Balıkesir’in en batı ucunda yer alan Ayvalık, bir tarım alanı olarak isimlendirilmesine karşın tam bir turizm merkezi pozisyonunda. Ayvalık’ın liman bölgesindeki dalış okulları, 9 ay boyunca her gün dalış yapabilme imkanı sağlıyor.
Ayvalık’taki dalış noktalarının en büyük özelliği ise dünyada yalnızca iki bölgede yaşayan kırmızı mercanlar. Neredeyse 150 yaşında olan mercanları, Ayvalıkta, devrin süngercileri buluyor. Mecnun Mehmet, Kerbela üzere bölgelerin isimleri de süngercilerden geliyor. Marmara Denizi’ni vakit zaman turkuaz renge bürüyen planktonlar, Ayvalık’taki kırmızı mercanlara can veriyor.
Bölgede kırmızı mercanların yanı sıra süngerler, deniz yıldızları, gümüş sürüleri ve kara baş balığı üzere canlı cinsleri görülüyor. Bu bölgede 2006 yılından beri rehberlik ve eğitmenlik yapan Kuzey Mavi Dalış Merkezi Dalış Eğitmeni ve Rehber Balıkadam Serdar Emre Balaban, 2000’li yılların başında Türkiye’de birinci kez dalış gayeli imal edilen bir tekne ile dalışlarını gerçekleştirdiklerini tabir etti.
MERCANLAR PLANKTONLARLA BESLENİYOR
Ayvalık’ın en kıymetli dalış noktasının kırmızı mercanlar olduğunu anlatan Balaban, şunları lisana getirdi “Kırmızı mercanlar, dünyada İtalya’nın Portofino kentinde ve Ayvalık’ta bulunuyor. Bunun dışında kırmızı mercanlar, İzmir Karaburun’da ise bir iki kol formunda görülebiliyor. Bunun nedeni de boğazdan gelen planktonlar. Çanakkale Boğazı’ndan akıp körfez sularının içerisinde dönüyor ve o akıntıyla bu mercanlar besleniyorlar. Mercanların ve süngerlerin olduğu yerlerde akıntı var. Akıntı olan yerlerde bulundukları için verimli bir biçimde planktonlarla beslenebiliyorlar. O nedenle de sayıları epeyce fazla. Ada kenarlarında da tek tek bulunabiliyorlar. O bölgeler de akıntı alan yerler fakat akıntıyı az aldıkları için fazla ürememişler, bunlar da tek kol biçiminde duruyorlar.”
Sarı mercanlar ile kırmızı mercanların yalnızca renklerinin değil, cinslerinin de farklı oluğuna dikkati çeken Balaban, “Sarı mercanlar 27 metre ve 33 metre ortasında yaşarlar. 32 metrelerden sonra gorgon dediğimiz kırmızı mercanları görmeye başlıyoruz. Ayrıyeten Kız Adası dediğimiz bölgede de beyaz mercanları gözlemliyoruz.” dedi.
Planktonlar azaldığı için Ege Bölgesi’nden aşağıya inerken Karaburun Bölgesi’nden sonra bu türlü bir canlılık bulanamayacağını tabir eden Balaban, “Kırmızı mercanlar 32 metrede başlar, 50-60 metrelere kadar sarfiyatlar. Gorgon dediğimiz bu mercanlar çok kırılgan yapıya sahip mercanlar değildir. Olağanda mercanlar çok yavaş büyürler lakin Ayvalık’taki gorgon mercanlarının senede 4 santimetre kadar büyüdükleri gözlemlenebiliyor. İstanbul Üniversitesindeki araştırmacılar, gorgonların büyümeleri üzerine her iki senede bir araştırma yapıyorlar. Bu sayede işaretlediğimiz ve gözlemlediğimiz mercanlar büyüyor mu, iklim değişikliğinden etkileniyor mu takibini yapabiliyoruz.” diye konuştu.
Yurt dışında görülen mercanların cinslerinin farklı olduğuna işaret eden Balaban, “Hem tatlı su akıntısı hem soğuk su akıntısı hem de planktonlar, gorgonların besin kaynağı oluyor ve gelişmesine imkan sağlıyor. Yurt dışında iklim değişikliğinden etkilenen mercanlar, sığ bölgelerde yetiştiği için su ısısının değişiminden çok süratli etkileniyorlar.” dedi.
Balıkçı ağlarının mercanların olduğu bölgelere de atılarak habitata ziyan verebileceğini lakin yaşadıkları bu türlü bir sorun karşısında mercanların kurtulduğunun altını çizen Balaban, “Bir trol teknesi Mecnun Mehmet dediğimiz bölgede ağını mercanların yoğunlukta bulunduğu bir bölgeye takmıştı ve mercanların tamamı ile üzerini kaplamıştı. O balıkçı ağı iki sene mercanların üzerinde kaldı. Biz lakin 2 sene sonra mercanların üzerinden o ağları kaldırabildik. Buna karşın mercanlar kuvvetliydi, ağları kaldırdıktan sonra büyümeye ve gelişmeye devam ettiler. Mercanların ölme ihtimali yalnızca bu planktonların gelişinin kesilmesi ile mümkün görünüyor.” bilgisini verdi.
AYVALIK TARIM BÖLGESİ OLARAK GEÇİYOR
Ayvalık’a yurt dışından gelen pek fazla dalıcının olmadığına anlatan Balaban, “Yurt içinden mercanları görmek için çok sayıda dalıcı geliyor. Türkiye’de biliniyor lakin yurt dışında mercanlar bilinmiyor. Zira Ayvalık turizm bölgesi olarak pek bilinmiyor. Balıkesir’e bağlı olduğu için burası tarım bölgesi. Bu sebeple turizm kitaplarında dahi yer almıyor.” dedi.
Haber7