24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Konseyi kararıyla müze yapılmış Ayasofya için kritik haftaya girildi. Danıştay, Ayasofya’nın tekrar ibadete açılması için açılan davada kararını 2 Temmuz’da verecek. İstanbul’un fethinin sembolü olan mabedin yine ibadete açılması için yıllardır hukuk savaşı veren ve daha evvel açtığı davalardan sonuç alamayan Mütemadi Vakıflar Tarihi Ürünlere ve Etrafa Hizmet Derneği, son olarak 2016’da Danıştay’a yeni bir dava açmıştı. Belgeyi ve davacı vakfın argümanlarını inceleyen Danıştay 10. Dairesi, değerli bir karar alarak derneğin laf konusu Bakanlar Konseyi kararını iptal istemini görüşmek için 2 Temmuz’a duruşma koymuştu. Perşembe günü yapılacak duruşmada, Ayasofya ile ilgili kararın çıkması bekleniyor. Kararın, duruşma günü ya da takip eden günlerde açıklanabileceği söz ediliyor.
O KARAR İPTAL EDİLİRSE
Danıştay savcısı görüşünde, Ayasofya’nın müze olarak kullanılmasının yönetimin takdir yetkisinde olduğunu ve hukuka terslik bulunmadığını söz etti. Lakin savcı görüşünün karar üzerinde bir bağlayıcılığı bulunmuyor. Daire, Ayasofya’yı müzeye dönüştüren Bakanlar Şurası kararını hukuka ters bulur ve iptal ederse mabedin tekrar camiye çevrilmesinin önü açılmış olacak.
30 GÜN İÇİNDE UYGULANIR
Danıştay 10. Dairesi, Yönetim Yargılama Yolu Kanunu uyarınca Bakanlar Heyeti kararının iptaline hükmeder ve bu karar katılaşırsa, kararın 30 gün içerisinde konumuna getirilmesi gerekecek. İdari Yargılama Adabı Kanunu’nun ‘Kararların Sonuçları’ başlıklı 28. unsurunda, “Danıştay, ortam yönetim duruşmaları, yönetim ve vergi duruşmalarının esasa ve yürütmenin durdurulmasına ait kararlarının icaplarına nazaran yönetim, gecikmeksizin süreç tesis etmeye yahut aksiyonda bulunmaya mecburdur. Bu vade hiçbir formda kararın yönetime bildiriminden başlayarak 30 günü geçemez” deniliyor.
15 YILDIR DAVALIK
Mütemadi Vakıflar Tarihi Yapıtlara ve Etrafa Hizmet Derneğinin kurucu yöneticisi 75 yaşındaki İsmail Kandemir, Ayasofya’nın tekrar ibadete açılması için hukuk sürecini 2005’te başlattı. Dernek, 1934 tarihli Bakanlar Konseyi kararının iptali istemiyle Danıştay 10. Dairesi’ne 2005’te dava açtı. Daire, 31 Mart 2008’de Ayasofya’nın müze olarak kullanılmasında hukuka terslik bulunmadığını belirterek, davanın reddine karar verdi. Bu karara yapılan itirazı pahalandıran Danıştay İdari Dava Daireleri Heyeti da 10 Aralık 2012’de dairenin kararını onadı. Davacının karar düzeltme talebini de Konsey 06 Nisan 2015’de reddetti. Böylelikle Ayasofya’nın müze macerası devam etti. Dernek 2015’te de Anayasa Duruşmasına (AYM) ferdî müracaatta bulundu. Müracaat dilekçesinde, Ayasofya’nın ibadete açılması yanındaki talebin reddedilmesinin diyanet ve vicdan hürriyetini ihlal ettiği belirtildi. 13 Eylül 2018’de kararını açıklayan AYM başvuruyu, ‘incelenmeksizin kişi bakımından yetkisizlik’ gerekçesiyle kabul edilemez buldu.
Haber7
