Mehmet Acet’in bugünkü köşe yazısı şöyle;
Konsensüs Araştırma’nın 21 Kasım-9 Aralık ortasında yaptığı, 18 gün boyunca 1500 şahısla ortalama 21 dakika 49 saniye süren telefon anketinin sonuçlarını inceledim.
Ankete en fazla dikkatimi çeken konu, siyasi yelpazedeki oy dağılımında Haziran 2018’de yapılan seçimlere oranla dikkate şayan bir değişimin olmaması.
Bir diğer deyişle seçmen, son seçimlerde nerede duruyorsa, büyük ölçüde tıpkı konumunu koruyor.
Örneğin Cumhurbaşkanlığı seçimleriyle ilgili soruya verilen karşılığa bakalım:
“Bu pazar bir Cumhurbaşkanlığı seçimi olsa hangi siyasi blokun adayına oy verirsiniz?” sorusuna verilen karşılıklar şu halde:
İktidar bloku: Yüzde 51,6
Muhalefet bloku: Yüzde 48,4.
KARARSIZ SEÇMENDE ARTIŞ YOK
Partiler ve ittifaklar üzerinden sorulduğunda ise, karşımıza şu biçimde bir tablo çıkıyor:
Cumhur İttifakı: Yüzde 51,4
Millet İttifakı: Yüzde 34,2
HDP: Yüze 12, 1
Başkaları: Yüze 2,3.
Bu sayılarda 24 Haziran’da yapılan seçimlere nazaran kayda kıymet bir değişim kelam konusu mu?
Yüzde 2,5 yanılma hissesini dikkate almanız halinde bile gözle görünür bir değişimin olmadığı ortada.
Öbür taraftan, bu sayıların kararsızlar dağıtıldıktan sonra karşımıza çıkan sayılar olduğunu vurgulayayım.
Bu durumda, iktidara karşı ‘feveran halindeki’ çevrelerin yöneldiği, o denli olması gerektiğini düşündükleri için o denli olduğunu düşündükleri argümana bakmamız gerekiyor.
Yani kararsızların durumuna.
Araştırmayı yapan Murat Sarı’yı arayıp, bu soruyu sordum:
Kararsız seçmeni yüzde 6 olarak bulduklarını, ne daha evvel yaptıklarında, ne de şimdikinde kararsızların oranında bir artış gözlemlediklerini söyledi.
Bu durumda, ‘kararsızlar’ üzerinden oluşabilecek yanılgı riski de, üstteki tespiti etkileyecek bir durum arz etmiyor.
Pekala, bu durumu neye bağlamalıyız?
Ankette, bu tablo ile çelişki arz edeceğini düşünebileceğiniz şöyle bir bilgi var:
“Türkiye’nin en değerli sorunu nedir” diye sorulduğunda,
Yüzde 46,5: İşsizlik
Yüzde 26,7: Eğitim
Yüzde 23,2: Enflasyon, hayat pahalılığı.
Bu durumda şu soruyu sormamız gerekecek:
İktisatla ilgili sıkıntılar, en temel başlıklar olmasına ve o denli lisanlandırılmasına karşın oy tercihleri neden değişmiyor?
İNCE NOKTA: “TÜRKİYE’NİN SIKINTILARINI KİM ÇÖZER” SORUSUNA VERİLEN YANITLAR
Bu sorunun iki yanıtından biri yeniden bu ankette karşımıza çıkıyor.
“Sizce hayatınızı etkileyen Türkiye’nin en kıymetli meselelerini hangi siyasi parti çözer” sorusuna verilen yanıtlara bakalım:
AK Parti: Yüzde 51,3
CHP: Yüzde 25,2
HDP: Yüzde 11,6
ÂLÂ Parti: Yüzde 10,2
MHP: Yüzde 8,6.
Tablonun ayrıntısına baktım, değişik bir halde CHP seçmeninin yüzde 17,7’si de bu soruya “AK Parti” cevabını vermiş.
Bu durumda iktisattaki problemlere ya da öbür problemlere karşın, oy tercihleri neden değişmiyor sorusunun birinci karşılığı zaten ortaya çıkıyor.
Seçmenin kıymetli bir kısmı, iktisat dâhil, Türkiye’nin sıkıntılarını çözme kabiliyeti bakımından AK Parti’ye muhalefet cephesinden daha fazla itimat duyuyor.
Murat Sarı’nın tabiriyle, “AK Parti seçmeni; Evet, sıkıntılar var ancak bu sıkıntıları çözerse tekrar AK Parti çözer” duygusu içinde.
O nedenle tercihlerde çarpıcı bir değişim kelam konusu olmuyor.
Oy dağılımının gözle görülür biçimde değişmemesinin gerisindeki ikinci faktör, ‘zor zamanlarda’ ekonomiyle ilgili şikâyetlerin ‘parantez içine’ alınması.
Bu yılın nisan ayında yapılan kamuoyu araştırmalarında, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a verilen takviyenin bir evvelki aya nazaran birden 5 puan arttığı görülmüştü.
Bunun nedeni, korona salgınıydı.
Salgın patlak verince, fırtınalı havada gemiyi limana yanaştıracak olan kaptan arayışı ön plana çıktı.
EN BAŞARILI ALAN ‘DIŞ POLİTİKA’
Ankette hükümet icraatları açısından en başarılı alanın ‘dış politika’ olarak çıkması, halkın bütün olup bitenlerden ‘haberdar’ olduğuna dair işaretler sunuyor.
Erken seçim yapılacağını düşünenlerle düşünmeyenlerin oranına bakıldığında, çok geniş bir kesimin ‘erken seçim’ fikrine sıcak bakmadığı sonucuna ulaşabiliriz:
Erken seçim yapılacağını düşünenler: Yüzde 29,5
Erken seçim yapılmayacağını düşünenler: Yüzde 70,5.
Benim ilgimi çekti, çoğunuzun da çekeceğini iddia ediyorum.
Hayatından mutlu olanların oranı yüzde 40 çıkarken, şad olmayanların oranı yüzde 33,4 olarak çıkmış.
Geri kalanı, bu soruya ne mutluyum, ne değilim yanıtını vermiş.
Hayatından şad olmayanlara odaklanmak elbette öncelikli olmalı.
Lakin madalyonun öbür yüzünde de ‘karamsarlık’ atmosferinin çok güçlü olmadığına dönük işaretler var.
Yenişafak
Haber7
