ABD Dışişleri Bakanlığı, İstanbul’da terör hücumları olabileceğini duyurdu ve Ankara, İstanbul, Adana ve İzmir’de misyonlarının görevlerini süreksiz olarak askıya aldı. Hürriyet gazetesi muharriri Fulya Soybaş, ABD’nin ‘diplomatik teamüllere aykırı’ olarak nitelendirilen ikazını uzmanlara sordu. Soybaş’ın, “ABD’nin yaptığı terör ihtarının altında ne var” başlıklı yazısı şöyle:
ABD Dışişleri Bakanlığı, İstanbul’daki ABD vatandaşları ile yabancılara yönelik terör atakları olabileceğini duyurdu ve hem vatandaşlarını uyardı hem de Ankara, İstanbul, Adana ve İzmir’deki ABD misyonlarının görevlerini süreksiz olarak askıya aldı. Büyükelçiliğin internet sitesinden yapılan bu açıklama, ‘Diplomatik teamüllere aykırı’ diye nitelendirilirken bu halin altında S-400 ve Azerbaycan-Ermenistan ortasındaki çatışmalarda Türkiye’nin halinin tesirli olup olamayacağını uzmanlara sordum.
DİPLOMATİK TEAMÜLLERE TERS
İstanbul Aydın Üniversitesi öğretim üyesi ve emekli Tuğgeneral Dr. Naim Babüroğlu kurumsal kimliğe sahip bir devletin büyükelçisinin Türkiye ile koordine etmeden, istihbarat alışverişi yapmadan, böyle bir ihtar yayınlamasının diplomatik teamüllere aykırı olduğunu söylüyor ve “Üstüne üstlük bunu yapan NATO üyesi ve Türkiye’ye ‘Müttefik’ diyen bir ülke! Türkiye’nin Washington Büyükelçisi’nin ABD makamları ile hiç görüşmeden bu türlü bir açıklama yaptığını varsayalım. Ne olur? ABD Dışişleri büyükelçimizi çağırır, bilgi talep eder, nota verir, açıklamayı geri çektirirdi herhalde. Diplomatik nezaket-olgunluk-teamüllerden uzak bu hareketi Türkiye’nin derhal, şiddetle kınaması gerekir. Sayın İçişleri Bakanı Süleyman Soylu bir açıklama yaptı fakat bu kâfi değil. ABD Büyükelçisi çağırılmalı, bilgi talep edilmelidir. Zira, bir büyükelçi Türkiye’nin kendi topraklarından, dünyaya, ‘Türkiye’nin inançlı olmadığı’ mesajını vermiş, Türkiye’de yaşayan yerli-yabancı herkesi, gelen ya da gelebilecek olan turistleri bir telaşa sevk etmiştir. Bu kabul edilebilir bir tavır değildir” diyor.
S-400’LERDEN KAYNAKLI OLABİLİR
ABD’nin mümkün terör açıklamasının Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Rusya’dan alınan S-400 füzelerinin test edildiğini doğrulaması ve Pentagon’un bu denemeyi ‘En güçlü halde kınıyoruz’ açıklamasının çabucak akabinde geldiğini hatırlatan Dr. Babüroğlu ‘Tesadüf mü?’ diye soruyor ve şöyle devam ediyor: “ABD, bunun ağır yaptırımları olacağını lisana getirmiş, bir manada Türkiye’yi tehdit etmişti. Paralelinde İstanbul’da muhtemel bir terör saldırısı ihtimali konuşulmaya başlandı. Madem İstanbul için tehdit var neden başka vilayetlerdeki konsoloslukların da faaliyetleri durduruldu? Bu bahis bana nazaran tamamen S-400’ler ve bir tık ötesinde Azerbaycan-Ermenistan arasındaki savaş ve Türkiye’nin takındığı tavır ile alakalı. Diplomatik nezaketten uzak bu tavır ‘Türkiye’nin karşısındayım’ demektir.”
