Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, bir otelde düzenlenen İsimli Takviye ve Mağdur Hizmetleri Kıymetlendirme Toplantısı’nda konuştu.
Ceza adaleti sistemi içerisinde mağdura mahsus uygulamaların her vakit öncelik verdikleri ve hassasiyetle üzerinde durdukları husus olduğunu belirten Gül, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından geçen yıl açıklanan Yargı Islahatı Strateji Dokümanı’nda, mağdur odaklı uygulamalara yönelik açık gayelere yer verildiğini anımsattı.
Suça maruz kalan şahıslara isimli süreçte dayanak olmak, yalnız olmadıklarını hissettirmek maksadıyla son periyotta bu tarafta birçok adım attıklarını söz eden Gül, çocuklar başta olmak üzere suça maruz kalan mağdurların muhtaçlıklarını gözeterek isimli görüşme odalarını kurduklarını ve sayılarını artırdıklarını bildirdi.
Adliyelerde İsimli Dayanak ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüklerini faaliyete geçirmeye başladıklarını aktaran Gül, böylelikle kırılgan kümelere yönelik, onların yanında yer alacak formda düzenlemeler ve hazırlıklar yaptıklarını söyledi.
Gül, isimli süreçte mağdurları desteklemek ismine yapılan bu çalışmaları ve gelecek periyotta yapılabilecek çalışmaları kıymetlendirmek üzere bir ortaya geldiklerine değindi.
Her kabahatin kamu sistemini ve toplum huzurunu direkt etkilediğine işaret eden Gül, bu nedenle cürüm ve suçluluk ile faal çaba yürütüldüğüne dikkati çekti.
Bu gayret isimli sürecin bir tarafında suça maruz kalan bireylerin, yani mağdurların yer aldığını lisana getiren Gül, kabahat mağdurlarının istemedikleri bir aksiyona maruz kaldığını ve bu aksiyonun sonuçlarının de ortadan kaldırılmasını beklediğini söyledi.
Bakan Gül, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Adalet fakat cürümlünün cezalandırılması, hakkın hak sahibine teslimi, mağdurun gözyaşının silinmesi ve vicdanların teskin edilmesi ile lakin tecelli eder. Bu manada mağdurun, mazlumun, güçsüzün hak ve hukuk temelinde korunması ve gözetilmesi gerekmektedir. Adalet sistemi, güçsüzü koruyabildiği ölçüde, mağdurun ve mazlumun gözyaşını silebildiği ölçüde kendinden kelam ettirir. Bu nedenle onarıcı adalet anlayışımız çerçevesinde sanık-mağdur istikrarını koruyarak mağdura tanınan hakları daha da geliştiriyoruz. Hata mağduru kişiyi korumak, yargılama safhasında yine örselenmesini engellemek temel gayemizdir. Uygulama, hukuk devleti prensipleri çerçevesinde maddi gerçeği ararken yeni mağduriyetlere sebebiyet vermemelidir.”
Mağdur hakkının aslında toplumun hakkı olduğunu, onu müdafaanın toplum huzuru için de kıymet taşıdığını tabir eden Gül, bu sayede yargıya itimat hissinin da artacağını vurguladı.
Bir hukuk tertibinde cürüm mağdurunun korunması, desteklenmesi ve hak arayışına ortak olunmasının hukukun üstünlüğüyle direkt ilgili olduğunun altını çizen Gül, “Suçtan ziyan gören kişiyi yargısal sistemler içerisinde kendi sıkıntısıyla baş başa bırakmak hukuk devletinde mümkün değildir. Çünkü hukuk kurallar hiyerarşisi değildir, haklar toplamıdır. Adalet bu hakların yerini bulmasıdır. Bir yandan haksızlığı yapanın yanına bırakmazken öteki yandan mağdurun hukuka, toplumsal barışa, huzura olan inancını tamir eden bir hukuk nizamı adildir, demokratiktir, muteberdir.” değerlendirmesinde bulundu.
“SOSYAL DEVLET OLMANIN GEREĞİ”
Mağduru müdafaanın toplumsal devleti gereği olduğuna işaret eden Gül, “Mağdurlara, kabahati yetkili makamlara bildirmeleri konusunda yürek verici bir yaklaşım içinde olmalıyız. Bilhassa bayanlara yönelik şiddet, aile içi şiddet olayları üzere mağduriyetlerde hukukun onların yanında, faillerin ensesinde olduğunu uygulamalarınızla ortaya koymalısınız. Bu durum yeni mağduriyetlerin önlenmesine ve adaletin tez vakitte tecellisini beraberinde getirir.” diye konuştu.
Adalet Bakanı Gül, devletin temel misyonunun muhafaza yükümlülüğü olduğunu, bu kapsamda mağdurların yeni mağduriyetler yaşamasının önüne geçmesi gerektiğini söyledi.
Suça maruz kaldığında şikayetini lisana getiren ve isimli sürece dahil olan mağdurlara yaklaşım şeklinin taşıdığı kıymete değinen Gül, mağdura hak ve yükümlülüklerinin hatırlatılması ve anlatılması, isimli sürecin kademeleri hakkında bilgilendirilmesi, ikincil örselenmelerin önüne geçilmesi, psiko-sosyal takviye alabilmesi üzere tamamlayıcı adımların da mağduru önceleyen uygulamalar olarak dikkati çektiğini hatırlattı.
