Dolar kurundaki sert yükseliş haftanın birinci süreç günü de devam etti. Dolar dün 7.3987 lira ile yeni tarihi tepesine çıktı. Bir müddettir sıkılaştırma adımlarını piyasayı yüzde 8,25 siyaset faizinden yüksek faizle fonlayarak sürdüren Merkez Bankası dünkü adımıyla sıkılaştırmada bir kademe daha genişletti. Evvelki klâsik usullü repo ihalelerinde duyuru etmek dışında yazılı bir açıklama yapmayan Merkez Bankası dün hem sitesinden ihaleyi duyurdu hem de mail atarak ‘geleneksel yöntemli’ tabirinin altını çizerek sıkılaştırma adımı olduğunu vurguladı.
CDS’lerde yükseliş sürüyor
10 milyar lira fiyatında yapılan ihalede ortalama faiz 11,25 belirlendi ve geç likidite penceresi (GLP) faiz oranından piyasa fonlanmış oldu. Dünkü ihalede siyaset faizi ve Faiz koridorunun üst sonu yüzde 9,75’in epeyce üzerinde bir faizle süratli bir halde fonlama maliyetini artıran Merkez Bankası yeniden de kurun ateşini alamadı. Dünya’dan Şebnem Turhan haberine nazaran, piyasa uzmanları Merkez Bankası’nın perşembe günü yapacağı Para Siyaseti Şurası öncesinde bu usul sıkılaştırma adımlarıyla kuru siyaset faizinde değişikliğe gitmeden sorunlu periyodu atlatma gayesinde olduğu görüşünde. Dün Türkiye’nin iflas riskini gösteren 5 yıllık CDS de 573 düzeyini aştı.
Fonlama maliyeti 7,34’e kadar inmişti
Merkez Bankası, kamu bankalarının takviyesiyle uzunca bir mühlet 6.85 lira düzeylerinde kalan dolar kuru ve genişleme adımları çerçevesinde piyasayı fonlama maliyeti yüzde 7,40 düzeylerinde götürdü. O denli ki 16 Temmuz’da siyaset faizi olan yüzde 8,25’in 90 baz puan altında yüzde 7,34’ten fonlama sağlamıştı. Ne vakit ki dolar kurunda hareketlenme başladı Merkez Bankası’nın sıkılaştırma adımlarıyla yüklü ortalama fonlama maliyeti de yükselmeye başladı. Perşembe günü de klâsik usullü repo ihalesiyle 20 milyar TL verilmiş ve faiz oranı yüzde 9,06 düzeyine kadar çıkmıştı. Cuma günü de bir değişiklik olmadı. Merkez Bankası’nın dünkü adımı ile sıkılaştırma bir kademe daha barizleşti. Yeniden ölçü ihalesi açmayarak yüzde 8,25’ten fonlama sağlamadı. Banka fonlamanın bir kısmını klasik prosedürle açtığı ihalede faiz koridorunun üst bandının yani yüzde 9,75’in de üzerinde olan ve GLP faiz oranı olan yüzde 11,25’ten sağladı. Piyasa uzmanlarına nazaran cuma günü yüzde 9,06 olan ve dünkü atakla yüzde 10 hududuna hakikat ilerleyen yüklü ortalama fonlama maliyetinin perşembe gününe kadar yüzde 11,25’e çıkaracağını belirtiyor.
Siyaset faizinde artış beklenmiyor
Pekala tüm bunlar ne manaya geliyor? Uzmanların bu mevzudaki görüşleri de ortaklaşıyor. Bahisle ilgili görüş veren uzmanlar ve analistler Merkez Bankası’nın PPK toplantısında siyaset faizini en az 300-400 baz puan artırarak 11,25-12,25 düzeyine çekmesi gerektiğini lakin bunun yapılmayacağını belirtti. Uzmanlar bankanın bunun yerine ihale sistemleriyle piyasanın daha yüksek faizle fonlanmaya devam edeceğini kaydetti. Geç likidite penceresini kullanmadan yani ortalama fonlama maliyetini yüzde 11,25 düzeyine çekip bunun dolar kuru üzerindeki tesirini görmeden siyaset faizini arttırmayacağını vurgulayan uzmanlar, siyaset faizini artırmadan piyasa faizini artırma adımlarının süreceğine dikkat çekti. Uzmanlar Merkez Bankası’nın fonlamayı sıkarak bir mühlet daha devam edeceğini bankaları değerli likidite kullanmaya zorlayarak piyasa faizlerini artırmayı sürdüreceğini lisana getirerek bir sonraki adımın ise faiz koridorunu ve geç likidite penceresi faizini artırmak olabileceğini söyledi.
Fakat, görüş veren uzmanların bir uyarısı var. Daha evvel de Ağustos 2018’de tıpkı senaryoyu Türkiye iktisadının yaşadığını hatırlatan piyasa uzmanları kararlı, sert bir adım atmadan bu alevin sönmeyeceğini ve geç kalındığında çok daha keskin atılımlar yapılmak zorunda kalınacağına işaret etti.
4 ekonomist dışında artış bekleyen yok
AA Finans’ın Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) 20 Ağustos Perşembe günü gerçekleştireceği Para Siyaseti Konseyi (PPK) toplantısına ait anketine katılan ekonomistlerin büyük çoğunluğu siyaset faizinin sabit bırakılacağını iddia etti. AA Finans’ın PPK toplantısına yönelik piyasa beklenti anketi, 22 ekonomistin iştirakiyle sonuçlandı. Buna nazaran, 18 ekonomist siyaset faizinde (bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı) değişiklik beklemezken, 4 ekonomist faizlerin artırılacağı öngörüsünde bulundu. Ekonomistlerin siyaset faizindeki artış beklentileri 25 baz puan ile 175 baz puan ortasında yer aldı. Ekonomistlerin yıl sonu siyaset faizi beklentilerinin medyanı ise yüzde 8,25 olurken, beklentiler yüzde 6,75 ile yüzde 12 ortasında yer aldı. 23 Temmuzdaki son PPK toplantısında, siyaset faizi değiştirilmeyerek yüzde 8,25’te sabit bırakılmıştı.
Haber7