Global iktisatların salgınla imtihanı 2022’de sona erecek. Siyaset, Iktisat ve Topluluk Araştırmaları Vakfı (SETA) tarafından yayımlanan “Ekonominin Koronavirüsle Mücadelesi” raporuna nazaran gelecek yıl salgının büyük ölçüde ortadan kalkması kuralıyla 2022 yılı, iktisatta toparlanma ve telafi yılı olacak. Global ölçekte açıklanan ekonomik paketlerin yekun pahasının 8 trilyon dolara yaklaştığına dikkat çekilen raporda, “Hastalık düşük bir yayılma süratiyle 1-2 yıllık süreçte muhtemelen nüfusun önemli bir kısmına bulaşmış olacaktır ki bu da önemli seviyede bir ‘kitlesel bağışıklık’ manasına gelir. En iyimser senaryoda bile global iktisadın 2021’in birinci yarısına kadar ‘V’ halinde bir toparlanma yaşaması çok mümkün gözükmemektedir. Global iktisadın kendine gelmesi için en az 1,5-2 yıl gerekebilir. 2. yıl için de salgının büyük ölçüde ortadan kalkması kaidesiyle 3. yıl çok büyük nispette bir toparlanma ve telafi yılı olacaktır” denildi.
HER MEMLEKETTE TESIR FARKLI
Yeni olağanda tüketici davranışları belirleyici olacak. Raporda, bunalımın memleketler üzerindeki tesirinin farklı noktalarda hissedileceği belirtilirken, devlet kapasitesi ve toplumsal varlığı yüksek olan devletlerin bunalımı atlatma konusunda daha başarılı olacağı kaydedildi. Devletlerin kısa ve orta vadeye yönelik en kıymetli emellerinin sıhhat sistemini direncini korumak, şirketleri ayakta tutmak ve işsizliği önlemek olacağı aktarılan raporda, “Uzun vadede ise bu yaşananların global sistemdeki muhtemel tesirlerini iyi tahlil edip akıllı ve kapsamlı siyasetleri hayata geçirmek, memleketlerin siyaset ajandasının bir numaralı gündem hususu olacaktır. Bunları başarabilen memleketlerin ilerleyen yıllarda global iktisattaki yüklerini kayda paha nispetlerde artırmaları beklenebilir” sözlerine nokta verildi. Türkiye özelinde ise yarı karantina tatbiklerinin iç talep üzerindeki olumsuz tesirleri ve global ekonomik aktivitedeki yavaşlamadan ötürü koronavirüs salgınının ekonomik büyümeyi aşağıya çekmesinin ve işsizliği artırmasının kaçınılmaz olduğu vurgulandı.
TÜRKİYE OLUMLU AYRIŞABİLİR
Türkiye’nin gelecek yıllarda oluşacak yeni sistemde olumlu ayrışabileceğinin vurgulandığı raporda, şu sözlere yan verildi: “Çok uluslu şirketler, üretime dair riskleri farklılaştırmak ve dağıtmak için üretim tesislerinin bir kısmını Çin’den sair coğrafyalara taşımayı tercih edebilirler. Burada gerek imalat sanayiindeki eser çeşitliliği ve yetişmiş insan gücü gerekse lojistik avantajlarından ötürü Türkiye önümüzdeki yıllarda daha fazla direkt yabancı yatırım çekerek üretim ağını güçlendirme fırsatı yakalayabilir. Öte yandan, petrol fiyatlarındaki sert gerileme ise yılda ortalama 37,5 milyar dolar ‘enerji açığı’ olan Türkiye açısından cari süreçler hesabını dengeleyici bir ögesidir. Azalan ekonomik aktiviteyle birlikte şirketlerin ve bireylerin ithalat eğilimde önemli bir gerileme yaşanması da kuvvetle olasıdır.”
BU KESIMLER ÖNE ÇIKACAK
Raporda, pandemi sonrası periyotta, tıbbi cihazlar, kimya, hijyen eserleri, azık, tarım, robotik, 3D yazıcılar, yapay zeka, büyük data, yenilenebilir güç teknolojileri, su ve atıksu arıtma kesimler ve teknolojilerinin daha fazla öne çıkabileceği belirtildi. Rusya ve Orta Şark piyasasının daralacağına da dikkat çekilen raporda, “Düşen petrol fiyatlarının sebep olacağı ekonomik sorunlardan ötürü Rusya ve Orta Şark piyasalarının da daralacağı dikkatlerden kaçmamalı. İhracatın yanı sıra cari dengeyi olumsuz etkileyebilecek bir öteki alan turizmdir. Koronavirüs bunalımı turizm kesimini derinden etkilemektedir” sözlerine de mekan verildi.
Haber7