etmek maksadıyla Hindistan’ın yardımına gereksinim duyuyor.
ABD Lideri Donald Trump, lider seçildiğinden bu yana Hindistan ile askeri münasebetleri istikrarlı formda artırma yoluna gitti.
Trump’ın şubattaki Hindistan ziyaretinde iki ülke ortasında 3 milyar doların üzerinde savunma mutabakatları imzalandı.
Hindistan ve ABD ortasındaki ikili savunma ticareti 2008’de yok denecek kadar azken, 2019’da 15 milyar dolara ulaştı.
POMPEO, SRİ LANKA, MALDİVLER VE ENDONEZYA’YA GİDECEK
Yeni Delhi’de gerçekleşen bugünkü görüşme, Çin’e karşı geliştirilen ABD, Avustralya, Hindistan ve Japonya ittifakından (Quad) oluşan toplantıyı takip etti.
Pompeo’nun Hindistan’ın akabinde Sri Lanka, Maldivler ve Endonezya’yı da kapsayan bir dizi resmi ziyaret yapması planlanıyor.
Pompeo’nun ziyaretlerinde, Çin’in bu ülkelerdeki yatırımları, artan tesiri ve ikili alakaları ele alması bekleniyor.
Öte yandan, Esper, Yeni Delhi’deki açıklamasında, gelecek ay Hindistan, ABD ve Japonya ortasında yapılması planlanan Malabar Deniz Tatbikatı’na Avustralya’nın da katılacak olmasından memnuniyet duyduğunu açıkladı. Avustralya, kelam konusu tatbikata en son 2007’de katılmıştı.
Uzmanlar, tatbikatın Çin’in Hint-Pasifik bölgesindeki artan siyasi ve askeri tesirine bir istikrar oluşturabileceğini belirtiyor.
“ABD-ÇİN TANSİYONU HİNT PASİFİK’TE AZALMADAN SÜRÜYOR”
Güney Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi (GASAM) Uzmanı Dr. Hayati Ünlü, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ABD’li bakanların seçimlerden evvel Hindistan’a gelmesinin, ABD’nin Çin ile yaşadığı tansiyon ve Çin’in bölgedeki saldırgan yayılmacılığına karşı daha aktif iş birliği arayışları çerçevesinde pahalandırmak gerektiğini belirterek, bu ziyaretin ikili bağlantıların daha derin bir bağa sahip olduğunu gösterdiğini söyledi.
Ünlü, iki taraf ortasında imzalanan BECA’ya işaret ederek, “BECA, hem istihbarat hem de insansız hava araçlarının kullanımı üzere teknolojik ve stratejik bir mahiyete sahip. Hindistan belirli bir kapasite artırımına gidecek. Pekala bu kapasiteyi kime karşı kullanacak, olağan ki Çin. Elhasıl Hindistan açısından bu ziyaret Çin’e karşı bir dış dengeleme aracı olarak yorumlanabilir.” dedi.
ABD-Çin ortasındaki tansiyonların kısmen seçimlerin gölgesinde kaldığını söz eden Ünlü, şunları kaydetti:
“Hint-Pasifik stratejisi bağlamında çekişme hiç azalmadı. Sri Lanka’dan Maldivlere, Vietnam’dan Tayvan’a birbirlerinin art bahçeleri üzerinden daima stratejik atak peşindeler. ‘Quad’ olarak bilinen ‘Dörtlü’ (ABD-Hindistan-Japonya-Avusturalya) yeni ittifak bağlantıları geliştiriyorlar. Muhakkak ki bu ilgilerin temel motivasyonu Pekin idaresi. Ama bu seferki ittifak modelleri eskisi üzere değil. Devletler artık ittifaklar aramak yerine, ortak gayelere ulaşmak için stratejik iştiraklerin oluşturulması manasına gelen ahenkleştirme eğiliminde üzere görünüyorlar.”
Ünlü, Avustralya’nın en son 2007’de katıldığı Malabar Deniz Tatbikatı’na bu sene tekrar katılacak olmasını Çin aksisi yeni ittifak alakalarının en değerli göstergelerinden biri olduğunun altını çizerek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Avusturalya’nın iştiraki, Çin’e karşı okyanus siyasetinde (özellikle Hint Okyanusu) güçlü bir dengeleme başlatılabileceği halinde yorumlanıyor. Ama burada altını çizmemiz gereken nokta, Hindistan Avusturalya’nın dahil edilmesi konusunda ikiye bölünmüş durumda. Bir taraf muhakkak stratejik bir kazanım olarak değerlendiriyorken, öteki taraf Hindistan’ın Quad ile ilgilerini tekrar formüle etme fikri konusunda ihtiyatlı davranması gerektiğine işaret ediyor. Zira Quad içinde Çin ile kara hududunu paylaşan tek ülke Hindistan olduğu için kara üzerinden ortaya çıkabilecek bir çatışmada başka 3 ülkenin takviye vermekten geri durabileceği vurgulanıyor.”
Haber7
