Dünya umumunda yekun Kovid-19 vaka sayısı 15 milyona yaklaşırken, can kaybı da 600 bini aştı. Salgının merkezi ve en çok can kaybının yaşandığı devlet olmayı sürdüren ABD’de, son periyotta günlük vaka sayılarının rekor seviyelere ulaşmasının akabinde 20’nin üzerinde eyalette normalleşme kesintiye uğrarken, kısıtlamaların yine uygulanma riski de memleket iktisadının toparlanma sürecini tehdit ediyor.
Jeopolitik tarafta ABD ile Çin arasında tırmanan tansiyon de yatırımcıların odağında kalmayı sürdürüyor. Geçen hafta ABD idaresi, Çinli teknoloji firması Huawei’nin kimi çalışanlarına vize kısıtlaması getirirken, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab, yaptıkları telefon görüşmesinde, “güvenli 5G çözümleri” konusunda birlikte çalışma vurgusu yaptı.
Geçen hafta ABD’de başta perakende satışlar olmak üzere haziran ayına ilişkin tüm aktivite göstergeleri güçlü gelmeye devam etti. ABD’de haziran ayı perakende satışlar aylık yüzde 7,5 ile beklentiyi aşarken, evvelki ay doneleri de yukarı revize edildi. Haziran devrine ait kapasite tasarrufu yüzde 68,6 ve sanayi üretimi aylık yüzde 5,4 artışla beklentiden sarih yüksek gerçekleşti.
Hafta umumunda dalgalı bir seyir izleyen New York borsasında cuma günü Dow Jones endeksi yüzde 0,23 gerilerken, S&P 500 endeksi yüzde 0,28 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,28 artış gösterdi. Dolar endeksi geçen hafta 95,8 ile 10 Haziran’dan bu yana en düşük seviyeyi görmesi sonrasında bugün 96 seviyelerinde yatay hareket ediyor. Cuma günü yüzde 0,63’ün üzerini gören ABD 10 yıllık tahvil faizleri ise bugün yüzde 0,6170 seviyelerine geriledi.
Avrupa tarafında geçen hafta Avrupa Merkez Bankası (ECB), piyasa beklentisi doğrultusunda temmuz içtimasında getirileri sabit tutarken, 1 trilyon 350 milyar avroluk Pandemi Acil Varlık Alım Programı (PEPP) boyutunda da değişikliğe gitmedi. Avrupa Merkez Bankası (ECB) Yöneticisi Christine Lagarde, içtimanın akabinde yaptığı açıklamada, “Ekonomik toparlanmayı desteklemek ve orta vadede fiyat istikrarını korumak için büyük ölçüde nakdî teşvik gerekiyor.” sözlerini kullandı.
Analistler, ECB’nin temmuz içtimasında getirilerde ve varlık alım programlarında değişikliğe gitmese de gelecek aylarda para siyasetinde daha fazla gevşemeye gidebileceğini kestirim ediyor.
Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 devletin önderi, yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) ekonomik tesirlerine karşı hazırlanan kurtarma programı ve gelecekteki bütçe konusunda cuma gününden bu yana devam eden müzakerelerde şimdi ittifak sağlayamazken tepe programı tekrar uzatıldı. Zirvede, salgının ekonomik tesirlerine karşı hazırlanan yekun 750 milyar avroluk ekonomik kurtarma programı ile yaklaşık 1 trilyon avroluk AB’nin 2021-2027’deki bütçesini belirleyecek “Çok Yıllı Mali Çerçeve” taslağı müzakere ediliyor.
AB memleketleri içinde “Tutumlu 4’lü” olarak isimlendirilen Hollanda, Danimarka, İsveç ve Avusturya, bilhassa kurtarma programındaki hibeleri soğuk karşılıyor. Bu devletler, muhtaçlık duyan AB memleketlerine “koşullu” biçimde kredi verilmesini ve bunların ileride geri ödenmesini istiyor.Macaristan ve Polonya, AB fonlarının hukukun üstünlüğü koşuluna bağlanmasına soğuk bakıyor. Bu türlü bir durumda bütçe ve kurtarma programını veto etmeyi planlıyor.
Avrupa’da geçen hafta boyunca hak piyasalarında karışık bir seyir izlenirken, cuma günü Almanya’da DAX endeksi yüzde 0,35 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,63 yükseldi, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,31 kıymet kaybetti. Geçen hafta 1,1453 ile 4 ayın en yüksek seviyesini gören avro/dolar paritesi, bugün yüzde 0,1 düşüşle 1,1425 seviyelerinde hareket ediyor.
Asya borsalarında yeni hafta karışık bir seyirle başlarken, kapanışa yakın Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 2,6 kıymet kazandı. Japonya’da haziran dış ticaret açığı 268,8 milyar yen ile beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,1 kıymet kaybetti.
Yurt içinde, Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, hafta genelinde küresel hak piyasalarına koşut karışık bir seyir izledi. BIST 100 endeksi uma gününü yatay bir seyirle 118.786,10 puandan kapatsa da haftalık bazda yüzde 3,46 yükseldi. Cuma gününü 6,86 seviyelerinden tamamlayan dolar/TL ise yeni haftaya yatay bir başlangıç yaptı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), hafta sonu yabancı para zorunluk nispetlerinde değişiklik yaptığını duyurdu. TCMB’den yapılan açıklamada, “Normalleşme sürecinin bir modülü olarak, finansal istikrarın desteklenmesi emeliyle, yabancı para farz karşılık orantılarının tüm bankalar için tüm yükümlülük çeşitlerinde ve vade dilimlerinde 300 baz puan artırılmasına karar verilmiştir. Alınan bu kararla, piyasadan yaklaşık 9,2 milyar ABD doları meblağında döviz ve altın cinsinden likidite çekilmesi beklenmektedir.” tabirleri kullanıldı.
Bu hafta, yurt içinde perşembe günkü TCMB Para Siyaseti Heyeti içtimasının, yurt dışında ise dünya umumunda cuma günü açıklanacak Satınalma Başkanları Endeksi (PMI) olguları başta olmak üzere ağır data gündeminin takip edileceğini belirten analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 117.000 puanın destek, 120.000 direnç olarak öne çıktığını bildirdi.
Piyasalarda bugün takip edilecek datalar şöyle:
09.00 Almanya, haziran ayı Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE)
10.00 Türkiye, mayıs ayı kısa vadeli dış borç istatistikleri
10.00 Türkiye, mayıs ayı memleketler arası yatırım durumu
10.00 Türkiye, haziran ayı yurt dışı ÜFE
11.00 Avro Yeri, mayıs ayı cari süreçler dengesi
Haber7
