Lübnan’ın ana ticaret limanı Beyrut Limanı’nda (BL) dün patlayıcı unsurların bulunduğu 12 numaralı depoda evvel yangın çıktı.
Yangın sonrası depoda tüm Beyrut’u sarsan çok güçlü bir patlama meydana geldi ve bunun sonucunda onlarca kişi hayatını kaybetti, binlerce kişi de yaralandı.
HARABEYE DÖNDÜ
Lübnanlı yetkililer, 6 yıl boyunca bir depoda tutulan 2 bin 750 ton amonyum nitratın Afrika’da bir ülkeye sevk edilmek istenirken BL’de infilak ettiğini açıkladı. Patlama sonucunda bölgenin en kıymetli ticaret limanlarından BL büyük bir harabeye dönüştü.
Patlamada büyük ölçüde tahrip olan BL, başşehrin kuzeyinde Akdeniz kıyısında bulunuyor. Lübnan Dağları’nın eteklerinde yer alan liman, Doğu Akdeniz’in en büyük ve en işlek limanlarından biri olarak Lübnan iktisadında kıymetli bir role sahip.
BEYRUT LİMANI’NIN TARİHİ
BL, Roma İmparatorluğu devrinden bu yana Lübnan ve Suriye’yi de kapsayan Levant bölgesinin tarihi boyunca hayati bir bölgesel ticaret limanı ve Doğu ile Batı ortasında kıymetli bir ekonomik irtibat noktası oldu.
Bu ehemmiyet, limanın Akdeniz’i Orta Doğu’ya bağlayan ve Asya ile Afrika kıtalarının geçiş noktasında yer alan stratejik bir pozisyonda bulunmasından kaynaklanıyor.
Osmanlı periyodunda 1894’te genişletilerek açılan liman, 1925’te bir müddet Fransızların elinde kaldı. BL, 1960’ta Lübnanlıların hakimiyetine geçti.
Lübnan’da 1975’te başlayan iç savaş sırasında büyük ziyan gören liman, savaşın sona erdiği 1990’dan bu yana yine yapılanma ve genişleme sürecine girdi.
ALTYAPI VE İMKANLAR
Beyrut Limanı, konteyner, araba, kuru ve sıvı yük ve depolama tesisleri de dahil olmak üzere hem yolcu hem de kargo terminalleri ile 1,2 milyon metrekarelik bir araziyi kapsıyor.
Limanın genel kargo alanı 12 depodan oluşuyor ve 120 bin ton kapasiteli bir tahıl ambarını içinde barındırıyor. BL, ayrıyeten yıllık 1 milyon 200 bin konteyner taşıma kapasitesine sahip.
Limanın toplam su havzası alanı 1 milyon 2 bin metrekare, toplam rıhtım uzunluğu ise 5 bin 655 metre. Liman, stratejik pozisyonu ve sahip olduğu imkanlardan ötürü dünyanın en büyük denizcilik nakliye şirketleri tarafından aktarma merkezi olarak kullanılıyor.
Lübnan iktisadında hayati değere sahip Beyrut Limanı, ülkeye gelen ithal eserlerin de büyük oranının giriş noktası olarak biliniyor.
STRATEJİK DEĞERI
BL, doğu Akdeniz’in en kıymetli limanlarından biri ve Lübnan’ın adeta deniz yolu ile dünyaya açılan kapısı pozisyonunda.
Birleşmiş Milletler (BM) Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın (UNCTAD) 2018’de yayımladığı “Sevk Irtibat Hattı” indeks raporuna nazaran, BL, sergilediği performans hasebiyle dünya genelinde 171 liman ortasında 38. sırayı aldı.
Bölgesel seviyede BL, Orta Doğu’daki liman ülkeleri ortasında tıpkı indekste 6. sırada bulunuyor. Raporda, hem bölgesel hem de dünya genelindeki sıralamasıyla BL’nin performansının ne kadar kıymetli olduğuna dikkat çekiliyor.
Liman, jeostratejik pozisyonu prestijiyle Ürdün, Suudi Arabistan, Irak ve öbür Körfez ülkelerinin Akdeniz ile temasını sağlayan değerli limanların başında yer alıyor.
LÜBNAN IKTISADINA KATKI
BL’ye ait resmi dataların paylaşıldığı “portdebeyrouth” internet sitesinde yer alan bilgilere nazaran, limanın ülkeye getirisi 2005’ten bu yana kademeli bir halde her yıl artmış durumda.
Sitedeki bilgilerde BL’nin 2005’teki toplam geliri 89 milyon iken, 2017’de bu fiyatın 313 milyon dolara kadar çıktığı görülüyor.
BL’den gelip Lübnan hükümetinin kasasına giren net kârın ise 2005’te 14 milyon civarındayken 2017’de 124 milyon dolara yükseldiği belirtiliyor.
BÖLGENİN İSTİHDAM KAYNAĞI
Limanda 2002’de toplam 1029 kişi istihdam edilirken, teknolojik altyapının geliştirilmesiyle 2017’de istihdam edilen kişi sayısı 281’e kadar düştü.
Lübnan, BL’nin 2002’de taşıdığı her ton başına 3,2 dolarlık net kâr elde ederken, bu sayı 2017’de ton başına 15 dolara kadar çıktı.
Liman ayrıyeten, birçok milletlerarası gemi nakliyat firmasının Lübnan’da faaliyet göstermesine vesile olup hem yerli hem de yabancı çalışanları bünyesinde istihdam etmesini sağlıyor.
Bunun yanında bilhassa Beyrut’a gelen birçok turist gemisi ve başka deniz araçları da bu limana yanaşarak ülke iktisadına büyük katkı sağlıyor.
Haber7