Avrupa Birliği’nin, ABD’de Joe Biden idaresinin iş başına gelmesi sonrası Washington ile köprüleri onarma ve global güç devşirme planı suya düştü. Biden idaresinin, Afganistan fiyaskosunda Avrupalı ortaklarını her manada yüzüstü bırakan siyaseti, Atlantik’in doğu yakasının, global sorunlar karşısında Washington’a olan bağımlı ve aciz durumunu ortaya koydu. Brüksel’in, Washington’un Kabil’den ayrılmasının akabinde Afganistan ve genel olarak global sorunlara ait rastgele bir planı ve hazırlığı olmadığı ortaya çıktı. Avrupa Birliği’nin (AB) merkezi Brüksel’in son devirde devre dışı imajı de bu yorumu doğruluyor.
ABD’SİZ YAPAMADI
Avrupa Birliği’nin global güvenlik konusunda acziyeti, son olarak Afganistan’dan gerçekleşen tahliyeler sırasında görüldü. Geçtiğimiz haftalarda gerçekleşen G7 doruğunda 31 Ağustos tarihini ileriye ötelemek için ABD’yi ikna edemeyen AB ülkeleri, Kabil’den tahliyelerini erken bitirmek zorunda kaldı. Hiçbir Avrupa ülkesi, Washington’un dayanağı olmadan Afganistan’da tahliyelerin güvenliğini sağlamayı taahhüt edemedi.
BRÜKSEL DEVRE DIŞI
İngiltere’nin Brexit süreciyle AB’den ayrılmasının akabinde, Almanya ve Fransa üzere ülkelerinin dış ve iktisat politiklarında Brüksel’den ayrıştığı gözlemleniyor. Afganistan’da meydana gelen gelişmelerin akabinde Berlin, Paris ve Roma, Brüksel’i bypass edecek inisiyatiflerde bulunduğu görülüyor. Alman Dışişleri Bakanı Heiko Maas’ın Afganistan’a ait çeşitli bölge ülkeleriyle gerçekleştirdiği diplomasinin yanısıra İtalya Başbakanı Mario Draghi’nin G20 ülkelerinin kapısını çalması, bu durumun örneklerinden.
TAHLİLİ PARADA ARIYORLAR
AB ülkeleri, başta sistemsiz göç olmak üzere, global problemlere ait stratejik vizyon ve plan eksikliğini ise ekonomik gücü üzerinden gidermeye çalışıyor. Geçtiğimiz hafta AB Kurul Lideri Ursula von der Leyen, Afganistan ve etrafındaki ülkeler (Pakistan, Özbekistan, İran ve Tacikistan) için insani yardım bütçesi olarak 2021 yılında 57 milyon euroluk fon tahsis ettiklerini ve bu ölçüsü yükseltme teklifinde bulunduklarını açıklamıştı. AB içinde de sistemsiz göçe ait strateji eksikliğinden ötürü Birlik’e üye güney ülkeleri ile kuzey ülkeleri ortasında derin çatlak ve sıkıntılar yaşandığı biliniyor.
AB ORDUSU HAYALİ
Avrupalı ülkelerin ABD tarafından yüzüstü bırakıldığı her gelişme sonrasında “özerk bir askeri yapı” kurma fikrini ortaya attığı fakat bir ilerleme kaydedemediği de biliniyor. Son olarak AB Dış Bağlar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, New York Times için kaleme aldığı bir yazıda Afganistan hezimeti sonrası bilhassa AB’nin askeri açıdan bağımız olması gerektiği görüşünü yinelemesi, Brüksel’de değişen bir şeyin olmadığını ortaya koydu. Projenin önünde mahzur olarak, AB ülkelerinin kurulacak ordunun bütçesi için elini taşın altına koymaması ve Paris ile Berlin ortasındaki rekabetin tesiri olduğu kaydediliyor.
Haber7
