Koronavirüs yeni mutasyonlarla birlikte daha bulaşıcı bir hale gelirken sıhhat vazifelileri de maske tercihleri konusunda vatandaşları uyarıyor. Vatandaşa yapılan bir teklif ise maskeyi tek yerine çift kat takmak. Pekala çift kat maske takarken nelere dikkat etmeli?
NEDEN ÇİFT MASKEYE GEREKSİNİMİM VAR?
Kimi uzmanlara nazaran virüs daha bulaşıcı epeyce ağız ve burun bölgesini daha iyi kapatma gereksinimi ortaya çıktı. İki maske tek maskenin bıraktığı boşlukları doldurabilir.
İKİ CERRAHİ MASKE TAKABİLİR MİYİM?
ABD Bulaşıcı Hastalıkları Tedbire Merkezi (CDC) tarafından kullan at, iki cerrahi maskeyi takmak önerilmiyor. ‘Bu maskeler tam olarak yüze oturmuyor bu sebepten dolayı boşluklar kalabiliyor’ deniyor. Tavsiyeye nazaran cerrahi maske üzerine bez maske takmak boşlukları kapatıyor.
N95 MASKESİNDEN İKİ TANE TAKILIR MI?
N95 tıbbi maskeler ortasında altın standart olarak tanımlanıyor. KN95 ise aynısının Çin’de yapılmış versiyonu. Bu maskeler yanlışsız takıldığında virüse karşı büyük önleyicilikleri var. Ama tıpkı salgının birinci periyodunda olduğu üzere bu maskeleri bulmak çok da kolay değil. ABD Bulaşıcı Hastalıkları Tedbire Merkezi (CDC) çift N95 maskesini takmayı önermiyor.
MASKENİZİN HAVA GEÇİRİP GEÇİRMEDİĞİNİ NASIL ANLARSINIZ?
Ellerinizi bağırır bir biçimde yanaklarınıza yanlışsız götürün ve nefes alın. Şayet maskenin köşelerinden hava girdiğini hissediyorsanız maskenizde boşluklar var demektir. CDC “Eğer maskeniz iyi halde kapalıysa soluk alıp vermenizle birlikte maskenin içinde bir sıcaklık hissedersiniz” diyor.
‘MUM TESTİ’ YAPMAK TESİRLİ Mİ?
Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşayan pek çok kişi maskelerinin güçlü olup olmadığını anlamak için mum testi yapıyor. Halk ortasında yaygın olan inanışa nazaran şayet yakılan bir mum kişi maskesini takıp üflediğinde sönüyor ise o maske iyi değil zira hava kaçırıyor demek. Columbia Üniversitesi’nden profesör V.Faye McNeill ise ucuz tek katmanlı maskelerin bile testi geçebildiğini belirterek testin sonucunun pek sağlıklı olmadığı görüşünde.
MASKE NASIL TAKILIR?
Türkiye Cumhuriyeti Sıhhat Bakanlığı’nın hazırladığı kamu spotu görüntüsünde yer alan bilgilere nazaran maskeyi takmadan evvel eller en az 20 saniye su ve olağan sabunla yıkanmalı. Maske katlı kısmı dış tarafta kalacak, üst tarafındaki metal şerit burun köprüsünün üzerine gelecek halde takılıyor.
TÜRKİYE’DEKİ UZMANLAR NEYİ ÖNERİYOR?
Türkiye’de de bir müddettir çift maske takılması yaygın olarak başvurulan bir uygulama.
Son devirde bilhassa birinci olarak İngiltere’de tespit edilen ve daha süratli yayıldığına yönelik bulgulara ulaşılan yeni varyantın ortaya çıkmasıyla birlikte çift maske kullanımı da artış gösteriyor.
Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, mutasyonlu virüs nedeniyle toplumsal aralığa bilhassa dikkat edilmesi ve kapalı yerlerde çift maske takılması gerektiğini söylemişti. Kara, geçtiğimiz haftalarda DHA’ya yaptığı değerlendirmede, “Önceden uzaklığımız 1 metre ise artık bunu en az 1,5 metre, evvelden karşılıklı durma süremiz diyelim ki 10 dakika ise artık bunu kesinlikle 2-3 dakikalara indirmemiz lazım. Lakin bilhassa kapalı bir ortamdayız, havalandırması az olan bir ortamdayız ve müddet de biraz uzayacaksa o vakit maske sayısını iki maske yapabiliriz ya da Almanya’nın önerdiği filtre özelliği daha sıkı olan havadaki partikülleri bile tutabilen maskeyi tercih etmek o denli bir ortamda gerekebilir” demişti.
ÖZLÜ: DAHA SIK MASKE DEĞİŞTİRİN
Benzeri bir kıymetlendirme bir diğer Bilim Heyeti Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü’den gelmişti. Özlü, mutasyona uğramış virüsün daha süratli yayıldığına dikkat çekerek, bu kurallar altında maskelerin daha sık değiştirilmesi gerektiğini söyledi. Özlü, “Çift maske kullanımı gündemde lakin maskenizi şayet yöntemine uygun kullanıyorsanız ve etrafınızdaki herkes de maskeli ise tek maske sizi büyük oranda korur. Öbür beşerler maske takmıyorsa ve arayı korumakta zorlanıyorsanız ikinci maskeyi takmak daha yanlışsız olacaktır” diye konuştu.
Haber7