GÖZDAĞI VERMEK Mİ İSTİYORLAR
Eski Genelkurmay İstihbarat Dairesi Lideri ve emekli Korgeneral İsmail Hakkı Pekin, ABD’nin vakit zaman kendi vatandaşlarını uyarmak ismine bu çeşit açıklamalar yaptığını hatırlatıyor ve “Bugüne kadar ABD’nin bu üslup açıklamaları hiçbir sorun teşkil etmemişti lakin bu istihbaratın Türk makamları ile paylaşılmadan direkt kamuoyu ile paylaşılması konusu sıkıntılı” diyor. Vizelerin ve öbür elçiliklerin faaliyetlerinin durdurulması konusuna gelince… Emekli Korgeneral Pekin bu durumun okumasını bakın nasıl yapıyor: “Şimdiye kadar bu türlü bir tutum hiç takınılmamıştı. Güvenlik nedeniyle deniliyor… Ne yani Türkiye’den Amerika’ya uzanacak bir terör saldırısı mı bekleniyor? Bu olağandışı bir durum.”
AZERBAYCAN ERMENİSTAN TESİRİ
ABD Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamada yalnızca Türkiye değil öteki bir yerde de misal hücumların olabileceğine atıf yapıldığına da dikkat çeken emekli Korgeneral Pekin “ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, muhtemel terör saldırısı açıklaması yapılmadan 24 saat evvel, Azerbaycan ve Ermenistan Dışişleri Bakanları ile ‘Dağlık Karabağ’ konusunda başka farklı görüştü. Bunu bir cebinize koyun. Öteki cebinize de Türkiye’nin S-400’leri test etmesi ve sonrasında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yaptığı o sert ‘ABD’nin yaklaşımı bizi bağlamaz. Bunu kalkıp ABD’ye soracak değiliz’ açıklamasını koyun. Tüm bunlara bakınca güya Türkiye’ye bir bildiri, bir gözdağı verilmeye çalışılıyor gibi” diyor.
ABD’YE NOTA VERİLMELİ
Emekli Korgenaral Pekin’e ‘Türkiye’nin yansısı ne olmalı?’ diye soruyorum. Yanıtı net: “Büyükelçi Dışişleri Bakanlığı’na çağırılıp ikaz edilebilir. Çünkü siz bu türlü bir istihbarat aldıysanız bunu evvel bizim istihbarat teşkilatımız ile paylaşmalıydınız. Bu yapılan ‘Türkiye’yi güvensiz’ ya da ‘Terör ihraç eden bir ülke’ gibi göstermektir ki bu âdet haline gelmemelidir. O nedenle acil ve çok önemli bir reaksiyon tahminen de büyükelçi aracılığı ile ABD’ye nota verilmeli.”
MADALYONUN İKİ YÜZÜ VAR
İstanbul Bilgi Üniversitesi öğretim üyesi emeritüs Prof. Dr. İlter Turan, geçmişte de zorlayan sebeplerden ötürü ABD’nin vize süreçlerini kısa müddetliğine durdurduğunu hatırlatarak, şöyle devam ediyor: “Böyle bir tehdit var ise vize süreçlerinin durdurulması anlaşılabilir ancak ‘Üslubu nasıl olmalıydı?’ Bu değerlendirmeye açık bir mevzu. Bu duyuruda kasıt var mı? Ya da tahminen de abartılmayacak bir ihtimalin Amerikan seçimlerini etkilemek için önemli bir tehlikeymiş üzere lanse edilmesi mi kelam konusu? Bunlar daha çok istihbaratçıların cevaplayabileceği sorular. Amerikalıların bu istihbaratı Türkiye ile paylaştıklarını kuvvetle iddia ederim. Ayrıyeten, Türk hükümetini evvelden bilgilendirip ‘Şu gün bu türlü bir açıklama yapacağız’ demişlerse bu da diplomatik nezakete uygun düşebilir. Fakat, bizi şad etmese de vize faaliyetini açıp kapatmak ABD’nin kendi ihtiyarındadır. Madalyonun bir de öteki tarafı var. ABD’nin, zımnen (resmen esasen olmaz) onaylarını almak amacıyla, Türk otoritelerini haberdar etmiş olduklarını varsayalım. Türk yetkililer ‘Bu uyarıyı yapmayın’ deseler, buna karşılık ABD’li yetkililer ‘Mecburiyetindeyiz’ deseler ve de uyarımıza karşın dediklerini yapmış olsalar, sonuç daha karmaşık ve zahmetli olmaz mıydı?”
Haber7
