Makus şöhreti ve açgözlülüğü ile tüm dünya tarihçilerince bilinen 4. Haçlı Seferi’nin kumandanı Venedik Dükü Enrico Dandolu’nun Ayasofya’daki 800 yıllık mezarı hakkındaki sır perdesi TRT Belgesel’in “Gizemli Tarih” imali ile aralandı. Belgeselin Ayasofya kısmı, ibadete açılan kadim mabedin tarihte gizli çok sayıda sırrını birinci sefer izleyici ile buluşturacak.
Uzun yıllar müze olarak kalan ve 24 Temmuz’da ibadete açılan Ayasofya-i Kebîr Câmi-i Şerîfi ile ilgili sırlar birer birer açığa çıkmaya başladı. Ayasofya’nın en merak edilenlerinden birisi de 1204 yılında 4. Haçlı Seferi’ne komutanlık yapmış, Haçlıları kandırıp Müslümanlar yerine Bizans’ın üzerine akınlar düzenleyerek İstanbul’u işgal eden ve yağmalayan Venedikli Dük Enrico Dandolo’nun mezarıydı.
Gerçek TRT Belgesel’de ortaya çıkıyor
Bizans kaynaklarında, haçlı istilasından sonra kent geri alındığında intikam için Dandolo’nun cesedinin denize atıldığı geçiyor. Bir öteki rivayete nazaran, cesedin Fatih Sultan Mehmet tarafından verilen buyrukla yeniçerilerce çıkarıldığı ve tacının alındığı bilinmekteydi. Gerçek ise TRT Belgesel ekranlarında yayınlanan “Gizemli Tarih” isimli belgesel serisinin çekimlerinde ortaya çıktı.
Belgeselin yeni kısım çekimleri için Ayasofya’da bulunan TRT Belgesel takımı bir birincisi gerçekleştirerek Dandolo’nun mezarında jeoradar taraması yaptı. Jeoradar sistemi Dandolo’nun Ayasofya’nın duvarı içerisine yüzü Kudüs’e hakikat gömülü cesedini görüntülemeyi başardı. Manyetik rezonans sistemiyle mezarın içinin 3 boyutlu haritasını oluşturan grup, çağdaş bilimin yardımıyla tartışmalara son noktayı koydu. Jeoradar imajları cesedin çıkarıldığı argümanlarını çürütmüş oldu.
Dan Brown’un ünlü romanına mevzu olmuştu
“Gizemli Tarih”in sunucusu Prof. Dr. Hikmet Kırık, Enrico Dandolo’nun batılı tarihçiler için değerli bir araştırma konusu olduğuna vurgu yaptı. Dandolo’nun mezarının Dan Brown’un Inferno kitabında da kelam edildiğini hatırlatan Kırık şunları söyledi: “Ülkemizde ismi pek bilinen bir tarihi figür olmasa da Dan Brown’un Inferno kitabıyla popülerleşen Dandolo’nun mezarı yıllardır birçok spekülasyonun merkezinde yer alıyor. Kemikleri hala orada mı değil mi? Tarihe ‘ölümsüz dük’ olarak geçen bu hırslı Venedik Dükü’nün mezarının akıbeti gerçek bir tarih bilmecesi. Yaptığımız çalışma bu tarafıyla epey değerli ve aslında bir efsanenin sonu. Bu yalnızca belgeselcilik açısından değil akademik açıdan da yol açıcı bir çalışma oldu. Çıkan sonuçların sonraki bilimsel araştırmalar için bir temel teşkil edeceğini düşünüyorum.”
Enrico Dandolo Kimdir?
1204’te 4. Haçlı Seferine komuta etmiş Venedik Dükü Enrico Dandolo, İstanbul’da 57 yıl sürecek Latin İşgali sürecinin mimarı ve Bizans’ta “Latin serpuşu görmektense Türk sarığı görmek isteriz” kelamını ortaya çıkaran katliam ve yağmanın sebebidir. İşgalin birinci yılında İstanbul’da ölür ve Ayasofya’ya gömülür. Mezarı Ayasofya üst galerisinde binanın iki katı ortasına oyularak yapılmıştır.
Lakin tarihi kayıtlar 1261’de işgal son bulduğunda mezarın açılıp kemiklerinin çıkarıldığını muharrir. Ama 1450’den sonra ve 1850’de mezar iki kere açıldığında kemiklerin orada olup olmadığına dair hiçbir kayıt tutulmaz. Dandolo’nun Ayasofya’daki mezarının boş mu dolu mu olduğu 750 yıldan uzun bir mühlet tartışma konusu olarak kalır. Bugüne kadar olan genel kanı mezarın boş olduğu istikametindedir fakat hususla ilgili bilimsel bir çalışma yapılmamıştır.
“Gizemli Tarih” Ayasofya kısmı 7 Kasım Cumartesi saat 22.00’de TRT Belgesel’de.
Haber7
