ABD merkezli Hudson Enstitüsünde kıdemli uzmanı Michael Doran, ABD ile Türkiye’nin Afganistan’da Kabil Hamid Karzai Havalimanı’nın inançlı bir halde işletilmesi konusunda iş birliği yapmasının, iki ülke ortasındaki bağlantılar üzerinde çok olumlu bir tesir yapacağını söyledi.
Doran, AA muhabirinin, Türk-Amerikan ilgilerine ve Afganistan’daki son duruma ait sorularını yanıtladı.
“ÇOK ÖNEMLİ”
Türkiye ile ABD’nin Kabil Hamid Karzai Havalimanı konusunda iş birliği yapması konusuna ilişkin Doran, “Bunun daha geniş bağlar üzerinde son derece olumlu bir tesiri olacağını düşünüyorum ya da en azından ABD ve Türkiye ortasındaki askeri bağlantılar üzerinde çok olumlu bir tesiri olacak ki bu da şu an için çok değerli.” dedi.
Doran, iki ülke ortasındaki askeri alakaların tarihî açıdan ilgilerin temel taşı olduğunu belirterek “ABD, YPG’yi desteklemeye başladığından beri bu ilgi sahiden berbatlaştı ve güçlü askeri iş birliğine ne kadar süratli dönebilirsek her iki ülke için de o kadar iyi olacağını düşünüyorum. Türk idaresi ABD’nin (Afganistan’dan) geri çekildiğini lakin yeniden de orada çıkarları olduğunun farkında. ABD de Türkiye’nin yapabileceği, öne çıkarabileceği ve ittifaka büyük katkı sağlayacak birtakım yeteneklere sahip olduğunun farkında. Hasebiyle bunun, Türkiye ilgilerinin geleceği için çok düzgüne işaret olduğunu düşünüyorum.” diye konuştu.
YPG İTİRAFI
Doran, ABD’nin YPG/PKK terör örgütü ile iş birliğini bitirmesi gerektiğine dikkati çekerek “Şahsen ben her vakit YPG ile paydaşlığın son derece dar görüşlü ve açıkçası yanlış olduğunu düşündüm. Zira benim görüşüm YPG’nin PKK olduğu, Türkiye’nin yakın bir müttefik olduğu ve ABD’nin en yakın müttefikimizin en nefret edilen düşmanını desteklediği istikametinde.” değerlendirmesinde bulundu.
Amerikan ordusunun YPG/PKK ile iştirakinin hiçbir manası olmadığını belirten Doran, “Sanırım ABD’de uzun vakittir bunun yanlışsız olmadığına dair artan bir farkındalık var.” tabirini kullandı.
Doran, ABD’nin kendi kendini bu pozisyona getirdiğini tabir ederek “Bana kalsa YPG ile olan alakayı keser ve Suriye’de hakikat sonuca ulaşmak için direkt Türklerle çalışırdım.” dedi.
İRAN İLE İLGİLER
Washington idaresinin terör örgütü YPG/PKK’ya gereksinimleri olduğunu ileri sürerek bağlantı kurması fakat bu münasebetin bir noktada, ele geçirilen toprakları yönetmeye kadar varan stratejik bir iştirake dönüşmeye başlaması konusunda ABD’yi bu noktaya getiren şeyi Michael Doran, eski ABD Lideri Barack Obama’nın İran siyaseti olarak yorumladı.
Doran “Bunu anlamanız için Obama idaresinin stratejik zihniyetini anlamalısınız. Obama idaresi, Amerikan halkına aşikâr etmeden sinsi bir formda, ABD’yi Orta Doğu’da İran’la birebir çizgiye getiriyordu. (Beşşar) Esed’e karşı olan muhalefeti desteklemek istemedi zira Esed İran’ın en yakın müttefikiydi.” sözlerine yer verdi.