Bunların yanında uzlaşma üzere onarıcı adalet manasında çok değerli uygulamaların da kelam konusu olduğunu aktaran Gül, “Bazen bir bağış yapmak, bir kitap ikram etmek, özür dilemek üzere bir ekip fiillerle onarıcı adaletin yerine gelebilmesi bu uygulamayla mümkün olabilmektedir.” dedi.
Yargı Islahatı Strateji Dokümanı’nda bu bakış açısıyla çalışmaları ortaya koyduklarını belirten Gül, “Adli Süreçte Mağdur Odaklı Yaklaşımların Güçlendirilmesi” ve “Alternatif Uyuşmazlık Tahlil Prosedürlerinin Yaygınlaştırılması”nı gayeler ortasına dahil ettiklerini bildirdi.
Bu anlayışla yüzlerini caydırıcı adalet anlayışından daha çok onarıcı adalet ve mağdur odaklı adalet sistemine hakikat çevirdiklerini vurgulayan Gül, “Onarıcı adalet esasen mağdur haklarının korumak ve güçlendirmek kadar failin de adil yargılanma ve topluma tekrar kazandırılması emeline hizmet etmektedir. Bu sistemde silahların eşitliği unsurundan yalnızca bir tarafın kazanması değil, adaletin kazanması ve münasebetiyle herkesin kazanması anlayışı yer almaktadır.” halinde konuştu.
Geride kalan 18 yılda çok kıymetli adımlar atıldığını belirten Gül, bu yıl haziran ayında çok değerli bir Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin yürürlüğe girdiğini anımsattı.
Cürüm Mağdurlarının Desteklenmesine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi sayesinde bu alandaki adımların çıtasının daha üst çıktığını söyleyen Gül, kararnameyle kuşkulu yahut sanıkla mağdurun temasını önleyici önlemler başta olmak üzere pek çok adım atıldığını anlattı.
Bakan Gül, bu kapsamda daha evvel yalnızca aile, çocuk mahkemelerinde vazife yapan tüm uzmanların Cumhuriyet Savcıları ve tüm mahkemelere hizmet vermesinin yolunun açıldığını hatırlattı.
Bu çerçevede “Adli Takviye ve Mağdur Hizmetleri Dairesi Başkanlığı” kurulduğunu, vilayetlerde de “Adli Takviye ve Mağdur Hizmetleri Müdürlükleri”nin kurulmaya başlandığını ve ileride yaygınlaştırılacağını belirten Abdulhamit Gül, şöyle devam etti:
“Bu müdürlüklerimizin temel misyonu de mağdurların isimli süreçte yalnız olmadıklarını hissettirmek ve devletin müşfik yüzünü göstermektir. Pahalı çalışanlarımızdan beklentimiz, devletin bu müşfik yüzünü göstermek, adliyeye geldiğinde mağdurun eli, kolu, gözü olmanızdır. Adliyede ‘devlet benim yanımda, mağdurun yanında, adaletin yanında’ dedirtmenizdir. Bunu yapacak olan sizlersiniz. Yeni kuruldunuz lakin bir mağdurun adliyenin kapısından girdiğinde ‘elinden tutacağım, yalnız hissettirmeyeceğim’ diye düşünen tüm çalışma arkadaşlarıma teşekkür ediyorum.”
“FAİLLE KARŞI KARŞIYA GELMEDEN YARGILAMA SÜREÇLERİ MUVAFFAKİYETLE DEVAM ETMEKTE”
Bilhassa çocuklara karşı işlenen hatalarda ve cinsel kabahatlerde duruşma salonlarında kabahatin anlattırılmasının tekrar travma yaşanmasına neden olduğuna işaret eden Gül, “Buna mahzur olmak ismine bildiğiniz üzere isimli görüşme odaları faaliyete geçirildi. Tekrar uzmanlar eşliğinde duruşmada faille karşı karşıya gelmeden yargılama süreçleri muvaffakiyetle devam etmektedir. Bu ortamda da her bir mağdur vatandaşımızın kabahat mağduru olarak ‘devlet benim yanımda’ diyebilmesi, bu duyguyu hissettirebilmesi bizim ortak gayemizdir.” dedi.
Bu uygulamanın kapsamının da genişletildiğini anımsatan Gül, artık sanıkla yüz yüze gelmemesi bedellendirilen tüm mağdurlar ve şahit tabirlerinin de bu odalarda alınmasının mümkün hale getirildiğinin altını çizdi.
İsimli dayanak müdürlüklerinin sayısını gelecek yıl 150’ye ulaştırmayı hedeflediklerini kaydeden Adalet Bakanı Gül, “400 yeni uzman istihdam ederek müdürlüklerimizi destekleyeceğiz. İnşallah 2021 ve devamı süreçte alacağımız çalışanlarımızla 813 olan uzman sayımızı 1923’e çıkarmış olacağız.” tabirini kullandı.
Haber7
