Marmara Denizi’nin karşı karşıya kaldığı ‘deniz salyası’ olarak isimlendirilen müsilaj, Karadeniz’de de gözlendi. Ordu’nun Fatsa ilçesi Yalıköy Limanı’nda önceki gün küçük çaplı alanda deniz salyası görüldü. Balıkçıların ihbarı ile belediye takımları, deniz yüzeyindeki kirliliği temizledi. Denizdeki salya tehdidi uzmanlarca takip ediliyor.
Fatsa Deniz Bilimleri Fakültesi Balıkçılık Teknolojisi Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aydın, deniz salyasının insan kaynaklı tabiat olayı olduğunu söyledi. Karadeniz’e akan evsel ve ziraî atıkların yanı sıra sanayi, kanalizasyon üzere atıkların denizi kirlettiğini belirten Aydın, “Marmara kapalı deniz, Karadeniz de kapalı deniz. Bu sonuç prestijiyle tabiat olayı lakin bizden kaynaklı tesirlerle gerçekleşmiş bir olay. Azot ve fosfor, evsel atık, kimyasal atık, sanayi atıkları ya da ziraî kaynaklı kirlilikten ötürü oluşan bir olay. Karadeniz’de çay ve fındık tarımında gübre olarak çok fazla ölçüde azot ve fosfor kullanılıyor. Münasebetiyle bunlar vakitle tahminen Marmara kadar yakın bir vakitte bu türlü tesir göstermez lakin bu kirliliğe devam edersek yarın öbür gün 3, 5, 30 yıl sonra bunlarla biz de karşı karşıya kalacağız” diye konuştu.
‘BİYOLOJİK ARITMA SİSTEMİNE GEÇİLMELİ’
Karadeniz’deki vilayetlerin arıtma sistemini biyolojik artıma sistemine dönüştürmesi gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Aydın, “Karadeniz’deki bütün vilayetlerin arıtma ya da kanalizasyonları denize döküyoruz. Düzgün arıtma sistemi de yok aslında. Kanalizasyonları yahut arıtmaları derin deşarj, diyerek 20 metre derinliğe gidip bırakıyoruz. Bunların tamamı Karadeniz’i kirletici ögesi olarak karşımıza çıkıyor. Bu arıtmaları biz biyolojik yüksek arıtma sistemine dönüştürmediğimiz surece Karadeniz’de vakit içinde kirlilik ögesi olarak kendini gösterecektir. Bu salya olmaz, diğer bir şey olur. Gübrelemeyi düzene sokmamız lazım. Vahşice gübreleme yapılmaması lazım. Topraklarımızı verimsiz hale getirdik ve Karadeniz’de kullanılan gübrelerin tamamı ya da kullanılmış olan kimyasalların tamamı yağmur, yüzeysel sularla derelerle ve sonuç prestijiyle denize geliyor. Karadeniz zati çok sağlıklı ekosistem değil” dedi.
‘KARADENİZ’DE ÇÖKÜŞ VAR’
Balık popülasyonlarının azaldığını da kaydeden Prof. Dr. Aydın, “Her geçen gün Karadeniz’de çöküş var. Çöküş olmaya da devam ediyor. Nüfus artışı ile kirletme ögeleri artıyor. Vakitle Karadeniz daha da kirlenecektir. Balık popülasyonlarımız da her geçen gün azalıyor. Hiç yukarı giden eğilim yok. Stoklarımızın tamamı çöküş eğiliminde. Eğer hamsiyi 40 TL’ye, 50 TL’ye yiyorsak demek ki Karadeniz sistemi çöküyor demektir. Bunun başka anlamı yok. Deniz salyasının Marmara’da tesiri 5 yıl sürebilir zira önemli oranda yalnızca suyun yüzeyinde gözüken değil tabanda bu çökecek ve yer yapısındaki birçok canlının ölmesine neden olacak. Bu vakitle balıkları bile öldürecek. Bunun ötesinde bütün deniz bitkilerine, süngerlere, kabuklulara, yavaş hareket eden moloz kümesi olan salyangozlara, yengeçlerine olumsuz tesir yapacaktır. Uzun müddet bunun olumsuz tesirini çekeceğiz. Bunlar denizel ekosistemde sonuçta zinciri kırıyor. Bir halde balık popülasyonlarına da olumsuz tesir gösterecektir” diye konuştu.
Haber7