Obama’nın ayrıyeten Amerikan kamuoyuna karşı DEAŞ ile çaba etmek zorunda hissettiğini belirten Doran ancak bunu İran’la kurulan ilgiyi zedelemeden nasıl yapacağı konusunda bir yol bulmaya çalıştığını kaydetti.
Doran, Obama idaresinin YPG ile birebir çizgiye gelmesini şöyle açıkladı:
“Bu örgütü (DEAŞ) bitirmek için Türklerle çalışsaydı, Esed’e muhalif olanları güçlendirecekti, bunu istemiyordu. Öbür taraftan, Ruslarla da iyi geçinmek istedi. Muhaliflerle çalışsaydı Rusların elini zayıflatmış olurdu ve bu da İran nükleer muahedesini imkansız kılardı. İranlılar da bunu kendilerine karşı atılmış bir adım olarak görürdü. Yani değişen dengeyi kendi aleyhine görürdü. Elde kalan yol, YPG ile çalışmaktı. Zira tarihî olarak PKK’nın Ruslarla ilgileri vardı. İran ile de ortası berbat değildi. Esed ile de süreksiz bir muahedesi vardı. Esed, tüm güçlerini batıya kaydırmak zorunda olduğunu ve bunun ülkenin doğusunda bir güç boşluğu oluşturacağının farkındaydı. O boşluğu kim dolduracaktı? Türkiye. Türkiye’nin o boşluğu doldurmasını istemedi. Bu yüzden Esed Kürt ayrılıkçılarını (YPG/PKK) sevmediği halde Türklerin oraya girmesine karşı onlarla (YPG/PKKK) yola gitmeyi tercih etti. ABD de bu konumu benimsedi. Bunu açıkça tabir etmediler fakat yaptılar ve Washington’da hala birçok kişi bunu anlamıyor.
“BİDEN’IN İRAN’A KARŞI TÜRKİYE İLE ÇALIŞMASI GEREKİR”
İran dayanaklı güçlerin Irak ve Suriye’de ABD güçlerine saldırdığı halde Joe Biden idaresinin İran ile nükleer mutabakata dönmeye çalıştığı konusundaki çelişkinin ortada olduğunu vurgulayan Doran, “Biden idaresinin, Ortak Kapsamlı Hareket Planı (İran nükleer anlaşması) üzerinde İran’la bir mutabakata varmaya çalıştığı sırada, Amerikalılar, İhtilal Muhafızları’nın denetimi altındaki İran takviyeli güçler tarafından direkt akın altındalar. Açık olalım. Yani bu hiç mantıklı değil. Bu rejimin ABD ile bir mutabakat imzalayacağına inanmak hayal eseri. Bu yüzden yapılacak gerçek şey, müttefikimiz, dünyanın o bölgesini istikrara kavuşturmak için stratejik sorunlarda yarım asırlık iş birliğine sahip olduğumuz Türkiye ile çalışmaktır.” dedi.
“İSRAİL GAZINI YUNANİSTAN ÜZERİNDEN AVRUPA’YA TAŞIMAK FANTEZİ”
Doran, ABD idarelerinin Doğu Akdeniz konusundaki tavırlarını da eleştirdi.
ABD’nin rolünün Akdeniz’de orta buluculuk olması gerektiğine işaret eden Doran, iki ülke ortasında bir orta yolun bulunması gerektiğini belirtti.
Doran, İsrail ile Yunanistan’ın, Avrupa’ya gaz transferi için paydaşlık yapmasını fantezi olarak yorumlayarak “İsrail gazının yani Doğu Akdeniz gazının Yunanistan üzerinden Avrupa’ya gitmesinin ticari olarak uygun bir yolu yok. Bu bir fantezi. Ticari olarak uygun rota Türkiye’den geçiyor.” dedi.
Doran, Doğu Akdeniz’deki gazı Türkiye, İsrail ve Yunanistan ortasında paylaşmak konusunda bir mutabakat olmasının, bölgedeki herkesin faydasına olacağını tabir etti.
Haber7
