Bodrum’da bulunan 2400 yıl evvel Karya Satrabı Mausolos tarafından inşa edilen Halikarnassos Surları’nın kurtarma hafriyatı, paklık ve etraf düzenlemesi çalışmaları devam ediyor. Kasım ayında başlayan çalışmalar hakkında açıklamalarda bulunan Bodrum Belediye Lideri Ahmet Aras, “Halikarnasos surları, duvarları, kuleleri, Mylasa, Pedesa ve Myndos kapıları ile yalnızca bir sur değil, kıymetli bir anıt eser olarak kabul edilmektedir. Bu kıymetli anıt yapıtın kurtarma hafriyatının yapılması, üzerindeki bitki, çöp ve molozlardan arındırılıp korunur ve görünür hale getirilmesi için bir proje geliştirdik” dedi.
Muğla’nın Bodrum ilçesinde bulunan tarihi Halikarnassos Surları için 18 Kasım tarihinde, Muğla Kültür Varlıklarını Müdafaa Bölge Heyeti’nin 10135 nolu kararı ile Halikarnassos Batı Sur Duvarları Kurtarma Hafriyatı ve Paklık Çalışmaları Projesi’ne başlandı. Bodrum Belediyesi tarafından yürütülen, 2400 yıl evvel Karya Satrabı Mausolos tarafından inşa edilen surlardaki kurtarma hafriyatı ile paklık ve düzenleme çalışmaları hala devam ediyor. Eskiçeşme Mahallesi’nde bulunan çalışmaların başladığı alanda bugün, Bodrum Belediye Lideri Ahmet Aras, Eskiçeşme Mahallesi Muhtarı Beğenilen Sinop, Muğla Sıtkı Koçma Üniversitesi Arkeoloji Kısım Lideri Prof. Dr. Adnan Diler, Akademia Vakfı Lideri Özay Kartal ve Bodrum Belediye Lider Yardımcısı Turgay Kaya incelemelerde bulundu.
“SURLAR, M.Ö. 377-362 YILLARI ORTASINDA YAPILMIŞ”
İncelemelerin akabinde çalışmalar hakkında açıklama yapan Bodrum Belediye Lideri Aras, çalışmaların Bodrum tarihi ve turizmi açısından değerine dikkat çekerek, “2400 yıl evvel Karya Satrabı Mausolos tarafından inşa edilen Halikarnassos surlarının, kurtarma hafriyatı, paklık ve etraf düzenlemesi çalışmalarını AKADEMİA Vakfı ile ortak bir biçimde yürütüyoruz. Bu çalışmalarımız, Bodrum Müzesi nezaretinde ve kontrolünde yapılmaktadır. Karya’nın başşehrini, Mylasa’dan Halikarnassos’a taşıyan Satrap Mausolos tarafından inşa edilen surlar, M.Ö. 377-362 yılları ortasında yapılmıştır. Halikarnasos surları, duvarları, kuleleri, Mylasa, Pedesa ve Myndos kapıları ile yalnızca bir sur değil, kıymetli bir anıt eser olarak kabul edilmektedir. 7 kilometre uzunluğundaki surların, 5 kilometreye yakın bir kısmı yer yer ağır tahribatlara uğramış olmasına karşın, günümüze kadar ulaşabilmiş durumdadır. Bu değerli anıt yapıtın kurtarma hafriyatının yapılması, üzerindeki bitki, çöp ve molozlardan arındırılıp korunur ve görünür hale getirilmesi için bir proje geliştirdik” sözlerini kullandı.
“BİR HAZİNENİN ÜSTÜNDE OTURDUĞUMUZU SÖYLEMEK YANLIŞ OLMAZ”
Proje kapsamında, Muğla Kültür Varlıklarını Müdafaa Bölge Şurası’nın 18 Kasım tarihli ve 10135 nolu kararı ile birinci etap Halikarnassos Batı Sur Duvarları Kurtarma Hafriyatı ve Paklık Çalışmaları yapılması konusunda müsaade alındığını belirten Bodrum Belediye Lideri Aras, konuşmasına şöyle devam etti “Halikarnassos Batı Sur Duvarları Kurtarma Hafriyatı ve Paklık Çalışmaları, Bodrum ismine çok heyecan duyduğumuz ve hayati ehemmiyette kabul ettiğimiz bir projedir. Antik surlar ve etrafının ortaya çıkarılması, Bodrum turizmine kıymetli bir ivme kazandıracaktır. Bir hazinenin üstünde oturduğumuzu söylemek yanlış olmaz. Bu bizim ortak mirasımızdır. Bir yandan kentimizin tarihi mirasını ortaya çıkarmak için projeler geliştirmeye devam ederken, bir yandan da doğal mirasımızın korunması için çabayı elden bırakmıyoruz. Bodrum’a gelen herkesin bu surları görmesini istiyoruz, zira bunları gören o vakit Antik Halikarnassos kentini hayal edebilecek. Bu çalışmaları aslında, insanların nereye geldiğini fark etmeleri için yapıyoruz. Biz Bodrum’dayız. 3500 Yıllık tarihe sahip Lelegler, Karyalılar, Romalılar, Bizanslılar, Osmanlı, Rodos şövalyeleri ve bizler düşünün bu türlü bir kıymetin üzerinde oturduğumuzun farkında olmuyoruz bazen. O yüzden bir şey yaparken, bir inşaat yaparken doğayı, tarihi basitçe katledebiliyoruz. Nerede olduğumuzu çok iyi bilmemiz lazım.”
