Protein, bedenin önemli biçimde gereksinim duyduğu hayati ehemmiyete sahip mineraldir. Günlük hayatımızda bilhassa protein gereksiniminin karşılanması için protein yüklü beslenilmesi gerekir. Protein eksikliği erkenden müdahale edilmediğinde sonraki basamaklarda önemli sıhhat meselelerine yok açmaktadır. Proteinler kısmen beden tarafından üretilirken kısmen de alınan besinlerle karşılanmaktadır. Protein çoklukla hayvansal besinlerden karşılansa da birtakım baklagillerin tüketilmesiyle de kısmen karşılanabilmektedir. Protein eksikliği görülen şahıslarda karaciğer yağlanması, saç, cilt, tırnak güçsüzlüğü, kemik hassasiyeti ve kas kaybı üzere hastalıklarına neden olmaktadır.
PROTEİN EKSİKLİĞİ NEDENLERİ NELERDİR?
Hayvansal eserlerin yeteri kadar tüketilmemesi bedenin gereksinimi olan besin kıymetlerini karşılamamasına bağlı olarak birtakım hastalıklar görülmeye başlar. Bilhassa gelişme çağındaki çocukların yeteri kadar beslenememesi durumunda gelişmelerinde durma görülmektedir. Beden, proteinin bir kısmını kendi üretmektedir öteki muhtaçlığı olan kısım ise besinlerle alınmasını bekler. Her gün alınan besinlerle gerekli olan vitamin ve mineraller karşılanır, karşılanmadığı durumlarda ise kimi sıhhat sıkıntıları yaşanmaya başlamaktadır. Protein eksikliği kırmızı et, süt, yumurta, tavuk, balık, mercimek, bakla, nohut, fındık, badem, ceviz ve yağlı tohumların tertipli olarak tüketilmemesi durumlarında görülmektedir.
PROTEİN EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ
Bedenin gereksinimi olan proteinin alınmaması durumunda kimi sıhhat meseleleri ortaya çıkmaktadır. Bilhassa veganların yaşayabileceği sıhhat meseleleri hayvansal eserlerin tüketilmemesine bağlı olarak görülmektedir. Protein eksikliğinin belirtileri şöyledir:
– Gelişme çağındaki çocuklarda büyümenin durması
– Saç ve tırnak yapısının zayıflaması
– Saç dökülmesi
– Süratli kilo alma
– Cilt sorunları, daha çabuk yaşlanma ve ciltte cansızlık
– Kas güçsüzlüğü ve kas kaybı
– Kansızlık
– Göz hastalıkları
– Diş eti hastalıkları
– Kemik gelişiminin durması, kemik zayıflığı ve bilhassa menopoz periyotlarında görülen kemik erimesi hastalığına yakalanma riskinin artması
– Çabuk yorulma, halsizlik
– Yaraların geç iyileşmesi
– Bağışıklık sisteminin zayıflaması ve hastalıklara karşı direncin azalması. Grip, nezle üzere mevsimsel görülen teneffüs yolu hastalıklarına dahi çabucak yakalanma
– Beslenme bozuklukları üzere belirtilerle protein eksikliği kendini göstermektedir.
PROTEİN BEDELİ YÜKSEK OLAN BESİNLER
Protein eksikliğini kişi kendi beslenme alışkanlıklarını göz önünde bulundurarak kısmen tespit edebilir. Üstte belirtilen rastgele bir semptomun görülmesi hayati risk taşımadığından beslenme alışkanlıklarında yapılan değişikliklerle tedavi edilmesi mümkündür. Daha sağlıklı beslenerek birçok hastalığın önüne geçilebildiği üzere protein eksikliğinin de giderilmesi muhtemeldir. Protein eksikliği, hem bitkisel hem de hayvansal besinlerle karşılanmaktadır. Burada asıl dikkat etmesi gerekenler veganlardır. Veganlar, hayvansal hiçbir eseri tüketmedikleri için bilhassa protein içeren besinleri tüketmeleri sıhhatleri bakımından hayli değerlidir. Protein zengini besinler ve besin kıymetleri şunlardır:
– Kırmızı Et: Tüketilen et ölçüsünün yaklaşık 5/1 protein olarak bedenimize alınmaktadır. Bundan ötürü en güçlü protein kaynağı olarak görülmektedir. Kırmızı et, sağlıklı biçimlerde pişirildiği ve bol salata ile tüketildiğinde vücudun gereksinimi olan besin kıymetlerini büyük oranda karşılayan güçlü bir besindir.
– Yumurta: Saç ve tırnakların güçlenmesine direkt tesirli olan yumurta her sabah 1 tane tüketen kişinin güç içinde daha zinde ve enerjik kalmasını sağlamaktadır. Ayrıyeten diyet yapanların da uzun müddet tok kalmasını sağlamakla birlikte bedenin muhtaçlığı olan besin pahalarını kısmen karşılamaktadır.
– Balık: Neredeyse tüketilen balığın 5/1 kadarı protein olarak bedene geçmektedir. Kişinin hem omega 3 hem de protein gereksinimini karşılayan balığın haftada 2 defa nizamlı olarak tüketilmesi uzmanlar tarafından önerilmektedir.
– Tavuk: Varlıklı besin kıymetlerine sahip olan tavuk, hem protein eksikliği olan bireylerin nizamlı olarak tüketmeleri tavsiye edilen besinler ortasında yer almaktadır.
– Peynir: Süt eserleri varlıklı vitamin ve minerallere sahiptir. Peynir de protein bakımından en varlıklı besinlerden olup sistemli olarak tüketilmesi gerekir. Bilhassa sabah kahvaltılarında peynir ve yumurta ikilisi bedenin gereksinimi olan proteini büyük oranda karşılamaktadır.
Hayvansal besinlerin dışında mercimek, nohut, barbunya, fındık, badem, ceviz ve tohumlar da bedenin protein muhtaçlığını karşıladığından öğünlerde yer verilmesi gereken besinlerdir.
Haber7