Türkiye genelinde tesirini gösteren soğuk hava ve akabinde gelen kar zerzevat meyve fırsatçılarını da açığa çıkardı.
Halde kilosu 1 TL olan birçok zerzevatın fiyatı market raflarındaki yerini aldığında 3 katına çıktı.
Bilhassa kış zerzevatı olarak bilinen ve hallerde fiyatı 1.5 ila 3 TL ortasında değişen, pırasa, ıspanak, havuç, beyaz ve kırmızı lahana, karnabahar fiyatlarının artması dikkat çekti.
Buna nazaran, İstanbul halinde kilosu 1 TL’den satılan havuç marketlerde 4 lira; halde 2 TL olan ıspanak markette 5 ila 8 TL; 2 TL olan karnabahar 4 TL; halde 1 TL olan beyaz ve kırmızı lahana 3 ila 5 TL; halde 3 TL olan pırasa markette 7 liradan satışa sunuluyor.
Son yıllarda Türk mutfağında kendine yer edinen brüksel lahanası ve brokolinin market fiyatları ise halleri üçe katlamış durumda. Halde 5 TL olan brüksel lahanası markette 10 TL’den, halde 3 TL olan brokoli ise markette 12.50 TL’den satılıyor.
Marketlerin manav tezgahında satışa sunulan bu eserler, şayet pakete ya da kavanoza giriyorsa eserlerdeki fiyat farkı beş hatta 10 katına dahi çıkıyor.
Her kar yağdığında fırsatçılığın ortaya çıktığına dikkat çeken üretici ve halciler, “Bu fiyatlar ne üreticide var ne de hallerde. Bu durumun hemen önüne geçilmeli” diyor.
AFETLERİ FIRSAT GÖRÜYORLAR
Antalya Muratpaşa Ziraat Odası Başkanı Nazif Alp, üretici ile tüketici ortasındaki fiyat farkına öfke kustu..Pırasa, lahana, havuç, ıspanak üzere kış sebzelerinin don tutmadığını vurgulayan Alp, “Bunlar kış zerzevatı. Don lakin seradaki domates, biber, patlıcanı vurur. Kış zerzevatları esasen soğuğa sağlamdır. Don, sel üzere durumlarda üreticinin içi yanıyor, fırsatçıların yüzü gülüyor. Zira onların fiyatı katlaması için fırsat doğuyor. Burada sel oluyor. Antalya’da 1 lira olan eser markette 8 TL’ye çıkıyor.
Tamam ortada aracı, nakliye var. Lakin üreticide 1 TL olan markette en fazla 3 lira olur. Bakıyorsunuz fiyat 8-9 liraya çıkıyor. Her afette üretici kaybederken bunu fırsat görenler karını artırıyor. Vatandaşa da üreticiye de yazık. Olan onlara oluyor” dedi.
FARK KABUL EDİLEBİLİR DEĞİL
Kilogramı 5 TL’ye kadar olan eserlerde hal ile market ortasındaki fiyatın yüzde 50’lerde olmasının artık olağan karşılandığını belirten Türkiye Halciler Federasyonu Lideri Yüksel Tavşan, “Halde 2 lira olan eser markette kira, KDV üzere sarfiyatları eklediğinizde 3 TL’den satılmasını olağan karşılıyoruz. Lakin bu eserin fiyatı 4-5 lirayı buluyorsa fırsatçılık kelam konusu. Bilhassa kış sebzelerinin fiyatlarının hallerde gerilediği bu devirde yüksek fiyatlar kabul edilebilir değil” diye konuştu.
KONTROLLER SIKILAŞSIN
Bazı tarım alanlarında iki gündür don olaylarının görüldüğünü, fakat bunun lokal olduğunu, şimdi hallere yansıyan bir durum olmadığını anlatan Tavşan, “Hafta sonu güneşli görünüyor. Toprakta söküm yapılacak. Münasebetiyle eserlerin don nedeniyle toplanamaması üzere bir durum kelam konusu değil, don lakin mazeret olur” diye konuştu.
Pandemi nedeniyle marketlerde eser seçmenin de sonlandırıldığını, zayi oranlarının düştüğünü belirten Tavşan, “Her soğuk hava öncesinde marketlerde bu cins fiyat artışlarını görüyoruz. Maalesef bu çeşit fırsatçılık çabucak her kış yapılıyor. Kontrollerin sıklaşması gerek” dedi.
Haber7