Türkiye’nin buğday, ayçiçeği, çeltik üzere eserlerin en değerli merkezlerinden olan Trakya, son 91 yılın en kurak periyodunu yaşıyor. Üreticiler, ayçiçeği ve buğday üzere ürünlerde kuraklık nedeniyle randıman kaybı yaşarken, Devlet Su İşleri (DSİ) bilgilerine nazaran, bölgedeki barajlarda doluluk oranı yüzde 33 olarak ölçüldü.
‘TRAKYA’DA YER ALTI SULARININ YÜZDE 85’İ TÜKENDİ’
Kuraklığın yaşandığı Trakya’da yer altı suları da tükenmeye başladı. Tarımın yanı sıra bölgede artan sanayi kuruluşları, yer altı sularının tükenmesinde kıymetli etken olarak gösterildi. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer, Trakya’da yer altı sularının alarm verdiğini belirterek, “Şöyle kabaca bir hesapla Tekirdağ bölgesinde 16- 17 hektometreküp kadar bir yer altı suyu düzeyi kaldı. Yani bu tüketim biçimiyle yer altı su düzeyinden artık istifade edilemeyecek noktaya geleceğiz, bu kaçınılmaz. Hasebiyle yer altı suyu alarm veriyor” dedi.
‘CİDDİ BİR SIKINTADAYIZ’
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Arazi ve Su Kaynakları Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Halim Orta, Türkiye’de 27,28 milyon hektar tarım toprağının bulunduğunu, bunun fakat 5,6 milyon hektarının sulanabilir olduğunu söyledi. Sulu tarım yerlerinin az olduğunu tabir eden Prof. Dr. Orta, “Su kaynaklarındaki yetersizlik kuraklıkla birlikte kelam konusu olursa su yok, yalnızca yağışa bağlı bitkileri yetiştirmek, kuraklıktan ötürü mümkün değil. Öbür tarafta haydi bu suladığımız alanlarda sulanabilir alanlarda sulama yapalım desek, oradaki göletlerimiz ve barajlarımız an itibariyle boş. Önemli bir düşüncedeyiz bir de yer altı kuyularındaki düzeyleri çok azaldı. Bu da hidrolojik kuraklık sonucunda gerçekleşti. Tabi ki daima söylediğimizi üzere global ısınma” dedi.
‘YER ALTI SUYUNU BİTİRDİK, TÜKETTİK’
Trakya’da kullanma suyu bulma konusunda meşakkate düşüleceğini söz eden Orta, alınan tedbirleri anlattı. Orta, “Biz yer altı sularını beslenmesinden fazla çekmeyeceğiz ve bunları bir rezervuar olarak kullanacağız. Sıkıntı günlerimiz için yer altı su düzeylerini muhafazamız gerekiyor. Yer üstü su kaynaklarının tamamını kullanılabilir hale getirmemiz lazım. Trakya’da 750 köy var, 2,8 milyar metreküp yıllık suyumuz var; bunun 0,4 milyar metreküpü de yer altı suyu. Artık biz, yer üstü suyu akıyor biz de şöyle bakıyoruz. Daima yer altı suyunu kullanmaya çalışıyoruz onu da bitirdik tükettik. Halbuki yapmamız gereken bu 750 köye bir iki gölet yapmak. Organize Sanayi Bölgeleri’ne, yerleşim yerlerine bir gölet yapar da yer üstü su kaynaklarında yağmurlarla düşen suyun denize akmalarını engellersek acilen buna bir tahlil oluşturabiliriz. Esasen ölçü azalıyor. Bizim bunun hiçbirini kullanmadan denize akmasına müsaade vermememiz lazım. Kullandıktan sonra suyu kirletmeksizin doğal yatağından, derelerden, ırmaklardan denizlere, yönlendirmemiz gerekir. Yani yağmurlarla düşen suyu biriktireceğiz ve kullanacağız. Sarnıçlarda, depolarda tarım alanlarında kullanacağız” formunda konuştu.
‘REZERV OLARAK SAKLAMAMIZ GEREKİYOR’
Türkiye’nin birçok yerinde, Meriç ve Ergene havzasında çok hoş aküfer bulunduğunu söyleyen Orta, “Aküfer ne demek? Yer altında bir sarnıcımız var. Ganos’larla, Istranca’lardan gelen ve güneyden gelen sular bu sarnıçta depolanıyor. Bunu dilediğimiz vakit açtığımız kuyularla kullanabiliyoruz. Fakat hakikat düzgün kullanmalıyız bunu. Biz şu anda Ganos’larda, Istranca’lardan gelen suyun 4 katını kullanıyoruz yılda. Nasıl olacak bu? Yani 0,4 milyar metreküp toplanıyor. Biz 1,5 milyar metreküp kullanıyoruz. Daima tabla aşağıya düşüyor. Ben bu bölgede çalışmaya başladım 25- 30 yıl evvel 70, 80 metre aşağıdan biz su çekerken artık 400 metreye indik. Esasen toplam derinlik 600 metre. 600 metre derinlikte aküferimiz var, 400 metresini kullanmış durumdayız şu an. Bu kış beslenmede gerçekleşmiyor ve yer altı sularının beslenmesi, yer üste sularının beslenmesinden daha sıkıntı gerçekleşiyor. Çabucak yağmur düştü, sonraki gün gidin yer altı su düzeyi yükselmiyor. Kuyular o rezervler eski haline kavuşmuyor. Bunun bir vakte, bir mühlete gereksinimi var. Hidrolik yayın doygunluk noktası yer altı sularına olan transferin gerçekleşmesi gerekiyor. Bu vesile ile suyu ihtimamlı kullanacağız, depolayacağız ve yağışı yer üstü su kaynaklarını kullanıp yer altı sularını rezerv olarak saklamamız gerekiyor” dedi.
Haber7