TRT Haber Muhabiri Çağla Gül Tuncer, evrak haber serimizin birinci bölümünde Toplum Bilimleri Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan ile alışveriş merkezlerinde (AVM) “Nerede yanlış yapıyoruz?” sorusuna yanıt aradı:
Denetimli toplumsal hayatın başlaması ile birlikte çok sayıda rehber yayınlandı sahanın bilirkişilerin salgının en başından bu yana olduğu üzere o kuralları tekrar etmeye devam ediyor.
PEKALA O KURALLARA NE KADAR RİAYET EDİYORUZ?
Zira vaka sayılarındaki düşüş azaldı. Kalabalıkların ağır olduğu noktalara bu kez koronavirüs bilim şurası üyeleri ile birlikte gideceğiz ve nerede yanlış yapıyoruz yakından bakacağız.
ANKARA’NIN EN AĞIR ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNDEN BİRİNDEYİZ
Ankara’nın en ağır alışveriş merkezlerinden birisi… Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan ile birlikte içeri giriyoruz. Maske, toplumsal aralık ve hijyen kurallarına uyulup uyulmadığına bakacağız.
Döner kapıdan toplumsal uzaklığa uyarak içeriye giriyoruz. Bizi birinci olarak vücut sıcaklığını ölçen kameralar karşılıyor. Prof. Dr. İlhan, her AVM’nin bu türlü imkanı olmayabileceğini, çalışanların bu üzere durumlarda dikkat etmesi gerektiğini söylüyor.
BIRINCI YANLIŞ: FIZIKÎ UZAKLIK
Devam ediyoruz. Ankara’nın en ağır alışveriş merkezlerinden birinde kalabalığın en ağır olduğu saatlerdeyiz.
Prof. Dr. İlhan, birinci yanlışımıza dikkat çekiyor:
“Sosyal uzaklık konusu burada en çok ihlal edilen mevzu. Maske herkes takıyor fakat fizikî uzaklık ile ilgili çok peş peşe giden vatandaşlar var.”
ASANSÖRLER BOŞ
AVM’lerde mütemadi olarak kullanılan asansörlerin önüne gidiyoruz. Ama pandemi öncesi yoğunluk gözlenen asansörler artık pek tercih edilmiyor. O denli ki 5 dakikadır çağırdığımız asansörler daima boş olarak geri geliyor. Beşerler daha çok yürüyen merdivenleri tercih ediyor.
Prof. Dr. İlhan:
“Eğer koronavirüs olmasaydı bu asansörlerin önünde ziyadesiyle kalabalık görecektik. Vatandaşları buradan kutlamak gerekiyor. Asansörlerin önünde hiçbir kalabalık yok.”
Daha sonra asansörlerden birinin içine giriyoruz. Prof. Dr. İlhan, 16 kişilik asansörün 4 kişi binilecek formda işaretlenmesinin sahih olduğuna dikkat çekiyor fakat işaretlerin yanıyla alakalı ezalar var.
“Burada tabi yüz yüze durmak bölgesine herkesin gerisini dönmesi daha gerçek. Bulaşı engellemek için birbirimize karşı değil de dışarıya akıllıca durmak gerekiyor.”
YÜRÜYEN MERDİVENLERDE DE TOPLUMSAL UZAKLIĞA DİKKAT DİKKAT: EN AZ 3 BASAMAK
Yürüyen merdivenlerin önüne geliyoruz. Gözümüze birinci çarpan tekrar toplumsal araya uyulmaması.
“Fiziksel uzaklığa uyulmuyor. Aslında aşağıya inerken en az arada 3 basamak bırakmak gereliyor. Gerideki ve öndeki vatandaşları uyarmak gerekiyor. Aksi halde kendimizi ve diğerlerini riske atabiliriz. Bu formda risk azalıyor lakin hiçbir devir risk yok deme talihimiz yok. Yeniden mümkünse tırabzana dokunmamak gerekiyor.”
ÇOCUKLARDA RİSK ALTINDA, ONLARIN DA MASKE TAKMASI GEREKİYOR
Alışveriş merkezinde ufak bir gezintiye çıkıyoruz. Yürürken tekrar toplumsal uzaklığa uyulmadığı ve kimi alanlarda vatandaşların maske takmadığı gözümüze çarpıyor. Gözüme tekrar ailesi ile gezen ancak maske takmayan bir çocuk ilişiyor.
Kesinlikle çocukların da maske takması gerekiyor. Maskesiz bir biçimde çocukların da riski artıyor. Çocukların enfeksiyonu alması, enfeksiyonu konuta taşımaları manasına geliyor. Şuanda Türkiye’deki vakaların yüzde 5’i 18 yaşın altında. Yani küçükler de hasta olabilir. 18 yaşın altında nasıl tesirler yapıyor bilmiyoruz. Tahminen onlarda kalıcı tesirler de yapabilir.”
YEMEK DEVRANI LAKIN ARALI
Alışveriş merkezinin yemek kısmına akıllıca yöneliyoruz. Masalar arası mesafe iyi evet ya sonrası…
“Masalar arası uzaklık mütenasip görünüyor lakin masalarda çok kalabalık görünüyor vatandaşlar. 7-8 kişi oturan masalar var. Bunlar aslında iki masa oturabilir. Şunu tekrar vurgulamak gerekiyor son periyot vakalarda birebir soyadlı insan, tıpkı aileden insan çok fazla. Vatandaşlarımız şöyle düşünüyorlar ‘o benim ailemden ailemden bana bulaşmaz.’
Evet yemek tarafken maskemizi çıkaralım fakat yemek bittikten sonra da tekrar takalım. Lakin görüyoruz ki maatteessüf yüzde 50’den daha fazlası yemeği bittikten sonra maske takmaktan imtina ediyor. Tıpkı alışveriş merkezine gelirken maske takıp girdikten sonra burnunun altına indirdikleri üzere…”
Haber7
