Cumhurbaşkanı Başdanışmanı ve Cumhurbaşkanlığı Hukuk Siyasetleri Heyeti Başkanvekili Mehmet Uçum, Sabah gazetesinde yayımlanan makalesinde Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin kabulünün akabinde başlayan Cumhurbaşkanı’nın misyon müddeti ile ilgili tartışmalara karşılık verdi.
Uçum, “Anayasa’nın 101’inci unsurunun 2’nci fıkrasında vazife müddetinin 5 (beş) yıl, devir sayısının 2 (iki) olduğuna ait kararlar 6771 sayılı Kanunla hem TBMM’de hem de Halkoyuyla tekrar kabul edildi. 101’inci husus bu kararı de içerecek halde tümden yine yazıldı, değişik hali bir bütün olarak kanunda yer aldı ve yeni biçimiyle 16 Nisan 2017’de yürürlüğe girdiğini” hatırlatarak “Değişen 101’inci hususta iki devir kuralı metin olarak eski karardaki sözlerin teğe bir birebiri olsa da yasal olarak yeni bir düzenleme kelam bahsidir. 101’inci unsurun değişik kararlarının yeni, eski metinleri tekrar eden kararlarının eski olduğu savı geçersizdir” dedi.
“CUMHURBAŞKANLIĞI YENİ KAMU HUKUKU STATÜSÜ KAZANDI”
Uçum, 16 Nisan 2017’de yürürlüğe giren Anayasa değişikliğiyle yürütmenin yeni bir kamu hukuku statüsüne kavuştuğunu 6 unsurda anlattı: Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanı’na ilişkin. Yürütme organı direkt halk tarafından seçilir. Bakan ve üst seviye atamalarda Cumhurbaşkanı kararı kâfi olur. Cumhurbaşkanı’nın aday gösterilme şartları da değişmiş, Meclis’te kümesi olan partilerin yanı sıra yüzde 5 oy oranına sahip parti ya da partiler ile 100 bin seçmen imzası da kâfi olmuştur. Cumhurbaşkanı yürütme alanına ait asli düzenleme yapabilir. Cumhurbaşkanı eski sistemin bilakis sorumludur.
“ESKİ SİSTEMDEKİ SÜREYİ SAYMAK HUKUKLA BAĞDAŞMAZ”
Uçum, bu nedenlerle iki devir aday olma hakkı ve iki devirlik sonun yalnızca ve büsbütün yürütmenin bu yeni kamu hukuku statüsüyle ilgili olduğunu belirterek “Yeni sistemdeki kamu hukuku statüsüne nazaran aday gösterilmemiş ve seçilmemiş, yeni sisteme nazaran tek başına yürütme misyonu ve yetkisi üstlenmemiş, yeni sisteme nazaran asli düzenleme yetkisi kullanmamış, yeni sisteme nazaran sorumlukları belirlenmemiş ve eski sisteme nazaran seçilmiş Cumhurbaşkanının eski sistemdeki misyon müddetini yeni sistemin devrinden saymak en temel hukuk yaklaşımıyla dahi bağdaşmaz” tabirlerini kullandı.
“ANAYASA’NIN 8. UNSURUNA AÇIK KARŞITLIK OLUŞTURUR”
Uçum, iki devir ile ilgili adaylık kaidesine da dikkat çekti: “İki devir sonu ve bu husustaki istisnalar adaylık kurallarına ilişkindir. Gerçekten karar ‘Bir kimse en fazla iki sefer Cumhurbaşkanı seçilebilir’ halindedir. Adaylık koşulları da her sistemin kendi asıllarına nazaran belirlenir. Buna nazaran Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde cumhurbaşkanı adayı olabilmek için anayasada gösterilen özelliklere sahip olmanın yanında daha evvel ‘iki periyot tek başına yürütme yetkisi ve vazifesini üstlenmemiş olmak’ gerekir. Öbür deyişle yeni sisteme uygun halde değiştirilmiş olan Anayasa’nın 8’inci unsuruna nazaran iki periyot cumhurbaşkanı olmamak gerekir. Hasebiyle Anayasa unsur 8’in yeni haline nazaran üstlenilmemiş bir cumhurbaşkanlığı vazifesine ilişkin mühletin yeni sistemin devrinden sayılması ve adaylığa mahzur görülmesi Anayasa Husus 8’e açık terslik oluşturur.”
“İSİM TIPKI OLSA DA İKİ FARKLI CUMHURBAŞKANLIĞI VAR”
Literatürde genel olarak başkanlık, yarı başkanlık ve parlamenter sistem olmak üzere 3 farklı sistemin olduğunu hatırlatan Uçum, “Buna nazaran güçlü özgün yanları olmasına karşın CHS sonuçta bir başkanlık sistemidir. Bu bağlamda anayasa yapan şayet yeni statünün ismini cumhurbaşkanı değil lider olarak koysaydı hukuken anlamsız olan bu tartışma hiç gündeme gelmezdi. Bu nedenle kanun koyucunun yeni statüye eski ismi koyması da hukuken bir farklılık yaratmaz. İsim birebir olsa da iki başka cumhurbaşkanlığı statüsü vardır. Yeni statünün literatürdeki ismi başkanlıktır. Her statünün periyodu kendisi için geçerlidir. Bu nedenle eski statünün periyodunu yeni statünün devrinden saymak Anayasa’nın yoruma bile gerek bırakmayan açık ihlali olur” dedi.
“HER SEFERİNDE YENİLENLER BİREBİR AKIBETİ KABULLENMİŞ”
Uçum, “asıl maksadın geçmişteki üzere hileli yollarla Cumhurbaşkanı’nın önünü kesme çabası” olduğunu belirterek yazısını şöyle sonlandırdı: “2023’te yine aday olması halinde, ki olağan şartlarda beklenen budur, Sayın Erdoğan’ın yeni sistemdeki ikinci periyodunu de kazanacağı çok güçlü bir öngörüdür. Atatürk’ten sonra birinci kere hem Ülke Liderliği durumunu ihya etmeyi başarmış hem de Atatürk’ün Tam Bağımsız Türkiye amacı konusunda çok büyük bir ilerleme kat etmiş Cumhurbaşkanı Erdoğan karşısında seçimlerde her seferinde yenilenler Sayın Erdoğan’ın aday olması halinde 2023 seçimlerinde de birebir akıbete uğrayacaklarını kabullenmiş görünüyorlar.
“BU TIP KUMPASLARIN İŞLEMESİ ARTIK MÜMKÜN DEĞİL”
Demokratik muhalefet yapmak yerine, Türkiye zıddı olan memleketler arası partnerleriyle birlikte kumpas siyasetine istekli yazılanlar, bu defa de hileli bir yolla hukuku kullanarak ve hukukun üstüne basarak Ülke Başkanı’nın önünü kesmeye ve Tam Bağımsız Türkiye maksadını zaafa uğratmaya çalışıyorlar. Toplumsal irade, ülke gerçekliği, dönemsel şartlar ve bu yollara tevessül edenlerin yetersizlikleri gözetildiğinde bu çeşit kumpasların işlemesi artık mümkün değildir. Ayrıyeten bu hileli muhalefet biçimine, hukuk içinde bir alan açılması da zati kelam konusu olamaz.”
Haber7