Her yıl yüzlerce kuş ülkemiz üzerinden göç ediyor. Ülkemizdeki göç durakları ise onların kısa dinlenme müddetinde hayat alanları oluyor. Türkiye birçok Avrupa ülkesinden kuş çeşidi bakımından daha zengindir. Şimdiye kadar soyu tükenenler de dahil 70 familyaya ilişkin 469 cins kuş ülkemizde kendine hayat alanı bulmuştur. Göçmen kuşların Türkiye’deki durak yerleri aşağıda ayrıntıları ile belirtilmiştir.
Göçmen kuşlar süzülerek yaptıkları seyahatlerinde ülkemizin belli yerlerinde dinleniyor. Bunun için ise deniz üzerinden gitmeyi değil daha sulak ve dar boğaz alanları tercih ediyorlar. Bu dar boğazların ülkemizdeki en bilineni ise İstanbul Boğazı’dır.
GÖÇMEN KUŞLARIN TÜRKİYE’DEKİ DURAK YERLERİ: İstanbul
Orta ve Doğu Avrupa’dan yola çıkan on binlerce kartal, şahin ve leylek göçleri sırasında Üsküdar-Çamlıca ile Beykoz ortasındaki doruklarda dinlenirler. Sonbaharda dinlenmek üzere ülkemiz üzerinden Afrika kıtasına giderek burada kışı geçiren göçmen kuşlar ilkbaharda tekrar Sarıyer zirvelerinden geçerek kuzeye hakikat göç ederler.
Küçük Orman Kartalı’nın neredeyse bütün hepsi göçlerini her yıl İstanbul Boğazı’nda dinlenerek Türkiye üzerinden gerçekleştirir. Leylek cinsinin de büyük popülasyonu göç yolu olarak Türkiye’yi seçmekte ve İstanbul’u dinlenme yeri olarak tercih etmektedir. Doğu Avrupa’nın göçmen kuşlarının tamamına yakını ise tekrar Türkiye güzergahını izlemektedir.
İstanbul’da konaklayarak Türkiye üzerinden geçen kuş çeşitlerinin 400 bin leylek, 200 bin yırtıcı kuş ve yüz binlerce ötücü öteki kuş tipleri olduğu söyleniyor. Süzülen kuşlar karalar üzerinden göç ederken öbür kuşlar ise karalara bağlı olmadan farklı yerlerden göç ederler. Süzülen kuşlar için göç devirleri İlkbahar’da Mart, Nisan ve Mayıs aylarını kapsamaktadır. Sonbaharda ise Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında göç edilmektedir.
İstanbul’da Belgrad Ormanı’nda 160 kuş çeşidi görülür. Bir yıl içerisinde buradan süzülerek geçen kuş sayısı ise 800 bindir. Yapılan müşahedeler bilhassa İstanbul’un kuzey kısmında bulunan ormanların kuşların dinlenme yeri olarak seçildiğini belirledi. Göçmen kuşlar buradan geceliyor ve besleniyor. Bu yüzden daha alçaktan uçmayı tercih ediyorlar. Genelde yükseklikleri 50800 olarak belirlenmiştir. Süzülerek göç eden kuşların sayısı ilkbahar devrinde İstanbul’un kuzeyinde bir oldukça artmaktadır.
Bir Öbür Göç Durağı Borçka Artvin
Göçmen kuşların bir durak yeri de Borkça Artvin’dir. Doğu Avrupa’nın doğusundan ve Kazakistan bozkırlarından gelen kuşlar için değerli hayat alanıdır. Ülkemizi güney hududumuzdan terk ederek Belen Geçidi’nde ağır sürü halinde görülürler. Her yıl binlerce kuş çeşidi göçlerini güney-kuzey ya da kuzey-güney olarak Türkiye üzerinden gerçekleştirirler.
GÖÇMEN KUŞLARIN DURAK YERLERİ: Çoruh Vadisi
Türkiye’de göçmen kuşların durak yerleri arasında İstanbul ve Hatay’ın yanı sıra Çoruh Vadisi de bulunmaktadır. Genel olarak leylek, pelikan, gök güvercini, yaban kazları, yaban ördeği, kırlangıç, doğan, atmaca ve kartal üzere yırtıcı kuşlar ülkemizdeki bu durakları kullanarak her yıl Avrupa’dan Afrika’ya ve tekrar Afrika’dan Avrupa’ya göç ediyorlar. Toplu olarak V formunda uçan göçmen kuşlar kimi yerlerde hava akımına kapılarak daha yükseğe çıkarlar. Kanat çırpmadan üstte belirtildiği üzere süzülerek uçmaya devam ederler. Bu formda süzülerek ve kanat çırpmadan 400 km yol kat edebilirler.
Bir diğer göç durağı olan Manyas Gölü de kuş cenneti olarak bilinmektedir. Bu göç durağına ilişkin ayrıntılı bilgiyi Manyas Kuş Cennetihaberimizden okuyabilirsiniz.
GÖÇMEN KUŞLAR YİYECEK MUHTAÇLIĞINI NASIL KARŞILIYOR?
Göçmen kuşlar uçarken harcayacakları enerjiyi göçten evvel yedikleri yiyecekler ile alırlar. Bu uzun seyahate çıkmadan evvel ne bulurlarsa yerler. Birtakım kuş çeşitleri göçten çabucak evvel yüklerini neredeyse iki katına çıkartır. Yapılan hesaplamalar 8 gr yağa sahip bir bülbülün 3000 km uçabilecek yakıta sahip olduğunu kanıtlamaktadır. Kırlangıç kuşları ise yağ depolaması yapamazlar bu yüzden göç sırasında buldukları böcekleri yerler.
Yırtıcı kuşlar, leylekler, turnalar, ve pelikanlar üzere iri yapılı kuşlar da yağ depolaması yapamazlar ve süzülerek güçten tasarruf sağlarlar. Seyahatlerinde dinlenmek için seçtikleri yerlerde avlanarak güç alımını da devam ettirirler.
GÖÇMEN KUŞLAR NE VAKIT UÇARLAR?
Göçmen kuşların bir kısmı gece uçarken bir kısmı ise gündüz uçmaktadır. Yüzerek göç eden kuş tipleri de bulunmaktadır. Böceklerle beslenen küçük kuşlar ve ördekler gece uçmaktadır. Arı kuşları, kırlangıç ve kırlangıç gibisi kuşlar da gündüz uçmaktadır.
KIRLANGIÇLAR EN ÇOK NEREYE GÖÇ EDERLER?
Her yıl belli devirlerde ülkemizi ziyaret eden kırlangıç kuşları ülkemiz üzerinden makul duraklarda dinlenerek Afrika’ya göç ederler. Her yıl Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında başlayan göç Kasım ayında biter. Tekrar Afrika’dan Avrupa’ya göçleri ise ilkbahar mevsiminin başlaması ile tekrar eder. Mart, Nisan ve Mayıs aylarında tekrar yola çıkan göçmen kuşlar Afrika’dan Avrupa’ya kuluçka için göç ederler.
Önerilen içerik: Türkiye’de Kamp Yapmak İçin En Yeterli 10 Doğal Alan
Haber7