Belediye Lider Aras, başta Kültür ve Turizm Bakanlığına, yıllardır Pedesa Antik Kent kazılarına başkanlık eden Prof. Dr. Adnan Diler’e, Akedemia Vakfı yöneticilerine, Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’ne ve çalışma yapılan bölgedeki arazi sahiplerine teşekkür ederek konuşmasını tamamladı.
“KENTİN KENDİ KİMLİĞİ ORTAYA ÇIKACAK, BUGÜNE KADAR BU TÜRLÜ ÖNEMLİ BİR YOL ALMAMIŞTIK”
Proje hakkında konuşan Akademia Vakfı Lideri Özay Kartal ise, “Kentimize sahip çıkıyoruz. Bodrum kentiyle bir arada bilhassa Halikarnassos kentine sahip çıkmak istiyoruz. Doğal sahip çıkmak için projeler üretiyoruz, ama bu projeler tek başına sahip çıkmaya kâfi olmuyor. Bilhassa devletimizin ve lokal idarenin bize sağlayacağı imkan ve güçlerle direkt orantılı. Hasebiyle ben, bu projenin başlamasında Kültür ve Turizm Bakanımız sayın Mehmet Ersoy’a ve her şeyden öncede bu projenin hayata geçmesini sağlayan sevgili belediye liderimiz Ahmet Aras’a, lider yardımcımız Turgay Kaya’ya ve her şeyden evvel özel mülk sahiplerinin bize sağlamış oldukları muvafakatlerden ötürü çok teşekkür ediyorum. Mahallî idaremiz ve halkımız bize takviye olduğu sürece Bodrum’un tarihine, kültürüne ve arkeolojisinin tekrar gün yüzüne çıkartılması ve Bodrum halkına, turizmine ve ülkeye yararlı projeler üretmeye devam edeceğiz” dedi.
Projenin danışmanlığını yürüten Prof. Dr. Adnan Diler ise Halikarnassos Surlarının ehemmiyetine ve tarihine dikkat çekerek şunları söyledi “Bu surların doğal ki paklık ve bu türlü etraf düzenleme çalışmalarıyla tekrar gün yüzüne çıkarılması, bunlarla ilgili bir müdafaa projesinin geliştirilmesi takdire şayandır. Yıllardır daima beklediğimiz bir projedir bu. Bu Halikarnassos’da yaklaşık 50 yıldır çalışan Danimarkalı takım tarafından da çok önemsendi, lakin bugüne kadar bu türlü önemli bir yol almamıştık. Bu çalışma ortaya çıktığı için bende çok memnun oldum ve başkanlık tarafından yapılan teklife de olumlu baktım. Bu surlar kentin kendi kimliğinin ortaya çıkmasına da yarayacak, zira Halikarnassos Surları bizim sınırı bala dediğimiz çok zirveler üzerinden geçen çok geniş bir alanı kuşatır. Bunun içerisinde en az 4 kale var. Çok sayıda 40 civarında kule desteklenmiştir ve kent son derece güçlü bir savunma sistemindedir. Doğallıkla bu surların planı çıkarılmıştı lakin hakikaten kendi kimliğiyle paklık çalışması ve hafriyat çalışması yapılmadığı için bilinmiyordu. Artık bu çalışmalar yapılıyor. Bu çalışmalarla birlikte paklık çalışması ve yer yer konsey müsaadesi ile hafriyat çalışmalarıyla gün yüzüne çıkarılacaktır ve bunların müdafaa tedbirleri alınarak tıpkı vakitte etraf düzenlemesi projeleri yapılacak. Buradaki çalışmalar Bodrum Su altı Arkeoloji Müzesi kontrolünde yapılmaktadır. Bu çalışma uzun bir süreç alacak ve etaplar halinde yapılacak. Bu çalışmanın sonucunda Halikarnassos’da, tüm Bodrumluların artık nasıl bir kentte yaşadığını, ben artık daha iyi anlayacağını düşünüyorum. Bu proje yalnızca bununla kalmamalıdır. Karya’nın bu çok kıymetli başşehri, bilhassa endüstrinin dışarı taşınması, otogarın taşınması, daha sonra Mausoleum ile ortadaki boşlukların tekrar düzenlenmesi ile bence yeni bir boyut kazandıracaktır. Bodrum’un, Halikarnassos’un hak ettiği durum budur.”
Haber7