Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, ülkemizde oluşan evsel atık ölçüsünün 1995 yılında 17 milyon ton civarında iken 2018 yılında 32 milyon tonu aştığını belirterek, 2023’de ise bu ölçünün 38 milyon tonun üzerine çıkacağının öngörüldüğünü söyledi.
Geri dönüşüm seferberliğini Yeni Şafak’a kıymetlendiren Bakan Kurum, Emine Erdoğan’ın himayelerinde 2017 yılında başlattıkları sıfır atık hareketinin kazanımlarını sayılarla anlattı.
209 MİLYON AĞAÇ KURTARDIK
Sıfır Atık Yönetmeliği’ni 12 Temmuz 2019 tarihinde yayımladıklarına dikkat çeken Kurum, “2023 gayesi olarak belirlediğimiz 20 milyar liralık tasarruf ölçüsüne şimdiden ulaştık. 3 yılda toplanan atıklardan 17 milyar TL ekonomik çıkar sağladık. 315 milyon kWh güç tasarrufu, 345 milyon metreküp su tasarrufu, 2 milyar ton sera gazı salınımını engelledik. 50 milyon varil petrol, 397 milyon ton hammadde tasarrufu sağladık. Bu çalışmalarımızla tam 209 milyon ağaç kurtardık” dedi.
90 BİN KURUMDA SIFIR ATIK SİSTEMİ
Kurum, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi, TBMM ve 81 vilayetteki Etraf ve Şehircilik Vilayet Müdürlükleri başta olmak üzere 90 bin kurum ve kuruluş binasında sıfır atık sistemine geçtiklerini aktardı.
Sıfır atık projesi için Emine Erdoğan’a Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın Sürdürülebilir Kalkınma Gayeleri Hareket Mükafatı takdim edildiğini anımsatan Kurum, “89 belediyede (29 il) 1. Sınıf Atık Getirme Merkezi kurduk. Bakanlığımıza sunulan 233 belediyenin sıfır atık projesi değerlendirdik, 98 belediyenin projesi ise uygun bulduk ve finansal olarak destekleme kararı aldık. Lokal ölçekte uygulamaların aktifliğini artırmak için de 81 ilin sıfır atık idare planını hazırladık. 11 farklı kesime ait sıfır atık uygulama kılavuzumuzu hazırladık” diye konuştu.
30 MİLYAR LİRALIK TASARRUF MAKSADI
Bakan Kurum, sıfır atık nitelikli evrak kriterlerini de belirlediklerini söz ederek, 2021’in OSB, havaalanları, limanlar, terminaller, akaryakıt istasyonları, AVM ve zincir marketlerinin tamamının sıfır atığa geçiş yılı olacağını vurguladı.
Sıfır Atık Hareketi’nin 2023 yılına kadar Türkiye’nin tamamına yayılmasını hedeflediklerini anlatan Kurum, şu bilgileri paylaştı:
“2023 yılına kadar bu alanda maksadımız 100 bin bireye direkt istihdam sağlamaktı. 60 bin kişi sıfır atık uygulamaları kapsamında çalışmaya başladı. 2023 amacımızı güncelliyoruz, 150 bin şahsa istihdam sağlamayı hedefliyoruz. Bu kapsamda 20 milyar lira olan tasarruf amacımızı 30 milyar liraya çıkarıyoruz. Projenin ülke çapına yayılması ile birlikte hâlihazırda yüzde 13 olan geri kazanım oranını yüzde 19’a çıkardık. 2023 yılında ise bunu yüzde 35’e çıkarmayı hedefliyoruz.”
TÜRKİYE ÇÖP İTHALATI YAPMADI
Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, insanların daha pak kentlerde hayat sürmeleri ve etrafın de her türlü ziyanlı unsurlardan arındırılmasının en büyük maksatları olduğunu söz etti.
Bu manada; atık idaresinde değerli adımlar atarak yeni tahliller getirdiklerine dikkat çeken Kurum, şunları kaydetti:
“Ülkemize giren ithal atıkların kotasını yüzde 50’ye düşürdük. Burada, geri dönüşüm tesislerimizin nitelikli hammadde muhtaçlığını iç piyasadan karşılamasının önünü açtık. Bu sayede, ekonomimize milyarlarca lira katkı sağlamış olacağız. 2021 yılının çabucak başında karışık plastik atık ithalatını büsbütün yasakladık. Ticaret Bakanlığımız’la birlikte; plastik atık ithalatında en büyük hisseye sahip olan etilen polimer kümesindeki plastik ambalaj atıklarının ithalatını da büsbütün durdurduk. Türkiye hiçbir vakit çöp ithalatı yapmamıştır. Milletimizin sıhhatini tehdit eden hiçbir hususun, bu ülkeye girmesine asla müsaade etmedik, etmeyeceğiz.”
1 TON KAĞIDIN GERİ DÖNÜŞÜMÜ 17 AĞAÇ KURTARIR
* Türkiye’de yılda ortalama 762 milyon ton atık ortaya çıkıyor. Her 1 ton kâğıdın geri kazanılmasıyla en az 17 ağaç kurtarılabilir.
* Bir aile, yıllık ortalama 330 adet cam şişe ve kavanoz kullanıyor. 10 adet metal kutu kazanıldığında 100 wattlık bir ampul 35 saat yanabilir.
* 1 ton camın geri kazanılması yüzde 30 ham unsur tasarrufu sağlar. 30 kilogram daha az sera salınımı gerçekleşir.
ETRAF VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI NELER YAPIYOR?
-2020 itibariyle sıfır atık sistemini kuran binalara temel düzey sıfır atık dokümanı verilmeye başlandı. Doküman alan bina sayısı 35 bin 600’e ulaştı.
-Sıfır atık projesi ile kâğıt, cam, plastik, metal üzere kıymetlendirilebilir atıklar kaynağında başka toplanarak geri kazandırılıyor.
-Öncelikli olarak şuurlu bir tüketimi temel alınan seferberlik kapsamında; artan yemek ve ekmek artıkları başka toplanarak hayvan barınaklarına gönderilip besin muhtaçlığı karşılanıyor.
-Organik atıklar toprak güzelleştirici olan kompost üretiminde kullanılıyor. Bitkisel atık yağlar başka olarak toplanıp geri kazanılıyor.
-Atık haline gelmiş elektrikli ve elektronik eşyalar başka atıklarla karıştırılmadan farklı olarak biriktirilerek, geri kazanıma gönderiliyor.
-Belediyelerin sıfır atık idare sisteminin en kıymetli maksat kitlelerinden biri olarak öne çıkıyor. 2021 yılının birinci çeyreğinde 46 belediye hizmet alanı için evrak müracaatında bulundu. Bu belediyelerden 20’sine temel düzey sıfır atık evrakı verildi.
-29’u vilayet olmak üzere 89 belediyede 1. Sınıf Atık Getirme Merkezi kuruldu.
-2020 yılında 88 belediye ile seminer ve kıymetlendirme toplantıları düzenlendi.
-2021 yılında 51 vilayet belediyesi ve 431 ilçe belediyesi için seminer düzenlendi.
-Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na sunulan 233 belediyenin sıfır atık projesinden 98’i uygun bulundu.
-Bakanlık; lokal ölçekte uygulamaların aktifliğini arttırmak için 81 vilayet için “sıfır atık idare planı” hazırlandı.
-Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 11 adet sıfır atık uygulama kılavuzu hazırladı.
Haber7
